مقایسه روشهای مختلف حفظ رطوبت در کشت دیم گونه گازرخ (Moringa peregerina)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 هیات علمی مرکز تحقیقات استان هرمزگان

3 پژوهشگر مرکز تحقیقات ایرانشهر

چکیده

وجود دوره‌های خشکی طولانی‌مدت که به‌طور معمول در طول دوره رویش گیاه اتفاق می‌افتد، یکی از معضلات پیش ‌روی جنگلکاری و احیاء رویشگاه‌های جنگلی در ناحیه اقلیمی صحارا- سندی است. با استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری هرزآب و ذخیره‌سازی رطوبت در خاک، می‌توان ضمن کاهش تنش‌های خشکی، ‌شرایط فیزیکی و شیمیایی خاک را نیز بهبود بخشید. به‌منظور بررسی بهترین شیوه ذخیره‌سازی رطوبت در جنگلکاری گازرخ (Moringa peregerina)، پروژه تحقیقی در قالب طرح آماری کرت‌های خردشده با سه تکرار با تیمار اصلی نوع کاشت (بذر، نهال گلدانی با منشا بذر) و تیمار فرعی شیوه‌های ذخیره‌سازی رطوبت در پنج سطح (بانکت هلالی، گودال عمیق همراه با کاه‌وکلش و بقایای گیاهی در کف گودال، ورقه پلی‌اتیلنی روی تشتک اطراف یقه، سوپرجاذب و تشتک اطراف یقه) در محدوده شهرستان راسک بر روی تراس‌های حاشیه رودخانه سرباز از سال 1387 به مدت چهار سال به مرحله اجرا درآمد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نشان می‌دهد که نهال‌های گلدانی نسبت به نهال‌های حاصل از کشت مستقیم بذر از زنده‌مانی بیشتری برخوردار می‌باشند و بین تیمارهای ذخیره رطوبت در سطح پنج درصد، تفاوت معنی‌داری وجود دارد و تیمارهای ورقه پلی‌اتیلنی، بانکت هلالی و خاروخاشاک نسبت به تیمارهای دیگر برتری داشته و سوپرجاذب در پایین‌ترین رتبه قرار می‌گیرد. بررسی خصوصیات کمی (ارتفاع، تاج‌پوشش و قطریقه) نهال‌ها نشان می‌دهد که بین تیمارهای ذخیره رطوبت تفاوت معنی‌داری در سطح پنج درصد وجود داشته و تیمارهای بانکت هلالی و خاروخاشاک در طبقه برترین‌ها بوده و بین آنها تفاوت معنی‌داری مشاهده نمی‌شود. همچنین تیمارهای سوپرجاذب و شاهد (تشتک) در رتبه‌های آخر قرار می‌گیرند. اثر متقابل تیمارها مؤید بیشترین رشد در تیمارهای بانکت هلالی و خاروخاشاک در نهال‌های گلدانی و کمترین رویش در تیمار سوپرجاذب و بذر است. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، استفاده توأم بانکت هلالی، ورقه پلاستیکی و خاروخاشاک برای جمع‌آوری و ذخیره رطوبت در جنگلکاری‌ها در مناطق خشک همراه با نهال گلدانی توصیه می‌شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

‍Comparison of different methods of moisture conservation in dryland cropping of Moringa peregerina

نویسندگان [English]

  • Hashem Keneshloo 1
  • Gholamreza Damizadeh 2
  • Mohammad Yousef Achak 3
1 Scientific Member, Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran.
2 Senior Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Hormozgan province, Banda Abbas, Iran.
3 Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Iranshahr, Iranshahr, Iran.
چکیده [English]

Long drought periods during plant growth are result in critical problems in establishment and restoration of plantations in Sahara - Sindian region of Iran. Application of water catchment and storage systems help to reduce drought stress and improve soil physical and chemical properties. To investigate the effect of moisture conservation methods on Moringa peregerina plantations, a 4-year study was designed from 2008 in an area in the vicinity of Rask town at Sarbaz river. The study was conducted using split plots design in three replications with the main plots comprising  of seed and pot seedling and the subplots being treated with five moisture conservation methods (straw and dried residual at the bottom of planting dig, tourkinest, plastic film, polymer materials mixed with soil and ditch). The pot seedling treatment resulted in less mortality than the seed treatment. Furthermore, a significant difference was observed amongst the applied moisture conservation methods (P<0.05). The highest survival rate was observed for the plastic film, tourkinest and dried residual treatments, respectively, while the lowest rates were shown by the polymer material treatment. Significant differences were observed between the water catchment and storage systems with respect to Moringa peregerina growth parameters, including total height, stem diameter and canopy cover (P<0.05). The tourkinest and dry residual treatments revealed the greatest performance, whereas polymer and ditch showed the lowest rates. Interaction between treatments revealed the highest growth for tourkinest, dried residual and pot seedling treatments, while the lowest growth was returned when using polymer material with seed treatments. As a conclusion, the application of tourkinest, plastic film and dried residual treatments in combination with pot seedling material are suggested to increase the success in afforestations across the similar arid region.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tourkinest
  • plastic film
  • polymer materials
  • ditch
  • pot seedling
  • seed

مراجع

- Aggarwal, P., Bhardmaj S.P. and Khullar. A.K. 1992. Appropriate tillage systems for rainfed wheat in Doon valley. Annals of Agricultural Research, 13: 116- 173.
- Burt, C.M., Mutziger, A., Howes D.J. and Solomon, K.H. 2002. The effect of stubble and mulch on soil evaporation. Irrigation Training and Research Center, Bio Resource and Agricultural Engineering, California Polytechnic State University, San Luis Obispo, 478 p.
- Eslami, A. and Farzamnia, M. 2009. Effect of mulch material on increasing soil water holding capacity and Pistachio yield. Iranian Journal of Irrigation and drainage, 2(3): 79-87 (In Persian).
- Jalota, S.K. 1993. Evaporation through a soil mulch in relation to mulch characteristics and evaporativity. Australian Journal of Soil Research, 31: 131–136.
- Keneshloo, H., Sagheb Talebi, Kh., Rahmani, A., Banj Shafiee, Sh., Soltanipour, M.A. and Eghtesadi, A. 2012. Autecology of Moringa peregerina, Capparis decidua and Salvadora oleiodes and Restoration habitats and afforestation of Moringa peregerina. Published by Research Institute of Forests and Rangelands, 372p (In Persian).
- Maurya, P.R. and Lal, R. 1981. Effects of different mulch materials on soil properties and moisture on the root growth and yield of maize and cowpea. Field Crops Research, 4(1): 33-45.
- Monazzemi, M., Torabi, S. and Jorabloo, J. 2009. The effect of plastic mulch to reduce evapotranspiration in seedling projects. Proceeding of the 2th National Conference on Wind Erosion, Iran, 24p, (In Persian).
- Opara, O., Salau, O. and Swennen R. 1992. Response of plantain to mulch on a tropical ultisol: Part II. Effect of different mulching materials on soil hydrological properties. International Agrophysics, 6(3-4): 145-152.
- Pawar, H.K. 1990. Use of plastic as a mulch in scheduling of irrigation to ginger in semiarid climate. Proceeding of the 11th international congress on the use of plastics in agriculture, India: 1090-1099.
- Rad, M.H. 1999. Effect of mulch materials on establishment and growing of Holoxylon. Proceeding of the 7th national seminar on irrigation and evapotranspiration. Iran: 460-469 (In Persian).
- Rahimi, D. Movahdi, S. and Barghi, H. 2010. Assessment of Drought Severity Using Normal Precipitation Index (Case study: Sistan and Baluchestan Province). Geography and Environmental planning, 20(4) :43-56.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار