بررسی فعالیت آنزیم‌ها و ویژگی‌‌های فیزیکوشیمیایی خاک در رویشگاه‌ کهور ایرانی (Prosopis cineraria (L.) Druce) و سمر (.P. juliflora (SW.) DC)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم زیستی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

2 نویسنده مسئول، دانشیار، گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

3 دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

باتوجه‌به دشواری حفاظت و احیای مناطق خشک و بیابانی، ارزیابی تغییرات ناشی از ورود گونه‌های غیربومی به این بوم‌سازگان‌های شکننده بسیار مهم است. با بررسی ویژگی‌‌های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک به‌‌عنوان پایه بوم‌سازگان می‌توان اثر ورود و استقرار گونه‌های غیربومی را ارزیابی کرد. در پژوهش پیش‌رو، اثرات کهور ایرانی (Prosopis cineraria (L.) Druce) و سمر (P. juliflora (SW.) DC.) به‌عنوان دو گونه مهم ناحیه رویشی صحارا- سندی بر خاک رویشگاه‌ شهرستان عسلویه در استان بوشهر بررسی و مقایسه شدند. بدین‌منظور، فعالیت آنزیم‌‌های فسفاتاز اسیدی و قلیایی، اوره‌‌آز، دهیدروژناز و اینورتاز در رابطه با برخی ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی خاک (رطوبت اشباع، کربن آلی، نیتروژن کل و فسفر قابل‌جذب) در زیر و بیرون تاج این درختان ارزیابی شد. 24 نمونه خاک از عمق صفر تا 30 سانتی‌‌متر از رویشگاه طبیعی کهور ایرانی و سمر به‌‌روش تصادفی نمونه‌‌برداری شدند. نتایج آنالیز آماری با استفاده از طرح کرت‌های خردشده نشان داد که اثر موقعیت نمونه‌‌برداری بر فعالیت همه آنزیم‌‌های‌‌ مورد مطالعه در سطح اطمینان حداقل 95 درصد معنی‌‌دار است. به‌طوری‌که این آنزیم‌ها در خاک زیر تاج‌‌ درختان نمونه، فعالیت بیشتری ‌نسبت به بیرون تاج داشتند. فعالیت آنزیم‌‌های مورد مطالعه در زیر تاج درختان کهور ایرانی، تفاوت معنی‌داری با سمر نشان نداد. اثرات متقابل گونه و موقعیت نمونه‌‌برداری فقط بر آنزیم‌‌ فسفاتاز قلیایی معنی‌دار بودند (01/0p<). به‌طورکلی سمر، اثرات نامطلوبی بر فعالیت آنزیم‌‌های خاک نداشت. به‌‌نظر می‌‌رسد که با اعمال مدیریت علمی و صحیح، این گونه تندرشد می‌‌تواند همراه با گونه بومی کهور ایرانی در برنامه‌‌های بیابان­زدایی و احیای جنگل‌‌های ناحیه رویشی صحارا- سندی در منطقه عسلویه مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the enzyme activities and physicochemical properties of soil in the habitat of Prosopis cineraria (L.) Druce and P. juliflora (SW.) DC.

نویسندگان [English]

  • T. Alizadeh 1
  • H. Habashi 2
  • M. Matinizadeh 3
  • S.M. Sadeghi 4
1 Ph.D. Student of Biology Forest Sciences, Faculty of Forest Science, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
2 Corresponding author, Associate Prof., Faculty of Forest Science, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran
3 Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
4 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

Changes due to the introduction of non-native species are very important, especially in arid and desert areas. Because protection and regeneration in these fragile ecosystems are difficult. Soil is the basis of ecosystems. The effect of introduction and establishment of non-native species can be evaluated by sensitive indicators such as soil enzyme activities. The activity of acid and alkaline phosphatase, urease, dehydrogenase, and invertase enzymes were investigated as well as soil physicochemical properties (the percentage of soil moisture, organic carbon, total nitrogen and available phosphorus) under and outside the canopy of Prosopis cineraria (L.) Druce and P. juliflora (SW.) DC.). Soil sampling (in total, 24 samples) was done randomly from a depth of 0-30 cm in a natural habitat of the two species located in Assaluyeh, Bushehr province, Iran. The statistical analysis showed the sampling location had a significant effect on activities of the all studied enzymes (p< at least 0.05). These enzymes were more active under the canopy of the sample trees. Under the canopy of P. juliflora, enzyme activities did not differ significantly from that of P. cineraria. The interaction of species and sampling location was only significant in alkaline phosphatase enzyme activity (p<0.01). Due to the lack of harmful effects of P. juliflora as a non-native species on soil enzymes activities and also it's a very fast growth, it seems that with the application of scientific and correct management, P. juliflora in de-desertification and forest regeneration programs in Sahara-Sindhi habitats in Assaluyeh should be noticed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Assaluyeh
  • native species
  • non-native species
  • Sahara-Sindhi
  • soil biology properties

مراجع

- Araújo, A.S.F., Cesarz, S., Leite, L.F.C., Borges, C.D., Tsai, S.M. and Eisenhauer, N., 2013. Soil microbial properties and temporal stability in degraded and restored lands of Northeast Brazil. Soil Biology and Biochemistry, 66: 175-181.
- Bijani, A., Moslehi, M., and Parvaresh, H., 2020. Effects of Prosopis cineraria (L.) Druce and Prosopis juliflora (SW.) DC on some chemical characteristics of soil. Iranian Journal of Forest, 12(1): 101-111 (In Persian with English summary).
- Browman, M.G. and Tabatabai, M.A., 1978. Phosphodiesterase activity of soils. Soil Science Society of America Journal, 42(2): 284-290
- Desta, K.N., Lisanenwork, N. and Mukhtar, M., 2018. Physico-chemical properties of soil under the canopies of Faidherbia albida (Delile) A. Chev and Acacia tortilis (Forssk.) Hayen in park land agroforestry system in Central rift Valley, Ethiopia. Journal of Horticulture and Forestry, 10(1): 1-8.
- Dijkstra, F.A., 2001. Effects of tree species on soil properties in a forest of the northeastern United States. Ph.D. thesis, Wageningen University, Wageningen, The Netherlands, 120p.
- El-Keblawy, A. and Abdelfatah, M.A., 2014. Impacts of native and invasive exotic Prosopis congeners on soil properties and associated flora in the arid United Arab Emirates. Journal of Arid Environments, 100-101: 1-8.
- Gallardo, A., 2003. Effect of tree canopy on the spatial distribution of soil nutrients in a Mediterranean Dehesa. Pedobiologia, 47: 117-125.
- Ghasemi Aghbash, F., 2018. Soil carbon sequestration and understory plant diversity under needle and broad-leaved plantations (case study: Shahed Forest Park of Malayer City). Ecopersia, 6(1): 1-10.
- Ghazanshahi, J., 1997. Soil and Plant Analysis (translation). Ayizh Publications, Tehran, 272p (In Persian).
- Imani, F., Moradi, M. and Basiri, R., 2016. The effect of Prosopis juliflora afforestation on soil physicochemical properties in sand dunes (Case study: Magran Shush. Journal of Water and Soil science, 20(77): 173-183 (In Persian with English summary).
- Jafari Haghighi, M., 2003. Methods of Soil Analysis: Sampling and Important Physical & Chemical Analysis. Nedaye Zoha Press, Sari, Iran, 236p (In Persian).
- Kahi, C.H., Ngugi, R.K., Mureithi, S.M. and Ng’ethe, J.C., 2009. The canopy effects of Prosopis juliflora (DC.) and Acacia tortilis (Hayne) trees on herbaceous plants species and soil physicochemical properties in Njemps Flats, Kenya. Tropical and Subtropical Agroecosystems, 10(3): 441-449.
- Kaur, R., Gonzales, W.L., Llambi, L.D., Soriano, P.J., Callaway, R.M., Rout, M.E., ... and Inderjit, T., 2012. Community impacts of Prosopis juliflora invasion: Biogeographic and congeneric comparisons. Plos One, 7(9): e44966.
- Meena, A. and Rao, K.S., 2021. Assessment of soil microbial and enzyme activity in the rhizosphere zone under different land use/cover of a semiarid region, India. Ecological Processes, 10: 16.
- Moghimian, N., Hosseini, S.M., Kooch, Y. and Darki, B.Z., 2017. Impacts of changes in land use/cover on soil microbial and enzyme activities. Catena, 157: 407-414.
- Moslehi, M., Habashi, H., Khormali, F., Ahmadi, A., Bruner, I. and Zimmerman, S., 2019. Base cation dynamics in rainfall, throughfall, litterflow and soil solution under oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) trees in northern Iran. Annals of Forest Science, 76: 55.
- Najafi Tireh Shabankareh, K. and Jalili, A., 2012. Effects of Prosopis juliflora (SW.) DC on some physical and chemical soil properties. Iranian Journal of Range and Desert Research, 19(3): 406-420 (In Persian with English summary).
- Öhlinger, R., 1996. Biomass-N by fumigation-extraction technique: 58-60. In: Schinner, F., Öhlinger, R., Kandeler, E. and Margesin, R. (Eds.). Methods in Soil Biology. Springer-Verlag, Berlin, 426p.
 - Olsen, S.R., Cole, C.V., Watanabe, F.S. and Dean, L.A., 1954. Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate. Circular No. 939, United States Department of Agriculture, Washington, D.C., 19p.
- Prescott, C.E., 2002. The influence of the forest canopy on nutrient cycling. Tree Physiology, 22(15-16): 1193-1200.
- Raiesi, F. and Salek-Gilani, S., 2018. The potential activity of soil extracellular enzymes as an indicator for ecological restoration of rangeland soils after agricultural abandonment. Applied Soil Ecology, 126: 140-147.
- Tabatabai, M.A., 1994. Soil enzymes: 775-833. In: Weaver, R.W., Angle, S., Bottomley, P., Bezdicek, D., Smith, S., Tabatabai, A. and Wollum, A. (Eds.). Methods of Soil Analysis, Part 2: Microbiological and Biochemical Properties. Soil Science Society of America, Inc., Madison, Wisconsin, 1121p.
- Unknown, 2015. "Pars energy special economic zone (Assaluyeh)". Supreme council of free trade-industrial zones. fa.wikipedia.org.
- Vinhal-Freitas, I.C., Correa, G.F., Wendling, B., Bobul’ská, L. and Ferreira, A.S., 2017. Soil textural class plays a major role in evaluating the effects of land use on soil quality indicators. Ecological Indicators, 74: 182-190.
- Walkley, A. and Black, I.A., 1934. An examination of the Degtjareff method for determining soil organic matter, and a proposed modification of the chromic acid titration method. Soil Science, 37(1): 29-38.
- Watts, D.B., Torbert, H.A., Feng, Y. and Prior, S.A., 2010. Soil microbial community dynamics as influenced by composted dairy manure, soil properties, and landscape position. Soil Science, 175(10): 474-486.
- Wolińska, A. and Stępniewska, Z., 2012. Dehydrogenase activity in the soil environment: 183-264. In: Canuto, R.A. (Ed.). Dehydrogenases. Published by InTech, Rijeka, Croatia, 370p.
 - Zarafshar, M., Bazot, S., Matinizadeh, M., Bordbar, S.K., Rousta, M.J., Kooch, Y., ... and Negahdarsaber, M., 2020. Do tree plantations or cultivated fields have the same ability to maintain soil quality as natural forests? Applied Soil Ecology, 151: 103536.
- Zheng, H., Ouyang, Z., Xu, W., Wang, X., Miao, H., Li, X. and Tian, Y., 2008. Variation of carbon storage by different reforestation types in the hilly red soil region of southern China. Forest Ecology and Management, 255(3-4): 1113-1121.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار