تأثیر فرم رویشی و سایبان بر موفقیت نهال‌کاری ارس (.Juniperus excelsa M. B)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 پژوهشگر، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

5 دانشیار، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

با وجود مقاومت ارس (.Juniperus excelsa M. B) به شرایط سخت محیطی، دخالت‌های انسانی منجر به تغییر شرایط طبیعی رویشگاه‌های ارس و درنتیجه کاهش زادآوری و وسعت رویشگاه‌‌های طبیعی آن شده است. از روش‌های احیای رویشگاه‌های طبیعی گونه‎های جنگلی می‌توان به نهال‌کاری اشاره کرد که پیش‌‌نیاز موفقیت در برنامه‎های احیا، شناخت عوامل مؤثر بر استقرار، ‌رشد و زنده‎مانی نهال‌ها است. در پژوهش پیش‌رو، اثر فرم رویشی درختان مادری و سایبان (فقط در سال اول) بر زنده‌مانی و متغیرهای رویشی نهال‌های ارس در ایستگاه سیراچال در یک دوره چهارساله پایش شد. چهارصدوپنجاه نهال تولیدشده از سه فرم رویشی مختلف درخت مادری (A، B و C) در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و به‌صورت کرت‌های خرد کاشته شدند. تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها نشان داد که فرم رویشی در سال‌های اول و دوم به‌ترتیب باعث افزایش معنی‌دار رشد ارتفاعی و سطح تاج‌ نهال‌ها شد. در سال اول، سایبان بر قطر یقه تأثیر مثبت داشت، اما در سال دوم، اثر سایبان سال اول بر رشد طولی نهال‌ها منفی بود. با‌توجه‌به نتایج و هزینه‌های زیاد، استفاده از سایبان در برنامه‌های نهال‌کاری ارس توصیه نمی‌‌شود. نتایج پژوهش در سال چهارم بیانگر اثرگذاری بیشتر فرم رویشی درختان مادری بر استقرار،‌ زنده‎مانی و رشد نهال‌های ارس بود. از بین سه نوع فرم رویشی که زنده‎مانی و متغیرهای رشدی آن‌ها طی چهار سال بررسی شد، نهال‌های تولیدشده از درختان گروه C شرایط بهتری داشتند. بنابراین، توصیه می‌‌شود برای احیای رویشگاه‌‌های طبیعی ارس، جمع‌آوری بذر و تولید نهال از درختانی با فرم رویشی C که دربرگیرنده درختانی با فرم رویشی A و B هستند، استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of vegetative form and shading on planting success of Greek Juniper (Juniperus excelsa M. B.)

نویسندگان [English]

  • Mostafa Khoshnevis 1
  • Maryam Teimouri 2
  • Mohammad Hossein Sadegzadeh Hallaj 3
  • Mohammad Matinizadeh 4
  • A. Shirvany 5
1 Senior Research Expert, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Assitant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3 Research Expert, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
4 Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
5 Associate Prof., Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
چکیده [English]

    In spite of Greek Juniper´s (Juniperus excelsa M. B.) resistance to harsh environmental conditions, the area of its natural habitat is decreasing due to human activities and a low rate of natural regeneration. Therefore, the plantation is one solution to rehabilitate its natural habitats. Understanding the factors that affect the establishment, survival, and growth of seedlings are necessary to design and implement the rehabilitation programs. In this study, the effect of vegetative form and shading (only during the first year) was evaluated on the survival and growth parameters of J. excelsa in the Sirachal research station for a four-year period. Four hundred and fifty saplings that were produced from three different maternal vegetative forms (A, B and C) were planted in the Sirachal research station as complete random blocks in split plots. The shading treatment was applied only in the first year. Statistical analysis showed the positive significant effect of vegetative form on current height growth and crown in the first and second years, respectively. In addition, the significant effect of shading increased collar diameter in the first year but decreased height growth in the second year. Given the results and also the high costs, there is no advice to use shading in Juniper´s plantation programs. Following four years of surveys, our results showed that vegetative form is more influential in the establishment, survival, and growth of J. excelsa saplings. Due to the importance of genetic diversity, selection of seeds from C vegetative form (including both A and B vegetative forms) with high potential of seed production will increase the success chance of planting and rehabilitation programs of J. excelsa habitats.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crown cover
  • site rehabilitation
  • south Alborz
  • sapling
  • survival

مراجع

- Akbarzadeh, M., 1995. Plant Cover Map in Sirachal Research Station by Floristic and Physionomic Methods. Published by Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, 71p (In Persian).
- Climent, J.M., Aranda, I., Alonso, J., Pardos, J.A. and Gil, L., 2006. Developmental constraints limit the response of Canary Island pine seedlings to combined shade and drought. Forest Ecology and Management, 231(1-3): 164-168.
- Gardner, A.S. and Fisher, M., 1994. How the forest lost its trees: Just So storytelling about Juniperus excelsa in Arabia. Journal of Arid Environments, 26(3): 299-301.- Huang, X., Yin, C., Duan, B. and Li, C., 2008. Interactions between drought and shade on growth and physiological traits in two Populus cathayana populations. Canadian Journal of Forest Research, 38(7): 1877-1887.
- Huang, X., Xiao, X., Zhang, S., Korpelainen, H. and Li, C., 2009. Leaf morphological and physiological responses to drought and shade in two Populus cathayana populations. Biologia Plantarum, 53(3): 588-592.
- IRIMO (Iran Meteorological Organization)., 2014. http://www.irimo.ir/far/index.php
- Jiménez, M.N., Navarro, F.B., Ripoll, M.A., Bocio, I. and De Simón, E., 2005. Effect of shelter tubes on establishment and growth of Juniperus thurifera L. (Cupressaceae) seedlings in Mediterranean semi-arid environment. Annals of Forest Science, 62(7): 717-725.
- Karimi Hajipomagh, Kh., Zolfaghari, R., Alvaninejad, S. and Fayyaz, P., 2014. Effect of seed provenance and mother tree of Quercus branti base on primary establishment in Yasuj. Journal of Forest and Wood Products, 66(4): 427-439 (In Persian).
- Khosrojerdi, E., Darroudi, H. and Namdoust T., 2009. Effects of nurse plants and geographical direction on survival and growth of Juniperus excelsa in the Hezarmasjed forests. Iranian Journal of Biology, 21(5): 760-768 (In Persian).
- Korori, S.A.A. and Khoshnevis, M., 2001. Ecological and Environmental Studies of Juniperus Habitate in Iran. Published by Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, 208p (In Persian).
- Niinemets, Ü. and Valladares, F., 2006. Tolerance to shade, drought, and waterlogging of temperate northern hemisphere trees and shrubs. Ecological Monographs, 76(4): 521-547.
- Ravanbakhsh, H., Marvie Mohajer, M.R. and Etemad, V., 2010. Natural regeneration of woody species in woodlands of southern slopes of Elborz mountains (case study: Latian watershed). Iranian Journal of Forest, 2(2): 113-125 (In Persian).
- Rose, R., Carlson, W.C. and Morgan, P., 1990. Chapter 1: The target seedling concept: 1-8. In: Rose R., Campbell S.J. and Landis T.D. (Eds.). Target Seedling Symposium: Proceedings, Combined Meeting of the Western Forest Nursery Associations. USDA Forest Service, Roseburg, Oregon, 286p.
- Sadeghzadeh Hallaj, M.H., Keneshloo, H., Khoshnevis, M., Hassani, M. and Parhizkar, P., 2018. Effects of various water storage methods on plantation of Greek juniper (Juniperus excelsa M. B.). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 25(4): 622-633 (In Persian).
- Salvati, R., 2011. Effect of maternal trees, soil composition, depth of planting on seed germination and morphology and physiology of oak seedlings. Ms. thesis, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sannadaj, 60p (In Persian).
- Scagel, R., Bowden, R., Madill, M. and Kooistra, C., 1998. Provincial seedling stock type selection and ordering guidelines. Ministry of Forests, Victoria, B.C, 71p.
- Tabandeh, A., Tabari M., Espahbodi, K. and Mirzaie Nadoushan H., 2007. Seed sources effects on seedling growth of wild service tree in 3th year after planting. Pajouhesh & Sazandegi, 20(3): 48-53 (In Persian).
- Teketay, D., 1997. Seedling population and regeneration of woody species in dry Aformontane forest of Ethiopia. Forest Ecology and Management, 98(2): 149-165.
- Van Auken, O.W., Jackson, J.T. and Jurena, P.N., 2004. Survival and growth of Juniperus seedlings in Juniperus woodlands. Plant Ecology, 175: 245-257.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار