تأثیر سایه‌اندازی درختان بر برخی شاخص‌های تخریب روسازی جاده جنگلی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

2 کارشناس ارشد جنگل‌داری، گروه جنگل‌‌‌‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

3 استاد، گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

4 دانشیار، گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران

چکیده

پژوهش پیش‌رو به‌بررسی اثرات سایه‌اندازی درختان بر برخی شاخص‌های تخریب روسازی جاده جنگلی پرداخته است. نمونه‌برداری به‌روش انتخابی و در سه ارتفاع مختلف در حوضه 10 چفرود استان گیلان انجام شد. برآورد تخریب روسازی براساس اندازه‌گیری شاخص‌های مقطع عرضی نامناسب، زهکشی کنارجاده‌‌ای نامناسب، کنگره‌ای شدن، تولید گردوغبار، اندازه چاله‌ها و شیارها و سستی توده خاک بود. با پیمایش جاده، واحدهایی با سایه‌اندازی درختان بیشتر از 50 درصد (سایه) انتخاب شد. سپس به مرکزیت سایه، یک قطعه‌نمونه با طول 30 متر و به عرض جاده برداشت شد. کنار هر قطعه‌‌نمونه سایه، در قسمت کاملاً روباز جاده، قطعه‌نمونه‌ای با ابعاد مشابه برداشت شد. دوازده متغیر تخریب میان قطعه‌نمونه‌های سایه و غیرسایه مقایسه شدند. نتایج مقایسه‌‌های آماری در پایین‌بند نشان داد که تخریب در مقطع عرضی نامناسب، تعداد و مساحت چاله‌ها در قسمت سایه به‌طور معنی‌‌داری بیشتر از قطعه‌نمونه‌های غیرسایه بود، در حالی‌که اختلاف معنی‌داری برای متغیرهای دیگر مشاهده نشد. متغیرهای مورد بررسی در بخش میان‌‌بند در سطح اطمینان 95 درصد اختلاف معنی‌‌داری با هم نداشتند. در بخش بالابند، مقدار شاخص‌‌های تخریب مقطع عرضی نامناسب، مساحت شیار و سستی توده خاک در قطعه‌نمونه‌های سایه با اطمینان 95 درصد بیشتر از قطعه‌نمونه‌های غیرسایه بود. نتایج این پژوهش نشان داد که حدود نیمی از شاخص‌‌های مورد بررسی، تفاوت معنی‌داری بین مناطق سایه و غیرسایه داشتند، اما متغیر تردد در روند کاهشی یا افزایشی در مقدار اثر سایه بر کیفیت روسازی جاده مؤثر نبود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Shade trees effects on some forest road pavement destruction indexes

نویسندگان [English]

  • Ismael Ghajar 1
  • Ayat Pooremam 2
  • Ramin Naghdi 3
  • Mehrdad Nikooy 4
1 Assistant Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Guilan, Someh Sara, Iran
2 M.Sc. of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Guilan, Someh Sara, Iran
3 Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Guilan, Someh Sara, Iran
4 Associate Prof., Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Guilan, Someh Sara, Iran
چکیده [English]

This study explored the effect of tree shadings on a number of destruction indices for forest road pavement. Therefore, selective sampling was conducted within three various elevation classes in the Chafroud watershed in the west of the Guilan Province. Pavement distress indices of improper cross section, inadequate roadside drainage, corrugations, potholes and ruts dimensions, and loose aggregate were measured. By surveying the road, the plots with a canopy cover > 50 % and a paired plot beside each plot on the road were selected for measurements. Based on mentioned indexes, 12 distress variables were measured and compared among plots under the shadow of the trees and opened plots in three classes of traffic level. Results of analyses in low elevations showed that distresses of an improper cross section, number and area of potholes of plots with canopy cover > 50% were significantly more than plots with canopy cover < 50 % (p < 0.05). In middle elevations, no differences were observed between the plots, while in high elevation (i.e. with low traffic) the distresses of improper cross-section, area of ruts, and loosing aggregate plots with canopy cover > 50% were significantly higher than plots with canopy cover < 50 % (p < 0.05). No difference was observed in other variables. The results of this study showed significant differences in about half of the studied indices between shaded and non-shaded regions, yet the change in traffic variable did not determine any decreasing or increasing trend of shadow effect on road pavement quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maintenance
  • monitoring
  • repair
  • shadow

مراجع

- Bygdén, G., Eliasson, L. and Wästerlund, I., 2004. Rut depth, soil compaction and rolling resistance when using bogie tracks. Journal of Terramechanics, 40(3): 179-190.
- Coulter, E.D., Sessions, J. and Wing, M.G., 2006. Scheduling forest road maintenance using the analytic hierarchy process and heuristics. Silva Fennica, 40(1): 143-160.
- De Vries, S.W., 2012. Financial needs of Iowa’s county roads. Project Report, Iowa Department of Transportation, Iowa State University, Ames, Iowa, 83p.
- Eaton, R.A., Gerard, S. and Gate, D.W., 1988. Rating unsurfaced roads: A field manual for measuring maintenance problems. Special Report 87-15, U.S. Army Cold Regions Research & Engineering Laboratory, Hanover, New Hampshire, 33p.
- Eskioglou, P.C.H., 2003. Forest engineering and environment protection. Proceedings of the 8th International Conference on Environmental Science and Technology. Lemnos Island, Greece 8-10 Sep. 2003: 185-192.
- Heidari, M.J., Najafi, A. and Alavi, S.J., 2018. Pavement deterioration modeling for forest roads based on logistic regression and artificial neural networks. Croatian Journal of Forest Engineering, 39(2): 271-287.
- Jahren, C.T., Smith, D., Thorius, J., Rukashaza-Mukome, M., White, D. and Johnson, G., 2005. Economics of upgrading an aggregate road. Final Report, Minnesota Department of Transportation, Saint Paul, Minnesota, 72p.
- Majnounian, B., Abdi, E., Zobeiri M. and Puya, K., 2010. Monitoring the conditions of forest road network compared to the standards (case study: Namkhaneh district of Kheyrood forest). Journal of Forest and Wood Products, 63(2): 177-186 (In Persian).
- Mishra, D., 2012. Aggregate characteristic affecting response and performance of unsurfaced pavement on weak subgrades. Ph.D. thesis, University of Illinois, Urbana, Illinois, 294p.
- Nawaiseh, M., 2002. Pavement performance prediction using adaptive logic networks. Ph.D. thesis, Florida International University, Maimi, Florida, 167p.
- Parsakhoo, A. and Hosseini, S.A., 2010. Investigation of horizontal curves standards relation with forest road distresses. International Road & Structure Monthly Magazine, 75: 22-29 (In Persian).
- Parsakhoo, A., Hosseini, S.A. and Lotfalian, M., 2009. Investigation on the forest roads right-of-way based on earthworking limit, hillside gradient and vegetative characteristics of edge stands (case study in Lat Talar forest - watershed of Tejen river). Iranian Journal of Forest, 1(2): 91-104 (In Persian).
- Salama, H.K., 2005. Effect of heavy multi-axle trucks on flexible pavement rutting. Ph.D. thesis, Deptartment of Civil and Environmental Engineering, Michigan State University, East Lansing, Michigan, 215p.
- Sebaaly, P.E., Siddharthan, R., El-Desouky, M., Strand, D. and Huft, D., 2003. Effect of off-road equipment on flexible pavements. 82nd Annual Meeting of Transportation Research Record. Washington, D.C., 12-16 Jan. 2003: 23p.
- Shahin, M.Y. and Kohn, S.D., 1979. Development of a pavement condition rating procedure for roads, streets, and parking lots. Technical Report M-268, U.S. Army Construction Engineering Research Laboratory, Champaign, Illinois, 13p.
- Skorseth, K. and Selim, A.A., 2000. Gravel road maintenance and design manual. South Dakota Local Transportation Assistance Program, South Dakota State University, Brookings, South Dakota, 104p.
- Tabatabaee, N., Ziyadi, M. and Shafahi, Y., 2013. Two-stage support vector classifier and recurrent neural network predictor for pavement performance modeling. Journal of Infrastructure Systems, 19(3): 266-274.
- Talebi, M., Majnounian, B., Abdi, E. and Elahian, M.R., 2015. Quantitative and qualitative assessment of road construction standards in Arasbaran region. Journal of Wood and Forest Science and Technology, 22(2): 19-34 (In Persian).
- White, D.J. and Vennapusa, P., 2013. Low-cost rural surface alternatives: literature review and recommendations. Project Report, Iowa Department of Transportation, Iowa State University, Ames, Iowa, 288p.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار