ارزیابی و مقایسه تنوع گونه‌ای در جوامع گیاهی Querco-Carpinetum betulii و Fagetum orientalis ، Carpino-Fagetum orientalis (مطالعه موردی: بخشهای نمخانه و گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرودکنار، نوشهر)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 عضو هیات علمی دانشگاه گیلان

3 کارشناس ارشد موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

4 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جنگلداری دانشگاه گیلان

5 دانشجوی دکتری جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

6 دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

7 استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.

8 استاد پژوهش موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

9 استادیار واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی.

چکیده

در این مطالعه تنوع گونه ای جوامع جنگلی Fagetum orientalis،  Carpino-Fagetum orientalisوQuerco-Carpinetum betulii در بخشهای نمخانه و گرازبن از جنگل آموزشی و پژوهشی خیرودکنار نوشهر مورد ارزیابی و مقایسه قرارگرفت. برداشت فلورستیکی با استفاده از جدول اقتباس شده از جدول براون- بلانکه در 69 قطعه نمونه (رولوه) که در جهات جغرافیایی مختلف جوامع جنگلی مذکور انتخاب شده بودند انجام شد که در جوامع Fagetum orientalis ،Carpino-Fagetum orientalis و Querco-Carpinetum betulii به ترتیب 21، 18 و30 رولوه مورد بررسی قرار گرفت. مساحت قطعات نمونه بر اساس روش حداقل سطح، 400 متر مربع در نظر گرفته شد. شاخص‌های غنای گونه ای، تنوع گونه ای و یکنواختی شانون و شاخص تنوع گونه‌ای سیمپسون برای ارزیابی تنوع گونه‌ای جوامع جنگلی مختلف بکار گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها میانگین شاخص‌های تنوع گونه ای مختلف در هر جامعه محاسبه و برای آزمون معنی دار بودن اختلاف بین میانگین شاخص‌ها در جوامع مختلف از آزمون آماری توکی استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان شاخص‌های غنا، تنوع و یکنواختی مربوط به جامعه Querco-Carpinetum betulii و کمترین مقدار مربوط به جامعه Fagetum orientalis  است و جامعه Carpino-Fagetum orientalis دارای شرایط حد واسط می‌باشد. اختلاف بین میانگین شاخص‌های مختلف بین جامعه Fagetum orientalis و جوامع Carpino-Fagetum orientalis و Querco-Carpinetum betulii در سطح 5% معنی دار بوده ولی اختلاف معنی داری بین میانگین شاخص‌های مختلف بین دو جامعهCarpino-Fagetum orientalis   و   Querco-Carpinetum betulii مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation and comparison of species diversity in Fagetum orientalis, Carpino-Fagetum orientalis and Querco-Carpinetum betulii communities (Case study :Namkhaneh and Gorazbon Districts-Noshahr)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hasan Assareh 1
  • Taymoor Rostami Shahraji 2
  • Anahita Shariat 3
  • Fakhrossadat Rafie 4
  • Javad Eshagh Nimvari 5
  • Ghavamoddin Zahedi Amiri 6
  • Mohammad Reza Marvi Mohajer 7
  • Mostafa Asadi 8
  • Asadollah Mattaji 9
1 Member of Scientific board, Research Institute of Forests and Rangelands
2 Member of Scientific board, Gilan University
3 M.Sc., Research Institute of Forests and Rangelands
4 M.Sc. Student of Forestry, Gilan University
5 Ph.D. student, University of Tehran
6 Associate professor. University of Tehran
7 Professor. University of Tehran
8 Professor. Research Institue of Forests and Rangelands, Tehran
9 Assistant professor. Azad University
چکیده [English]

 
     In this study the plant species diversity was compared among Fagetum orientalis,Carpino-Fagetum orientalis and Querco-Carpinetum betulii communities in Namkhaneh and Gorazbon districts. Floristic sampling was done by Braun-Blanquet scale on 69 releves which were selected in the different aspects of the mentioned comunities. 21،18 and 30 releves were sampled in the Fagetum orientalis, Carpino-Fagetum orientalis and Querco-Carpinetum betulii communities, respectively. The area of releves was identified 400 m2 according to the minimal area procedure. Species richness, Shannon and Simpson diversity indexes and Shannon evenness index were applied to evaluate species diversity of the different communities. For data analyzing, the different indexes's averages of releves in each community were calculated. Tukey test was used to test whether there were significant differences in the different indexes among the different communities. The results illustrated that the highest level of the plant species richness, diversity and evenness indexes belonged to Querco-Carpinetum betulii and the least level belonged to Fagetum orientalis. Carpino-Fagetumorientalis was located between two previous ones. The mean differences between both Carpino-Fagetumorientalis and Querco-Carpinetum betulii communities and Fagetum orientalis community were significant in all diversity indexes in 5% level. However, there were no significant differences in the different indexes between Carpino-Fagetum orientalis and Querco-Carpinetum betulii.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Caspian forests
  • Plant community
  • Species richness
  • species diversity
  • Shannon index
  • Simpson index

مراجع

- اسدالهی، ف.، 1379. مطالعه جوامع گیاهی مناطق رویشی هیرکانی. مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت جنگلهای شمال و توسعه پایدار. انتشارات گستره: 345-323.
- اسدی، م.، 1364. بررسی جوامع گیاهی خیرودکنار، سری پاتم. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی. دانشگاه تهران، 120 صفحه.
- اردکانی، م.ر.، 1383. اکولوژی. انتشارات دانشگاه تهران، شماره 9242، 340 صفحه.
- پوربابائی، ح.، 1379. بررسی تنوع زیستی گونه‌های چوبی در جنگلهای راش گیلان. مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت جنگلهای شمال و توسعه پایدار. انتشارات گستره: 51-35.
- حسینی، و.، 1375. تهیه نقشه فیزیونومیک- فلورستیک پوشش گیاهی بخش نمخانه جنگل خیرودکنار. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 120صفحه.
- حسینی، س.م.، 1379. بررسی تنوع زیستی در جنگلهای سوزنی برگ بومی شمال ایران. مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت جنگلهای شمال و توسعه پایدار. انتشارات گستره: 67-51.
- سرمدیان، ف. و جعفری، م.، 1380. بررسی خاکهای جنگلی ایستگاه تحقیقاتی- آموزشی دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران (خیرودکنار- نوشهر). مجله منابع طبیعی ایران، ویزه نامه سال 1380، 103 صفحه.
- عصری, ی.، 1374. جامعه شناسی گیاهی (فیتوسوسیولوژی). انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 134، 285 صفحه.
- عطری، م.، 1376. فیتوسوسیولوژی (جامعه شناسی گیاهی). انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 171. 384 صفحه.
- فلاح چای، م.م.، 1384. نقش اکولوژیک ارتفاع از سطح دریا در تنوع گونه‌های درختی جنگلهای سیاهکل در شمال ایران. مجله منابع طبیعی، جلد58 (1): 101- 89 .
 - متاجی, الف، بابایی, س. و کیادلیری، ه. 1382. گزارش طرح تحقیقاتی تهیه نقشه جوامع گیاهی جنگل خیرودکنار. واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی. 48صفحه.
 - محمدپور، الف.، 1381. تهیه نقشه جوامع گیاهی بخش گرازبن جنگل خیرودکنار. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 80 صفحه.
- مصداقی، م.،1380. توصیف و تحلیل پوشش گیاهی. جهاد دانشگاهی مشهد، 243صفحه.
- Braun-Blanquet, J., 1932. Plant sociology; the study of  plant communities. Mc Graw –Hill, New York and London, 438p.
- Hauk, E., 2005. AustrianForest Inventory 2000-2002: Forest type, Federal Research and TrainingCenter for Forests, Department of Forest Inventory, First publication, http://www.Waldwissen.net. 
- Humphries, C.J., Williams, P.H., and Vane-Wright, R.I. 1996. Measuring biodiversity value for  conservation. Annual Review of Ecology and Systematics, 26: 93-111
- Krebs, C. J. 1989. Ecological Methodology. University of British Columbia, Harper Collius Publisher. 432p.
- Magurran, A.E. 1988. Ecological Diversity and Measurement. PrincetonUniversity Press, Princeton. 354p.
- Zahedi Amiri, Gh. 1998. Relation between ground vegetation and soil characteristics in a mixed hardwood stand. Ph.D. Thesis, Academic Press, University of Gent, Belgium, 319p.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار