جهت زادآوری تکمیلی در طرح جنگل‌داری لوه

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

اعضاء هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

چکیده

در این بررسی به منظور دسترسی به بهترین روشهای بذرکاری و بذرپاشی بلندمازو جهت زادآوری تکمیلی، 6 روش کاشت شامل بذرکاری بخشی (کپه‌ای spot seeding)، بذرکاری مته‌ای (حفره‌ای dibbling seeding)  بذرکاری پشت بیلی، بذرکاری نواری، بذرپاشی طبیعی، بذرپاشی نواری همراه با خراش و شاهد، مقدار 10 کیلوگرم بذر در قطعات 100 مترمربعی در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار طی4 سال انجام شد. صفاتی از قبیل درصد بذرهای سبز شده، زنده مانی و همچنین رشد ارتفاعی و رشد قطر یقه نهالها اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس و آزمون اختلاف بین میانگین ها در مورد صفات ذکر شده انجام شد که نتایج عبارتند از: بین درصد بذرهای سبز شده در روشهای مختلف کاشت اختلاف معنی‌داری در سطح 1% وجود دارد و با توجه به آزمون مقایسه بین میانگین‌ها (Duncan) روش بذرکاری بخشی با 73/88 درصد بذرهای سبز شده بهتر از سایر روشها بوده است. بین درصد زنده مانی بذرهای سبز شده در روشهای مختلف کاشت اختلاف معنی‌دار دیده می‌شود و با مقایسه بین میانگین ها روش بذرکاری بخشی با 67/85 درصد بیشرین درصد زنده مانی را داشته است. بررسی رشد ارتفاعی و رشد قطر یقه نهالها نشان می‌دهد که بین رشد ارتفاعی نهالها در روشهای مختلف کاشت در سطح 1% اختلاف معنی‌داری وجود دارد در حالی که به علت اختلاف جزئی در رشد قطری یقه تفاوتی در بین آنها دیده نمی‌شود و در یک طبقه قرار می‌گیرند. بنابراین با توجه به بررسی صفات مورد نظر، می‌توان روش بذرکاری بخشی‌‌ (کپه‌ای) را به‌عنوان یک روش موفق بذرکاری بلندمازو معرفی نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on appropriate method for seed planting of oak (Quercus castaneifolia C.A.M.) for complementary regeneration in Loveh

نویسندگان [English]

  • Naser Mohajer
  • Zaydollah Mirkazemi
Members of Scientific board, Golestan Agricultural and Natural Resources Research Center
چکیده [English]

بررسی مناسب ترین روش بذرکاری بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.)
جهت زادآوری تکمیلی در طرح جنگل‌داری لوه
 
در این بررسی به منظور دسترسی به بهترین روشهای بذرکاری و بذرپاشی بلندمازو جهت زادآوری تکمیلی، 6 روش کاشت شامل بذرکاری بخشی (کپه‌ای spot seeding)، بذرکاری مته‌ای (حفره‌ای dibbling seeding)  بذرکاری پشت بیلی، بذرکاری نواری، بذرپاشی طبیعی، بذرپاشی نواری همراه با خراش و شاهد، مقدار 10 کیلوگرم بذر در قطعات 100 مترمربعی در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار طی4 سال انجام شد. صفاتی از قبیل درصد بذرهای سبز شده، زنده مانی و همچنین رشد ارتفاعی و رشد قطر یقه نهالها اندازه‌گیری شد. تجزیه واریانس و آزمون اختلاف بین میانگین ها در مورد صفات ذکر شده انجام شد که نتایج عبارتند از: بین درصد بذرهای سبز شده در روشهای مختلف کاشت اختلاف معنی‌داری در سطح 1% وجود دارد و با توجه به آزمون مقایسه بین میانگین‌ها (Duncan) روش بذرکاری بخشی با 73/88 درصد بذرهای سبز شده بهتر از سایر روشها بوده است. بین درصد زنده مانی بذرهای سبز شده در روشهای مختلف کاشت اختلاف معنی‌دار دیده می‌شود و با مقایسه بین میانگین ها روش بذرکاری بخشی با 67/85 درصد بیشرین درصد زنده مانی را داشته است. بررسی رشد ارتفاعی و رشد قطر یقه نهالها نشان می‌دهد که بین رشد ارتفاعی نهالها در روشهای مختلف کاشت در سطح 1% اختلاف معنی‌داری وجود دارد در حالی که به علت اختلاف جزئی در رشد قطری یقه تفاوتی در بین آنها دیده نمی‌شود و در یک طبقه قرار می‌گیرند. بنابراین با توجه به بررسی صفات مورد نظر، می‌توان روش بذرکاری بخشی‌‌ (کپه‌ای) را به‌عنوان یک روش موفق بذرکاری بلندمازو معرفی نمود.
بلندمازو، جنگل‌کاری، بذرکاری و بذرپاشی.
Investigation on  appropriate method  for seed  planting of oak
(Quercus castaneifolia C.A.M.) for complementary  regeneration  in Loveh  
In order to access the best seed planting methods of oak (Quercus castaneifolia) for the complementary regeneration, the seeds of Quercus castaneifolia were planted by six methods of natural seeding, strip seeding along with scraping, partial seeding, seeding by drill, without destroying the soil structure (by shovel), strip seeding and control plot was selected .10 kgs of oak seeds were planted in the plots (100 m²) in random complete block design by four replications. Some characteristics including the germinated seeds percentage, urvival percentage, height and collar growth of seedlings were measured. Results show that based on ANOVA table, there is a significant difference (1%) among germinated seeds percentage in various planting methods. With regard to the mean comparison test (Duncan) the partial seeding method by the 88.73% of the germinated seed was better than other methods. There was a significant difference (1%) between the survival percentage of germinated seed. The partial seeding with the 85.67% of germinated seeds had the most survival percentage. Investigation on height and collar growth of seedlings showed that there is a significant difference among the seedlings height growth in various planting methods, whereas no significant difference could observed for collar growth of seedlings. Therefore, the partial sowing is a successful method for artificial   regeneration of Quercus castaneifolia.
 
Quercus castaneifolia, reforestation, seeding method.
بررسی مناسب ترین روش بذرکاری بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.)
 
 
In order to access the best seed planting methods of oak (Quercus castaneifolia) for the complementary regeneration, the seeds of Quercus castaneifolia were planted by six methods of natural seeding, strip seeding along with scraping, partial seeding, seeding by drill, without destroying the soil structure (by shovel), strip seeding and control plot was selected .10 kgs of oak seeds were planted in the plots (100 m²) in random complete block design by four replications. Some characteristics including the germinated seeds percentage, urvival percentage, height and collar growth of seedlings were measured. Results show that based on ANOVA table, there is a significant difference (1%) among germinated seeds percentage in various planting methods. With regard to the mean comparison test (Duncan) the partial seeding method by the 88.73% of the germinated seed was better than other methods. There was a significant difference (1%) between the survival percentage of germinated seed. The partial seeding with the 85.67% of germinated seeds had the most survival percentage. Investigation on height and collar growth of seedlings showed that there is a significant difference among the seedlings height growth in various planting methods, whereas no significant difference could observed for collar growth of seedlings. Therefore, the partial sowing is a successful method for artificial   regeneration of Quercus castaneifolia.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quercus castaneifolia
  • reforestation
  • seeding method
- بابا کردی، ج.، 1368. بررسی‌ ارزیابی‌ جنگل‌ شناسی‌ سری‌ یک‌ طرح‌ جنگل‌داری ‌کرنکفتر. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه‌ تربیت‌ مدرس. 95 صفحه.
 - بی‌نام، 1360. کتابچه‌ طرح‌ جنگل‌داری لوه، اداره کل منابع طبیعی استان گلستان‌،240 صفحه.
- جوانشیر،ک.، 1354. درختان و درختچه های ایران. جزوه درسی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. 78 صفحه.
- حبیبی، ح.،  1363. بررسی‌ خاک‌ جنگل‌ های‌ بلوط شمال (لوه‌ گرگان) و رابطه‌ آن‌ با کیفیت‌توده‌ های جنگلی.‌ نشریه‌‌ دانشکده‌ منابع‌ طبیعی‌ دانشگاه‌ تهران، مجله منابع طبیعی ایران، شماره‌ 37 ‌:34-21.
- حجازی، ر.، 1364. چوب‌شناسی و صنایع چوب. انتشارات دانشگاه تهران، شماره 2/1225، 460 صفحه.
- فتاحی، م.، 1378. روشهای مناسب کاشت بذر بلوط در جنگلهای زاگرس. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه شماره 189، 78 صفحه.
- درگاهی‌، د.، 1360. بررسی‌ خصوصیات‌ مرفولوژیک‌ و جنگل‌ شناسی‌ بلوط. پایان نامه کار شناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 76 صفحه.
- لطیفی، م، ف.، 1361. تحقیق‌ در تجدیدحیات‌ جنگلهای‌ بحر خزر. مؤسسه‌ تحقیقات‌ جنگلها و مراتع
  نشریه‌ شماره 31، 68 صفحه.
- مروی‌ مهاجر، م.، 1363. جنگلهای‌ بلوط شمال‌ (لوه‌ گرگان‌). نشریه‌ ‌دانشکده‌ منابع‌ طبیعی‌‌ دانشگاه‌ تهران، مجله منابع طبیعی ایران، شماره37 : 55-41.
- موسوی فرد، ر.، 1373. بررسی و تعیین قطر و سن بهره برداری اقتصادی بلندمازو در طرح جنگل‌داری لوه. پایان نامه فوق لیسانس، دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان.95 صفحه.
- میربادین، ع.، 1370. تعیین‌ بهترین‌ میزان‌ برداشت‌ راش‌ در برش‌ بذرافشانی. مؤسسه‌ تحقیقات‌ جنگلها و مراتع‌، نشریه شماره 74 ، 96 صفحه.
- مهاجر، ن.، 1383. بررسی وضعیت تجدید حیات بلوط بلندمازو. فصلنامه پژوهشی جنگل و صنوبر،12 (2): 219- 201.
- Anonymus, 1991. Oaks in Belleme and Reno-valdieuForests. Office national des Forest France.