بررسی تأثیر خشکه‌دارها در استقرار نهالهای راش و ممرز در جنگل آمیخته راش

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 استاد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 استادیار، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

استقرار زادآوری طبیعی در جنگل، ضامن بقای جنگل و تولید مستمر در آن می‌باشد که به این جهت همواره مورد توجه جنگل‌شناسان بوده است. این پ‍ژوهش با هدف بررسی تأثیر خشکه‌دارها بر فراوانی تجدید حیات طبیعی در یک جنگل آمیخته‌ راش و ممرز در جنگل خیرودکنار نوشهر صورت گرفت. در حدود 100 هکتار از این جنگل مورد بررسی اولیه قرار گرفت و 108 قطعه نمونه در اطراف خشکه‌دارها و درختان سالم در پارسل‌های 112 و 214  پیاده شد. از خشکه‌دارها آماربرداری صددرصد صورت گرفت و درجه پوسیدگی آنها نیز یادداشت گردید. در اطراف آنها اقدام به پیاده کردن قطعات نمونه متحدالمرکز با شعاع متفاوت یک و 5 آری و شمارش نهالهای راش و ممرز موجود در این قطعات نمونه گردید. همچنین در اطراف خشکه‌دارها و در فاصله‌ 20 تا 30 متری از آنها، در اطراف درخت سالمی که از نظر گونه و ابعاد مشابه خشکه‌دار بود، به‌عنوان شاهد انتخاب و اقدام به پیاده کردن قطعات نمونه گردید. طبق نتایج بدست آمده، در توده‌های نیمه‌انبوه استقرار نهالهای راش و ممرز در اطراف خشکه‌دارها بیشتر از درختان سالم است. در توده‌های انبوه نیز استقرار نهالهای راش و ممرز در اطراف خشکه‌دارها اندکی بیشتر از درختان سالم است که این اختلاف معنی‌دار نمی‌باشد. این درحالی است که طبق آزمون‌های صورت گرفته، استقرار نهالهای راش و ممرز در اطراف خشکه‌دارهای واقع در توده‌های نیمه‌انبوه اختلاف معنی‌داری را در سطح 5 درصد نشان می‌دهد. بیشترین میزان استقرار نهالها در اطراف خشکه‌دارهایی با درجه پوسیدگی 4 مشاهده می‌شود. همچنین با افزایش درجه پوسیدگی خشکه‌دارها میزان استقرار نهالها افزایش یافته و با افزایش فاصله از آنها میانگین استقرار نهال در اطراف خشکه‌دارها کاهش می‌یابد. با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که خشکه‌دارها در استقرار نهالهای راش و ممرز در جنگل‌های آمیخته‌ راش به‌ویژه در توده‌های نیمه‌انبوه تأثیر مثبت زیادی دارند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation on dead trees effects on natural regeneration of oriental beech and hornbeam in a mixed beech forest.

نویسندگان [English]

  • Kiomars Sefidi 1
  • Mohammad Reza Mohadjer 2
  • Mahmood Zobeiri 2
  • Vahid Etemad 3
1 Ms.c. Student, Faculty of Natural Resources, University of Tehran
2 Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran
3 Assistant professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran
چکیده [English]

The process of natural regeneration including establishment of seedling under dead and mother trees ensure sustainable productivity in the forests. Qualifying the impact of dead trees on the density of establishment seedling in closed and open canopy in a mixed beech forest was studied. According to the field inspection, compartments 112 and 214 in Kheiroudkenar forests were chosen for sampling. Dead trees were considered as the center of sampling plot with different radius. Also in a 20-30 meter distance from dead trees, sound mother trees of same species were chosen. At the center of each plot, seedlings were counted in a circular sample plots with diffident radius. The results show that number of beech seedlings is higher than that of hornbeam and there is significant difference between establishments of seedling between dead and sound trees in an open canopy. Seedling density in open stand is higher than that under mother trees. Frequency of seedling around the dead trees was maximum. The higher decay class, the higher is the establishment of seedling. Also the number of seedlings is higher in small sample plots (100m2) which are closer to the dead trees. The results showed that the maintenance of dead trees is important and effective in establishment of natural regeneration in mixed beech forest.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deadwood
  • mixed forest
  • Caspian forest
  • Natural regeneration
  • beech
  • hornbeam

مراجع

- اعتماد، و.، 1373. بررسی تغییرات کمی و کیفی ناشی از یک دوره طرح جنگل‌داری بر روی موجودی سرپا در بخش نم‌خانه جنگل خیرودکنار نوشهر. پایان‌نامه کارشناسی‌ ارشد، دانشکده‌ منابع طبیعی دانشگاه تهران، 202 صفحه.
- ثاقب‌طالبی، خ.، اسلامی، ع.، قورچی‌بیکی، ک.، شهنوازی، ه. و موسوی، ر.، 1380. ساختار راشستانهای خزری و کاربرد شیوه تک‌گزینی در آنها. خلاصه مقالات دومین اجلاس بین‌المللی جنگل و صنعت. تهران. جلد اول: 138-107.   
- حبشی، ه.، 1376. بررسی اهمیت خشکه‌داران در جنگل‌های واز مازنداران. پایان‌نامه‌ کارشناسی‌ ارشد، دانشکده‌ منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، 127صفحه.
- ذوالفقاری، ا.، 1383. بررسی اکولوژیک و جنگل‌شناسی خشکه‌دارها در راشستانهای شمال ایران. پایان‌نامه‌ کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 80 صفحه.
- سفیدی، ک.، 1385. بررسی کمی و کیفی خشکه‌دارها در یک جنگل مدیریت شده‌ راش. پایان نامه‌ کارشناسی ارشد، دانشکده‌ منابع طبیعی دانشگاه تهران، 120صفحه.
- محمدنژادکیاسری، ش. و رحمانی، ر.،1380. تأثیر خشکه‌دارها بر فراوانی تجدید حیات طبیعی در یک جنگل آمیخته‌ راش و ممرز. مجله منابع طبیعی ایران، 54 (2): 151-143.
- موسوی، ر.، ثاقب طالبی، خ.، طبری، م. و پورمجیدیان، م.، 1382. بررسی تعیین سطح اندازه تاج‌ پوشش برای بهبود زادآوری راش. مجله منابع طبیعی ایران ، 56 (2): 46-39.
- مروی مهاجر، م.، 1384. جنگل‌شناسی و پرورش‌جنگل. انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.387 صفحه.
- Ashton, J., 1996. Ecology of Bryophyte communities in mature Eucalyptus regnans F. Meull forest at Wallaby Creek, Victoria. Australian Journal of applied Forestry, 7: 179-83.
- Comband, M.., Spiese, A. and Emmingham, W.H., 1993. Stand management for timber and mature forest wildlife in Douglas-fir forests. Journal of Forestry, 91(12): 31-42.
- Jenish, J.E. and Harmon, M.E., 2002. Succsesional chang in live and dead woods carbon stores : implications for net ecosystems productivity. Tree physiology, 22: 77-89.
- Kimel, L. 2001. Dead tree make for lively habitat. Gardening for wildlife, Vol. 11, No 4:  2-4.
- Mayo, J., 2002. Dead trees effect in forest ecosystem. Science Finding Journal, 25-34.
- Motta, R., 2006. Coarse woody debris, forest structure and regeneration in the valbona forest reserve paneveggio, Italian Alps. Forest ecology and management, accepted 1 August 2006, in press.
- Santiago, J.M. and Roclewald, A.D., 2005. Dead trees are sources for Forest Wildlife, Extension fact sheet, Ohio State University Express. 5p.
- Smith, J.E., Moliina, R., Huso, M. and Pandlarsen, M.J., 2000. Occurrence of Piloderma fallaxin ration age, and old growth stand of Douglas _fir in the cascade range of Oregon. USDA. Canadian Journal of Botany, 78: 995-1001

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار