تغییرات ترکیب گونه‌ای پوشش علفی در جنگل‌های دست کاشت کاج تهران (Pinus eldarica Medw.) با سنین متفاوت در کرمانشاه

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

2 دانشیار، دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

در این مطالعه تغییرات ترکیب گونه‌ای پوشش علفی جنگلهای دست‌کاشت سوزنی‌برگ کاج تهران (Pinus eldarica) با سنین متفاوت، به‌روش نمونه‌برداری منظم- تصادفی (سیستماتیک) مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. در این راستا سه جنگل‌کاری کاج در سه طبقه سنی 8، 21 و 40 سال انتخاب شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که در جنگل کاج 40 ساله، 26 گونه گیاهی حضور دارد که با محاسبه مشخصه‌هایی نظیر پوشش، تراکم و فراوانی برای تک تک آنها، گونه Trifolium stellatumبا ارزش 87/61 در ردیف اول جدول ارزش اکولوژیک این منطقه قرار گرفت. جنگل کاج 21 ساله، با 61 گونه گیاهی دارای بیشترین میزان تنوع گیاهی بود و از آن میان گونه Aegilops umbellulata با ارزش اکولوژیک 31/29 مهمترین گونه گیاهی منطقه شناخته شد و در جنگل کاج 8 ساله از 47 گونه گیاهی موجود،  Astragalus verusبا 36/33 بیشترین ارزش اکولوژیک گونه‌های گیاهی منطقه را دارا بود. همچنین مقایسه سه منطقه موردنظر از لحاظ تعداد گونه، بیوماس، تراکم و پوشش نشان داد که جنگل کاج 21 ساله که سنی حد واسط دو منطقه دیگر را دارد، بیشترین تعداد گونه گیاهی، بیشترین میزان بیوماس و بیشترین میزان تراکم و پوشش گیاهی را دارا می‌باشد. نتیجه اندازه‌گیری شاخص تشابه برای جنگلهای دست‌کاشت مناطق مورد اشاره نشان داد که بیشترین میزان تشابه میان دو جنگل سوزنی‌برگ 21 و 8 ساله وجود دارد. همچنین جنگل سوزنی‌برگ 21 ساله نسبت به دو جنگل دیگر از نظر شاخصهای شانون و چیرگی در سطح بالاتری قرار داشت.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Alterataion in composition of understory plants in Pine plantations with different ages in Kermanshah province

نویسندگان [English]

  • Ma'soumeh Khanhasani 1
  • Mozaffar Sharifi 2
  • Ahmad Tavakoli 1
1 Senior research expert, Agriculture and Natural Recourses Researche Center of Kermanshah (ANRRCK)
2 Associate Prof., Razi University of Kermanshah
چکیده [English]

This study aims in investigation on alteration of understory composition in Pine (Pinus eldarica Medw.) plantations with different ages. For this purpose, three Pine plantations in age of 8, 21 and 40 years were selected and sample plots were loud out in systematic-random method. Vegetation cover, density and frequency were studied for each species. Results showed that 47, 61 and 26 species were recorded for understory plants in 8, 21 and 40 years old plantations, respectively. Astragalus verus with Ecological Value (EV) of 33.36 was the dominant species in the 8-year old plantation, while Aegilops umbellulata with EVof 26.31 was the dominant species in the 21-year old plantation. In the 40-year old plantation, Trifolium stellatum was the dominantspecies with EV of 61.87. The Similarity Index showed the highest similarity between 8-year and 21-year old plantations. The highest Shanon and Simpson Index were computed in the 21-year old Pine plantation.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecological value
  • Index of Shannon
  • Index of Dominance
  • Index of Similarity
  • PINUS ELDARICA
  • Kermanshah

مراجع

- سیاهی‌پور، ذ.، رستمی، ت.، ثاقب طالبی، خ. و طاهری، ک.، 1381. بررسی میزان موفقیت Picea abies در جنگل‌کاریهای استان گیلان. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 10: 53-1.
- مجد طاهری، ح. و جلیلی، ع.، 1375. بررسی مقایسه‌ای اثرات جنگل کاری با کاج الداریکا و اقاقیا روی برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و پوشش گیاهی زیراشکوب. پژوهش و سازندگی، 32: 15-6.
- مصداقی، م.، 1374. مرتعداری در ایران. چاپ دوم، انتشارات بنیاد فرهنگی آستان قدس رضوی، 259 صفحه.
- مقدم، م.ر.، 1380. اکولوژی توصیفی و آماری پوشش گیاهی. چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، 285 صفحه.
- میرزایی، ح.، 1376. تأثیر تاج‌پوشش درختان جنگلی بر گیاهان مرتعی زیراشکوب جنگلهای بلوط غرب کرمانشاهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس. 132 صفحه.
- Barnes, B.V., Zak, D.R., Denton, S.R. and Spurr, S.H., 1998. Forest ecology.  4th ed.  John Wiley & Sons, New York, 773 p.
-Brand, D. G., Kohoe, P. and Connors, M., 1986. Coniferous afforestation leads to soil acidification in central Ontario. Canadian Journal of Forest Research, 16(6): 1389-1391.
-Cajander, A.K., 1926. The theory of forest type. Carnegie Institute, Acta Forestalia Fennica, 29: 1-108.
-Chandran, P., Dutta, D.R., Gupta, S.K. and Banerjee, S.K., 1987. Soil characteristics under different forest cover in the eastern Himalayas. Indian Agriculturist, 31 (2) : 93-99.
-Curtis, J.T., 1976. The vegetation of Wisconsin: An ordination of plant communities. University of Wisconsin Press, Madison, Wisconsin. 657 p.
-Daubenmire, R.F., 1976. The use of vegetation in assessing the productivity of forest lands. Botanical Review, 42:115-143.
-Delgado Calvo Flores, R., Serrano, G., Molina, E. and Martinez, J.P., 1987. Analysis of some of the modification induced by the establishment of conifers on soils of the Sierra Nevada. Agrochimica, 31(3): 211-225.
-De-Wall, W.B., 1943. The correlation of soil pH with distribution of woody plants in the Gainesville area. Proc.Fla. Acad. Sci., G(1): 9 – 24.
-Fernandez, R.A., 1987. Effect of deforestation and reforestation with Pinus spp. on some soil chemical characteristics. Ciena del suelo, 5(2): 123-129.
-Gabbrielli, A., 1954. Some forest soil of the Pliocene conglomerates of the Valdipesa (Florence). Ital. For. mont., 9(3): 167-71.
-Gilmore, A.R., Rolef, G.L. and Arnold, L.E., 1982. Underplanting yellow Poplar in a shortleaf Pine plantation in Southern Illiois: Results after ten and sixteen years. I11. Agr. Ex. Sta. For. Res. Rept., 1- 82.
-Kirk, C., Mcdaniel, L., Torell, A. and Bain, J.W., 1993. Overstory-understory relationships for broom Snakeweed-bluegrama grasslands. J. Range Manage., 46: 506-511.
-Lopez, M.I.M.S., De O' Garrido, M.A.. and Mello, F.A.F., 1986. Influence of Pinus Cultivation on some chemical properties of a cerrado soil. Boletin tecnico do Instituto florestal saopaulo, 40(1): 188-200.
- Ludwig, J.A. and Reynolds, J.F., 1988. Statistical ecology. John Wiley & Sons, New York. 337 p.
-Mark, R.H., Lamb, D. and Erskine, P.D., 2003. An investigation effects of white cypress pine (Callitris glaucophylla) litter on the germination and growth of associated ground cover species. Australian Jurnal of Botany, 51:93-102.
-McDaniel, K.C., Pieper, R.D., Loomis, L.E. and Abdelgader, A.O., 1984. Taxonomy and ecology of perennial snakeweeds in New Mexico. Bulletin 711. Las Cruces, NM: New MexicoStateUniversity, Agricultural Experiment Station. 34 p.
-McIntosh, P.D., 1980. Soil changes under radiata Pine in KaingaroaForest, central north Island, Newzeland. Newzealand Journal of science, 23 (1): 83 – 92.
-Persson, T., Svensson, R. and Ingelton, T., 1989. Floristic changes on farm land following afforestation . Svensk boranisktidskrif,  325- 344.
-Pyke, D.A. and Zamora, B.A., 1982. Relationship between overstory structure and understory production in the grand fire/myrtle boxwood habitat type of North central Idaho. J. Range Manage., 35(6): 769-773.
- Rowe, J.S., 1956. Uses of undergrowth plant species in forestry. Ecology. 37(3): 461-473.
- Shanon, C.E. and Wiener, A., 1949. The mathematical Theory of communication University of Illinois Press, 350 p.
- Simpson, E.H., 1949. Measurement of diversity. Nature, London, 688 p.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار