تأثیر ترکیب بستر کاشت بر صفات جوانه‌­زنی بذر کاج حلب (Mill. Pinus halepensis)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

4 دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

5 کارشناس، اداره کل منابع طبیعی ساری

چکیده

در تحقیق حاضر اثر تیمارهای مختلف خاک بر روی صفات جوانه­زنی کاج حلب با هدف افزایش موفقیت در رویاندن بذر و تولید نهال آن در نهالستان کلوده آمل بررسی شد. بذرها در گلدانهای پلاستیکی با 4 ترکیب مختلف خاک شامل: 1- خاک رایج نهالستان (شاهد)، 2- خاک شاهد+ کود دامی (1:5)، 3- خاک شاهد+ خاک­برگ (1:5)، 4- خاک شاهد+ کود دامی+ خاک‌برگ (1:1:5) و 4 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی کاشته شد. نتایج نشان داد که در بین تیمارهای مختلف خاک، میزان جوانه­زنی، میانگین روزانه جوانه­زنی و قدرت جوانه­زنی بذرها تفاوت معنی­داری وجود دارد، در حالی‌که هیچ اختلافی در حداکثر میانگین روزانه، سرعت جوانه­زنی، میانگین زمان جوانه­زنی، ارزش جوانه‌زنی و ضریب سرعت کوتوسکی آنها مشاهده نشد. بین درصد جوانه­زنی و میانگین روزانه بذر با ترکیبات مختلف خاک همبستگی نسبتاً قوی وجود داشت. درصد جوانه­زنی بذر در ترکیب کود ­دامی مخلوط شده با خاک‌‌برگ (تیمار 4)، در مقایسه با سایر تیمارها از وضعیت بهتری برخوردار بود. بدین ­ترتیب از نتایج این تحقیق استنتاج می‌شود که «مواد آلی و خاک­برگ» سبب بهبود شرایط فیزیکی خاک و افزایش میزان جوانه­زنی بذر کاج حلب می­گردند. بنابراین می‌توان پیشنهاد کرد که برای افزایش تولید کمی و کیفی نهال این گونه در نهالستانها باید به ترکیب بستر کاشت توجه ویژه اعمال شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of soil composition on seed germination of Pinus halepensis Mill.

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Ahmadloo 1
  • Mas'oud Tabari 2
  • Ahmad Rahmani 3
  • Hamed Yousefzadeh 4
  • Marzeieh Razagh Zadeh 5
1 M.Sc. student, Faculty of Natural Resources, University of Tarbiat Modares
2 Associate Prof., Faculty of Natural Resources, University of Tarbiat Modares
3 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands
4 Ph.D. student, Faculty of Natural Resources, University of Tarbiat Modares
5 Forest Expert, Office of Natural Resources, Sari
چکیده [English]

Present research was aimed to study 1- the effect of soil-media on seed germination of Pinus halepensis Mill. and 2- the increase of seed germination and seedling production in nursery of Koloudeh, located in Amol city, Iran. Seeds were sown in plastic pots at four different soil treatments including: a- nursery soil (control), b- control soil+ cattle manure (5:1), c- control soil+ litter (5:1), d- control soil+ cattle manure+ litter (5:1:1). The experiment was set up as completely randomized design (CRD) with four replications. Results demonstrated that among the soil treatments there was a significant difference in attributes as germination rate, mean daily germination and germination energy but no significant differences were found in maximum mean daily germination, germination speed, mean germination time, germination value and Kotowski coefficient of velocity. There was a highly significant correlation between germination rate and mean daily germination with different soil composition. Seed germination rate was highest where decomposed litter was mixed with control soil+ cattle manure+ litter (5:1:1).
From this investigation it is deduced that organic matter improves seed germination of Pinus halepensis, due to the suitability of seedbed. Thus, it can be proposed that in order to enhance the qualitative and quantitative of seedling production of this species, the condition of soil-media should be better considered in nurseries.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • viability
  • Organic Matter
  • Litter
  • seedling production
- اردکانی، م.ر.، 1383. اکولوژی. انتشارات دانشگاه تهران، 340 صفحه.  
- پورمجیدیان ، م.ر.، 1379. مطالعه نحوه رویاندن بذر و تکثیر بارانک در غرب جنگلهای خزری. مجله منابع طبیعی ایران، جلد 53 (2): 139-131.
- حسن‌زاده قورت‌تپه، ع.، 1379. بررسی تأثیر کودهای آلی، شیمیایی و تلفیقی بر خصوصیات کمی و کیفی ارقام آفتابگردان در آذربایجان. رساله دکتری دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده کشاورزی، 195 صفحه.
- رحمانی، ا.، خوشنویس، م. و نورشاد، م.، 1385. واکنش نهالهای افرا پلت به کودهای شیمیایی و دامی در دو نهالستان جنگلی شهرپشت چالوس و کلوده آمل. مجله پژوهش و سازندگی، جلد 19 (4): 143-149.
- زارع، ح.، 1380. گونه‌های بومی و غیربومی سوزنی‌برگ در ایران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 498 صفحه.
- عباس‌پور، م.، 1384. مهندسی محیط زیست. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، 550 صفحه.
- غازان‌شاهی، ج.، 1378. خاک و روابط آن در کشاورزی. انتشارات کارنو، 264 صفحه.
- مصدق ، ا.، 1378. جنگل‌کاری و نهالستانهای جنگلی. انتشارات دانشگاه تهران. 516 صفحه.
- ملکوتی، م.ج. و همایی، م.، 1383. حاصلخیزی خاکهای مناطق خشک و نیمه‌خشک «مشکلات و راه حلها». انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 482 صفحه.
- وهاب‌زاده، ع.، 1382. شناخت محیط زیست. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 680 صفحه.
- یاری، ل.، 1386. ارزیابی جوانه‌زنی و وضعیت رشد گیاهچه ارقام مختلف جو. ششمین همایش ملی علوم کشاورزی و منابع طبیعی. باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج. 372 صفحه.
- Ammer, C., Mosandl, R. and Kateb., H.E., 2002.Direct Seeding of Beech (Fagus sylvatica L.) in Norway spruce (Picea abies [L] Karst.) stands-effects of canopy density and fine root biomass on seed germination. Forest Ecology and Management, 159: 59-72.
- Andrade, R.A.D.E., Martins, A.B.G. and Oliveira, I., 2004.Influence of the substrate in germination of Lychee seeds. Rev. Bras. Frutic., Jaboticabal - SP, 26(2): 375-376.
- Brito, J.M.C., Lopes, R., Machado, A.M.V., Guerrero, C.A.C., Faleiro, L. and Beltrao, J., 2007.Sewage sludge as a horticultural substrate. Biomedical and Life Sciences, 86: 205-286.
- Czabator, F.J., 1962.Germination value: an index combining speed and completeness of pine seed germination. Forest Science, 8: 386-396.
- Elsayed, M.T., Babiker, M.H., Abdelmalik, M.E., Mukhtar, O.N. and Montange, D., 2007.Impact of filter mud applications on the germination of sugarcane and small-seeded plants and on soil and sugarcane nitrogen contents. Bioresource Technology, 99 (10): 4164-4168.
- Farooq, M., Barsa S.M.A. and Wahid A., 2006.Priming of field-sown rice seed enhances germination. seedling establishment, allometry and yield. Plant Growth Regulation, 49: 285-294.
- Ferraz, L.C.L., Cafe´Filho, A.C., Nasser L.C.B. and Azevedo J., 1999.Effects of soil moisture, organic matter and grass mulching on the carpogenic germination of sclerotia and infection of bean by Sclerotinia sclerotiorum. Plant Pathology, 48: 77–82.
- Gonzalez-Zertuche, L. and Orozco-Segovia, A., 1996.Metodos de analisis de datos en la germinacion de semillas. un ejemplo: Manfreda brachystachya. Boletın de la Sociedad Botanica de Mexico, 58: 15–30.
- Grabe, D.F., 1976.Measurement of seed vigour. Journal of Seed Science Technology, 1: 18-32.
- Hornick, S.B., 1998.Use of organic amendments to increase the productivity of sand and gravel soils: Effect on yield and composition of sweet corn. American Journal of Alternative Agriculture, 3: 156-162.
- Iqbal, G.M.A., Huda, S.M.S., Sujauddin, M. and Hossain, M.K., 2007.Effects of sludge on germination and initial growth performance of Leucaena leucocephala seedlings in the nursery. Journal of Forestry Research, 18(3): 226-230.
- Kulkarni, M.G., Street, R.A. and Staden, J.V., 2007.Germination and seedling growth requirements for propagation of Diosscorea dregeana (Kunth) Dur. and Schinz-A tuberous medicinal plant. South African Journal of Botany, 33: 131-137.
- Kuriakose, S.V. and Prasad, M.N.V., 2007.Cadmium stress affects seed germination and seedling growth in Sorghum bicolor (L.) Moench by changing the activities of hydrolyzing enzymes. International Journal on Plant Growth and Development, 33: 131-137.
- Monaco, T., Mackown, C.T., Johnson, D.A., Jones, T.A., Norton, J.M., Norton, J.B. and Redinbaugh, M.J., 2003.Nitrogen effects on seed germination and seedling growth. Journal of Range Management, 56: 646-653.
- Nambiar, E.K.S. and Fife D.N., 2007.Growth and nutrient retranslocation in needles of radiata pine in relation to nitrogen supply. Soil Science Society of America Journal, 60: 147-156.
- Oliet, A.J., Planelles, R., Artero F. and Jacobs F.D., 2005.Nursery fertilization and tree shelters affect long-term field response of Acacia Salicina Lindl. planted in Mediterranean semiarid conditions. Forest Ecology and Management, 215: 339-351.
- Panwar, P. and Bhardwaj, S.D. 2005.Handbook of practical forestry, AGROBIOS (INDIA). 191p.
- Pederson, L., Jorgensen, P.E. and Poulsen, I., 1993.Effect of seed vigor and dormancy on field emergence, development and grain yield of winter wheat (Triticum aestivum L.). Journal of seed science Technology, 21: 159-178.
- Ranal, M.A. and Santana, D.G., 2006.How and why to measure the germination process? Revista Brasileira de Botanica, 29(1): 1-11.
- Rehman, S.A. and Zafar Iqbal, M., 2007. Seed Germination and Seedling Growth of Trees in Soil Extracts from Korangi and Landhi Industrial Areas of Karachi, Pakistan. Journal of New Seeds, 8 (4): 33-45.
- Selivanovskaya, S.Y. and Latypova, V.Z., 2006.Effects of composted sewage sludge on microbial biomass, activity and pine seedlings in nursery forest. Waste Management, 26: 1253–1258.
- Sheikh, A.H. and Abdul, M.M.D., 2007.Seed Morphology and Germination Studies of Dalbergia sissoo Roxb. at Nursery Stage in Bangladesh. Journal of Agriculture and Biological Sciences, 3(1): 35-39.
- Shibu, M.E., Leffelaar, P.A., Van Keulen, H. and Aggarwal, P.K., 2006.Quantitative description of soil organic matter dynamics- A review of approaches with reference to rice-based cropping systems, Geoderma, 137: 1–18.
- Ungar, L.A., 1996.Effect of salinity on seed germination, growth and ion accumulation of Atriplex patula (Chenopodiaceae). American Journal of Botany, 83: 604-607.
- Vilela, A.E. and Ravetta, D.A., 2001.The effect of seed scarification and soil-media on germination, growth, storage, and survival of seedlings of five species of Prosopis L. (Mimosaceae). Journal of Arid Environments, 48: 171-184.