نتایج 15 ساله سازگاری سوزنی‌برگان مهم جهان در منطقه ارتفاعی پایین‌بند نوشهر

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

چکیده

این تحقیق در راستای بررسی سازگاری گونه‌های سوزنی‌برگ صنعتی با هدف کاهش هزینه تولید، به‌همراه افزایش تولید در واحد سطح به‌فرض سازگاری تعدادی از گونه‌های کاشته شده و توسعه کشت آنها در عرصه جنگلهای مخروبه در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با 9 گونه و واریته در جنگل پاتم خیرودکنار، در ارتفاع450 متر بالاتر از سطح دریا در سال 1369 اجرا شد. مشخصه‌های ارتفاع درخت، قطر برابرسینه، قطر یقه، درصد زنده‌مانی و شادابی درختان در سال پانزدهم بررسی شد. همچنین مطالعه پوشش گیاهی منطقه، وضعیت خاک (با حفر پروفیل و با تشریح خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک) و شرایط اقلیمی منطقه نیز مدنظر قرار گرفت. تحلیل آماری با استفاده از نرم‌افزار spss و آزمون میانگین‌ها به‌روش دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که از نظر زنده‌مانی گونه کاج سیاه کالابر (Pinus nigra var. calabrica) با مبدأ جنوب فرانسه و کریپتومریا (Cryptomeria japonica) با مبدأ کلاردشت بیشترین درصد بقا را نشان داده و در گروه اول قرار گرفتند. گونه‌های کاج تدا (Pinus taeda) و کاج سیاه اطریش (Pinus nigra var. austriaca) در گروه دوم جای گرفتند. گونه سکویا (Sequoia sempervirens) با مبدأ بذر شهرپشت نوشهر (یوگسلاوی) نتایج خوبی ارائه کرد، ولی به‌دلیل سقوط یک اصله درخت قطور راش در قطعه تکرار اول، در گروه پایین‌تری قرار گرفت. در ضمن گونه Cedrus atlantica با مبدأ بذر فرانسه به‌دلیل تلفات زیاد از آزمایش حذف شد. از نظر ارتفاع، گونه سکویا در گروه اول و کاج الیوتی (Pinus elliottii) در گروه دوم آزمون دانکن جای گرفتند. از نظر قطر برابرسینه و قطر یقه، گونه سکویا به‌همراه کاج الیوتی در گروه اول و گونه‌های کاج تدا و کاج سیاه کالابر در گروه دوم قرار گرفتند. از مجموعه صفات مورد بررسی، گونه سکویا بهترین رشد قطری و ارتفاعی و شادابی را داشت و بعد از آن گونه‌های کریپتومریا و کاج سیاه کالابر از گونه‌های موفق و سازگار تا سن 15 سالگی بودند. بر این اساس کاشت گونه‌های کاج تدا و الیوتی به‌رغم رشد قطری و ارتفاعی، به‌دلیل نابردباری به شرایط محیطی و چنگالی شدن، خشکیدگی و شکستن تاج بیشتر پایه‌ها در اثر برف و توفان در مناطق مشابه، توصیه نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Results of 15-years elimination trial with needle-leaved tree species in Lower elevation of Nowshahr region

نویسندگان [English]

  • Mohammad Nabi Gholizadeh
  • Shahram Kiadaliri
  • Reza Mahdavi
Senior Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Mazandaran province
چکیده [English]

This paper presents the result of 15-years elimination trial in the form of completely blocks design with 3 replications and nine treatments (9 species and provenances of exotic needle leaves) after establishment in Patum district of Kheyroud forest at Nowshahr region in Mazandran province (Caspian forest, North of Iran). The planted species were Sequoia sempervirens, Cedrus atlantica, Cryptomeria japonica, Pinus elliottii, P. taeda, P. ponderosa, P. nigra var. calabrica, P. n. var. pallasiana and P. n. var. austriaca. The area is located at 450 m.a.s.l. and has a humid climate with less than one month dry period. Results showed that there are significant differences in survival, diameter at breast height and total height among the planted species. Sequoia sempervirens was the most promising species. However, Cryptomeria japonica and Pinus nigra var. calabrica have also showed acceptable results which can be introduced for the region.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elimination
  • needleleaves
  • Mazandran
  • survival
  • height
  • DIAMETER

مراجع

- بی‌‌نام، 1342. آمارنامه جنگلهای بحر خزر. نشریه وزارت کشاورزی، بنگاه جنگلها، 15 صفحه.
- بی‌نام، 1376. مروری بر جنگل‌کاری کشور. گذشته، حال، آینده، پیشرفت‌ها، موانع وتنگناها. دفتر جنگل‌کاری و پارکها، 13 صفحه.
- دستمالچی، م. و ثاقب‌طالبی، خ.، 1376. تحقیقات سازگاری درختان غیربومی در استان گیلان، نتایج و آزمایش‌های سازگاری گونه‌های سوزنی‌برگ. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 168: 136-76.
- دستمالچی، م.، قیسی، س. و ثاقب‌طالبی، خ.، 1377. نتایج آزمایش سازگاری و پیشاهنگ درختی در آذربایجان غربی. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 1: 68-1.
- سرکارات، م.ع. و قیسی، س.، 1377. نتایج سازگاری گونه‌های درختی پهن‌برگ و سوزنی‌برگ در شرایط دیم در دو ناحیه اطراف تبریز. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 1: 142-93.
- قلیزاده، م.ن.، 1379. نتایج اولیه (6 ساله) طرح آزمایش سازگاری سوزنی‌برگان در منطقه پایین‌بند نوشهر. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران 4: 58-53.
- محمدنژاد کیاسری، ش.، دستمالچی، م.، موسوی گرمستانی، س.ع. و جعفری، ب.، 1382. نتایج اولیه (ده ‌ساله) آزمایش سازگاری سوزنی‌برگان در منطقه ارتفاعی پایین‌بند جنگلهای نکا (کوهسارکنده). تحقیقات جنگل و صنوبر ایران: 11 (3): 446-411.
- مصطفی‌نژاد، ر. و ساداتی، س.ا.، 1387. بررسی میزان سازگاری و عملکرد سه گونه درختی خانواده Taxodiaceae در چمستان مازندران. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 16 (2): 250-230.
- مونی، ه.ف.، 1957. (ترجمه). گزارش درباره جنگلهای ایران. بیروت، 39 صفحه. (گزارش موجود درکتابخانه ایستگاه نوشهر).
10- همتی، ا.، 1384. نتایج اندازه‌گیری 16 ساله آزمایش سازگاری سوزنی‌برگان در اسالم (منتشر نشده).
- Doming, S., 2005. Natural Resources Canada forest 2020 planning, demonstration, and assessment Initiative. Issue 1, Fall 2005.
- F.A.O., 1990. Forest Resources assessment. Tropical Forest Plantation Resources, http://www. Fao.org/documents
- F.A.O., 2003. State of Forestry in Asia and the Pacific Status, Changes, Trends. F.A.O. Document Deposits, http://www. Fao.org/documents
- Nimmo, B., 1988. Planting of Radiata pine in Newsouth Wales. forest and timber, 24: 21-26.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار