بررسی پایداری شش ژنوتیپ بادام خوراکی (Prunus dulcis) در سه روش حفظ آب و خاک در استان کرمانشاه

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

از آن جا که مشکلات اقتصادی مهمترین عامل تخریب جنگلهای زاگرس می‌باشند، جنگل‌‌‌‌‌کاری در مناطق روستایی با گونه‌هایی که دارای ارزش اقتصادی هستند از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این راستا، این تحقیق به‌منظور بررسی موفقیت جنگل‌کاری با گونه بادام خوراکی (Prunus dulcis)‌ در استان کرمانشاه انجام گردید. ابتدا دوازده ژنوتیپ بادام خوراکی مقاوم به سرما و خشکی از سطح استان کرمانشاه جمع‌آوری و در خزانه کاشته شد، سپس از میان آنها شش ژنوتیپ انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفتند. قالب آماری این بررسی آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با شش ژنوتیپ بادام خوراکی و سه روش کاشت بانکت هلالی، بانکت خطی و روش معمولی به‌عنوان شاهد انجام شد. در این بررسی هر ‌ساله پس از پایان دوره رویشی، متغیرهایی مانند درصد زنده‌مانی، مقاومت به آفت، ارتفاع و قطر یقه اندازه‌گیری گردیدند. نتایج بدست‌آمده نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین درصد زنده‌مانی ژنوتیپ‌های کاشته‌شده در روشهای مختلف وجود دارد و زنده‌مانی ژنوتیپ‌ها در روش بانکت هلالی و بانکت خطی نسبت به روش معمولی (شاهد) بیشتر است (P<0.01). نتایج مربوط به تجزیه پایداری برای روشهای مختلف کاشت در مدت آزمایش نشان داد که زنده‌مانی و استقرار نهالها در روش کاشت بانکت هلالی از پایداری بیشتری برخوردار است. همچنین نتایج حاصل از تجزیه پایداری زنده‌مانی ژنوتیپ‌ها در روشهای مختلف کاشت نشان داد که زنده‌مانی و استقرار ژنوتیپ‌های مربوط به مناطق لولان و گنداب علیا از پایداری بیشتری برخوردارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Stability of different almond genotypes at three water catchment methods

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Zohrevandi 1
  • Hoseyn Sardabi 2
  • Hooshmand Safari 1
1 Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Recourses of Kermanshah province
2 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands
چکیده [English]

 
Since the economical problems are the most important factors in degrading of Zagros forests in Iran, plantation of species with economical values in rural areas can be useful. In order to investigate the success of different genotypes of Almond (Prunus dulcis), this research was conducted in Kermanshah province. At first, 12 Almond genotypes which were resistant to cold and drought conditions were collected and then planted in a nursery. Six genotypes with high performance were selected for the trial. This research was conducted under Factorial Experimental design in the base of Complete Randomized Blocks design with two factors: six genotypes and three water catchments methods, including linear banquet, crescent banquet, and common method as control. Some variables including survival, pest resistance, stem base diameter and height were measured every year after the growing season. In survival point of view, results showed that there was a significant difference between water catchments methods and the planted genotypes. The linear banquets and crescent banquet had more vitality than those planted in common method (p<0.01). The stability analysis for water catchments methods at the research period showed that the seedlings planted in the crescent banquet had the most stability in survival and establishment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • survival
  • height
  • DIAMETER
  • Pest
  • banquet
  • Stability
- آزدو، ض.، گودرزی، غ. و سردابی، ح.، 1382. آزمایش جنگل‌کاری 14 ژنوتیپ بادام در شرایط دیم در شهرستان اراک. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 11 (2): 217-203.
- برزگر قاضی، ا.، عبدی قاضی‌جهانی، ا.، جوانشیر، ع.، مقدم، م. و عبدی، س.، 1380. ارزیابی میزان سازگاری برخی از گونه‌های درختی در شرایط دیم در مناطق نیمه‌خشک تبریز. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، ویژه‌نامه دومین همایش ملی بنه یا مروارید سبز، 10 (2): 475-457.
- بی‌نام، 1351. مطالعات خاک‌شناسی نیمه‌تفضیلی طبقه‌بندی اراضی دشت صحنه، بیستون و هرسین. مهندسین مشاور آبکاو، 146 صفحه.
- بی‌نام، 1376-1365. سالنامه هواشناسی کشور.
- بی‌نام، 1372. گزارش اطلس اقلیمی ایران. مطالعات جاماب، وزارت نیرو، 340 صفحه.
- تهرانی‌فر، ع.، 1377. پرورش بادام. نشر جهاد دانشگاهی واحد مشهد، 31 صفحه.
- سپاس‌خواه، ع.، 1367. مطالعه سیستم جمع‌آوری هرزآب برای دیم‌کاری انگور. دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی شماره 18- 298- AG - 60، 72 صفحه.
- شکرچیان، ا.، 1385. گزارش نهایی زیرطرح ملی جنگل‌کاری چندمنظوره با استفاده از گونه‌های بادام و روشهای ذخیره نزولات آسمانی در حوضه آبخیز پیروئیه بافت کرمان. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 82 صفحه.
- صفری، ه.،1380. تجزیه سیتوژنتیکی پایداری مقاومت به خشکی در گندم با روش تجزیه AMMI و سایر روشهای تجزیه پایداری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه، 120 صفحه.
- عبد میشانی، س. و شاه‌نجات بوشهری، ع.، 1376. اصلاح نباتات تکمیلی. انتشارات دانشگاه تهران، 382 صفحه.
- فرشادفر، ع.، 1377. کاربرد ژنتیک کمی در اصلاح نباتات. انتشارات دانشگاه رازی، 528 صفحه.
- کوثر، ا.، 1352. گزارش مقدماتی جنگل‌کاری دیم با کاربرد مالچ نفتی در مناطق خشک کشور. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 45 صفحه.
- مردانی، ف.، سردابی، ح.، یوسفی، ب.، معروفی، ح.، قصریانی، ف. و خانقی، م.، 1382. معرفی ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی بادام معمولی (Prunus dulcis). فصلنامه علمی- ترویجی خشکی و خشکسالی کشاورزی، شماره 10: 65-57.
- Anonymus, 1974. More water for arid lands. National Academy of Sciences, Washington D.C., 154 p.
- Crossa, J., Gauch, H.G.Jr. and Zobel. R.W., 1990. Additive main effects and multiplicative interaction analysis of two interaction Maize cultivar trials. Crop Sci., 30: 493-500.
- Oppenheimer, H.R., 1960. Adaptation to drought: Xeromorphysm. Plant-water relationship in arid and semiarid conditions. Aridzone Res., UNESCO, Paris, 15: 105-38.
- Pintus, M.J., 1973. Estimate of genotypis value: Aproposed Method. Euphytica, 22: 121-123.