بررسی ویژگی‌های فنولوژیکی و خصوصیات رویشی 7 کلن صنوبر گونه Populus deltoides در شرایط اقلیمی آستانه اشرفیه،گیلان

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان

2 دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 کارشناس ارشد، اداره کل منابع طبیعی استان گیلان

چکیده

طرح تحقیقاتی ایجاد کلکسیون پایه مادری در ادامه طرح ملی جمع‌آوری کلن‌های مختلف صنوبر و ایجاد خزانه سلکسیون در شرایط اقلیمی ایستگاه تحقیقات صنوبر صفرابسته در سال 1362 با کاشت تعداد 64 کلن از انواع کلن‌های صنوبر از چهار گروه عمده دلتوئیدس، اورآمریکن، تبریزی و سپیدار با فاصله کاشت 5 متر از هم به‌صورت ردیفی و با 5 نهال در هر ردیف اجرا شد. این تحقیق بر روی 7 کلن صنوبر دلتوئیدس انجام و همه ساله تا پایان سال اجرای این تحقیق (1384) مشخصه‌هایی از پدیده‌های فنولوژیکی مانند زمان ظهور گل، برگ، بذر و خزان برگ مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کلنPopulus deltoids 69/55 و P.d.73/51 از نظر گلدهی به‌عنوان زودترین و دیرترین کلن‌ها بوده‌اند. به‌لحاظ آغاز فعالیت فیزیولوژیک که با ظهور برگها شروع می‌شود، کلن 69/55 P.d. زودترین و کلن P.d.77/51 دیرترین بود. همچنین از نظر رسیدن بذور و پراکنش آنها، کلن P.d.69/55 زودترین و کلن P.d.73/51 دیرترین بود. کلنP.d.73/51 با میانگین قطری 7/40 سانتی‌متر و کلن P.d.72/51 با میانگین قطری 4/26 به‌ترتیب بیشترین و کمترین قطر را داشته‌اند. بررسی ارتفاع کلن‌ها نشان داد که کلن P.d.72/51 با میانگین ارتفاع 62/25 متر کمترین و کلن P.d.73/51 با ارتفاع 72/28 متر بلندترین کلن‌ها بودند. با محاسبات به‌عمل آمده از اندازه‌گیری متغیرهای قطر و ارتفاع، کلن‌های P.d.73/51 و P.d.72/51 به‌ترتیب با 07/32 و 01/13 مترمکعب تولید چوب در هکتار و در سال (رویش حجمی)، دارای بیشترین و کمترین توان تولید بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Phenology and growth characteristics of seven clones of Populus deltoides in Astaneh Ashrafie, Guilan

نویسندگان [English]

  • Ebraheim Lashkarbolouki 1
  • Ali Reza Modirrahmati 2
  • Rahmatollah Rahmani 3
  • Ehsan Kahneh 1
  • Seyed Abdollah Mousavi Koopar 1
1 Senior Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Guilan province
2 Assosiate Prof., Research Institute of Forest and Rangelands
3 M.Sc. of Foresty, General Office of Natural Resources of Guilan province
چکیده [English]

Establishment of germplasm collection project was performed with planting of 64 Populus deltoides,      P. euramericana, P. nigra and P. alba clones in Safrabaste Poplar Research Station in 1983. Five seedlings of each clone were planted in 5 m×5 m. This study conducted on seven P. deltoids clones. Phenological characteristics (flushing, flowering, seed bearing and leaf fall) were recorded every year up to the end of the study at 2005. Results showed that P.d. 69/55 and P.d. 73/51 were both the earliest and latest clones in flowering and seed bearing, while P.d. 69/55 was the earliest and P.d. 72/51 was the latest clones in flushing. Results of poplar clones growth showed that P.d. 73/51 and P.d.72.51 clones with 40.7 cm and 26.4 cm had the maximum and minimum DBH, respectively. Also P.d. 73/51 and P.d.72/51 clones with 28.7 m and 25.6 m had the maximum and minimum height growth, respectively. The P.d.73/51 and P.d.72/51 clones had the highest and lowest wood production with 32.07 and 13.01 m3ha-1yr-1, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poplar
  • Clone
  • phenology
  • Growth
  • Guilan
- خاتم‌ساز، م‌.، ‌‌1363. فنولوژی درختان و درختچه‌های آربوراتوم نوشهر. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، نشریه شماره 32، 45 صفحه.
- دانشور، ع.، 1384. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی احداث کلکسیون پایه مادری صنوبر در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه اصفهان. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 97 صفحه.
- فرهومند، م.ب.، 1357. از دانه به دانه، زیست‌شناسی گیاهان گلدار. انتشارات کتابفروشی تهران، 339 صفحه.
- قاسمی، ر.، 1378. بررسی فنولوژی ارقام مختلف صنوبر در دو منطقه آب و هوایی کرج و صفرابسته گیلان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جنگل‌داری، دانشگاه تربیت مدرس، 171 صفحه.
- قاسمی، ر.، 1385. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی کلکسیون پایه مادری صنوبر در مرکز تحقیقات البرز کرج. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 132 صفحه.
- قاسمی، ر.، جلیلی، ع.، اکبری‌نیا، م. و مدیررحمتی، ع.ر.، 1380. بررسی فنولوژی ارقام مختلف صنوبر در کلکسیون پایه مادری ایستگاه تحقیقاتی کرج در سالهای 1376 و 1377. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 259: 94-63.
- لسانی، ح. و مجتهدی، م.، ‌1363. مبانی فیزیولوژی گیاهی. انتشارات دانشگاه تهران. 726 صفحه.
- لشکربلوکی، الف.، 1387. گزارش نهایی طرح کلکسیون پایه مادری صنوبر صفرابسته گیلان. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 39 صفحه.
- لطفیان، ح.، ضیائی ضیابری، س.ف.، مدیررحمتی، ع.ر.، قیسی، س. و همتی، الف.، 1363. دستورالعمل روش تحقیقات صنوبر در ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور. نشریه شماره 37، 35 صفحه.
- یوسفی، م.، 1381. گزارش نهایی طرح کلکسیون پایه مادری صنوبر ایستگاه سراب‌تاوه یاسوج. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 45 صفحه.
- Calderon, A.D., Riu, N.E., Bustamante, J.A., Settepani, V.G. and Perez, S.A., 2004. Phonological observations on 20 poplar clones in Mendoza, Argentina. 22nd session of the international poplar commission. Http//:FAO.org/forestry/9497.
- Qibin,Y. 2001. Growth and phenology of hybrid aspen clones (Populus tremula L. X Populus tremuloides Michx.). Silva-Fennica, 35 (1): 15-25.
- Vogl, M., 1966. Leaf-fall and autumn translocation in leaves of poplars. Arch. Forstw., 15 (5/6): 641-651.
- Zhang, Q. and Xiaoh H.S., 1999. Study on the collection, preservation and genetic valuation of genetic resources of Populus deltoides Bartr. Research institute of forestry, Beijin, China, Scientia-Silvae-Sinicae, 35 (2): 31-37.