سازگاری سوزنی‌برگان مهم جهان در جنگل‌های شمال در سه منطقه ارتفاعی نوشهر

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

چکیده

کاشت گونه‌های سوزنی‌برگ صنعتی با هدف تعیین بهترین گونه سازگار با شرایط جنگلهای طبیعی شمال کشور و کاستن از هزینه تولید و افزایش تولید در واحد سطح در عرصه جنگل‌کاری با فرض سازگاری تعدادی از گونه‌های صنعتی سوزنی‌برگ و ترویج کشت آنها در عرصه جنگلهای تخریب یافته شمال کشور از نیازهای اولیه تأمین چوب‌های الیاف‌بلند به‌شمار می‌رود. این بررسی در سه رویشگاه مختلف جنگلی با طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در دامنه شمالی جنگلهای نوشهر انجام شد: 1) پایین‌بند با 9 تیمار در بهار سال 1369 در بخش پاتم جنگل خیرود در ارتفاع 450 متر بالاتر از سطح دریا، 2) میان‌بند با 12 تیمار در بهار سال 1370 در بخش نم‌خانه جنگل خیرود در ارتفاع 1000 متر بالاتر از سطح دریا و 3) بالابند با 12 تیمار در بهار سال 1369 در جنگل توسکاچال گلبند در ارتفاع 1250 متر بالاتر از سطح دریا. مشخصه‌های ارتفاع درخت، قطر برابرسینه و یقه، درصد زنده‌مانی و شادابی درختان در سال نوزدهم در ارتفاع بالابند و پایین‌بند و در سال هجدهم در ارتفاع میان‌بند اندزه‌گیری و بررسی شدند. وضعیت پوشش گیاهی منطقه، وضعیت خاک با حفر پروفیل و تشریح خاک و شرایط اقلیمی سه عرصه نیز ارزیابی شد. تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون میانگین‌ها به‌روش دانکن انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در ارتفاع پایین‌بند گونه سکویا (Sequoia sempervirens) دارای بهترین رشد قطری، ارتفاعی و شادابی و پس از آن گونه کریپتومریا (Cryptomeria japonica) و کاج سیاه (Pinus nigra var. calabrica) از گونه‌های موفق و سازگار تا این مرحله بوده‌اند. در ارتفاع میان‌بند، گونه پیسه‌آ (Picea abies) با مبدأ کلاردشت (یوگسلاوی) در گروه اول و گونه‌های نراد (Abies nordmanniana ترکیه و Abies alba بلغارستان) و کاج جنگلی (Pinus sylvestris) ترکیه در گروه بعدی قرار گرفتند که مناسب کاشت در مناطق مشابه می‌باشند. در ارتفاع بالابند گونه‌های دوگلاس (Pseudotsuga menziesii) با مبدأ بذر امریکا، نراد (Abies alba با مبدأ بذر بلغارستان و Abies nordmanniana و Abies bornmulleriana بامبدأ بذر ترکیه) تااین مرحله از گونه‌های موفق بودهو کاشت آنها نیز توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Elimination trial with exotic needle-leaved species in the Caspian forests of Iran at three elevations of Nowshahr region

نویسندگان [English]

  • Mohammad Nabi Gholizadeh
  • shahram Kia-daliri
  • Reza Mahdavi
  • Roshanali Faraji Pool
Senior Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Mazandaran province
چکیده [English]

This paper presents the results of an elimination trial of exotic needle-leaves in the form of Randomized Completely Blocks Design with three replications at three elevations of Nowshahr region: i) nine species of needle-leaves in lower altitude (450 m.a.s.l.) of Patom district, Kheiroud forest after 19 years, ii) twelve species in middle altitude (1000 m.a.s.l.) of Namkhane district, Kheiroud forest after 18 years, and iii) twelve species in higher altitude (1250 m.a.s.l.) Golband-Veysar forest after 19 years of plantation. Survival, diameter at breast height, collar diameter and total height of trees were measured every year. Final results (2008) indicated that: i) Sequoia sempervirens (origin of California- Nowshahr), Cryptomeria japonica (origin of Japan- Kelardasht) and Pinus nigra var. calabrica (origin of south France) were the promising species in the lower altitude, ii) Picea abies (origin of former Yugoslavia- Kelardasht), Abies nordmaniana (origin of Turkey) and Abies alba (origin of Bulgaria) were the promising species in the middle altitude and iii) Pseudotsuga menziensii (origin of Washington), Abies alba (origin of Bulgaria), Abies nordmaniana (origin of Turkey) and Abies bormulleriana (origin of Turkey) were the promising species in the higher elevation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elimination trial
  • needle-leaves
  • Caspian forests
  • survival
  • DIAMETER
  • height

مراجع

- بی‌‌نام، 1342. آمارنامه جنگلهای بحر خزر. تألیف بنگاه جنگلها، 15 صفحه.
- بی‌نام، 1376. مروری بر جنگل‌کاری کشور. گذشته، حال، آینده، پیشرفت‌ها، موانع و تنگناها. دفتر جنگل‌کاری و پارکها. 13 صفحه.
- بی‌نام، 1384. آمار آب و هوایی ایستگاه نوشهر (سالهای 1370 تا 1384). اداره کل هواشناسی استان مازندران.
- دستمالچی، م. و ثاقب‌طالبی، خ.، 1376. تحقیقات سازگاری درختان غیر بومی در استان گیلان، نتایج و آزمایشهای سازگاری گونه‌های سوزنی‌برگ. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، نشریه شماره 168: 136-76.
- فیش‌ویک، ر.،1350. گزارش آزمایشات جنگل‌کاری سنگده. دست نوشته‌ها، منتشر نشده.
- محمدنژاد، ش.، دستمالچی، م.، موسوی گرمستانی، س.ع. و جعفری، ب.، 1382. نتایج اولیه (ده ‌ساله) آزمایش سازگاری سوزنی‌برگان در منطقه ارتفاعی پایین‌بند جنگلهای نکا (کوهسارکنده). تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 11 (3): 446-411.
- مصطفی‌نژاد، س.ر. و ساداتی، س.ا.، 1387. بررسی میزان سازگاری و عملکرد سه گونه درختی خانواده Taxodiaceae در چمستان مازندران. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 16 (2): 250-230.
- همتی، ا.، خانجانی شیراز، ب. و قادری وانگاه.، ب.، 1388. بررسی سازگاری برخی از سوزنی‌برگان مهم جهان در منطقه میان‌بند جنگلهای اسالم. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 17 (1): 72-64.
- Anonymus, 1999. Northern Conifers in Fast Growing Condition: A step toward an adequate wood supply for industry. BioMatNet Item, Proposal No: AIRI-CT 92-0143.
- Anonymus, 2005. Conifer summary of fifth Euforgen conifers network meeting. Larnaca, Cypress, International Plant Genetic Resources Institute: 7-9.
- Dominy, S, 2005. Natural Resources Canada forest 2020 planning, demonstration, and assessment initative. http://www.nrcan.gc.ca/ notice_e.html.
- F.A.O, 1990. Forest Resources assessment-Tropical Forest Plantation Resources. http://www.Fao.org/documents.2005/20/11/12
-  F.A.O, 2003. State of Forestry in Asia and the pacific Status, Changes, Trends. F.A.O Document Resposity. http://www.Fao.org/ documents. 2005/11/20.
- Johansoon, T., 1995. Site index curves for Norway spruce plantations on farmland with different soil type. Studia forestalia suecia, 198, 19 p.
- Neilson, D., Flynn, B. and Belton, M., 2001. The global douglass fir industry, an outlook on changing resources and markets. Dana publishing, Rotorua, Newzeland, 4 p.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار