تأثیر قارچ‌های میکوریزی آربسکولار بر برخی ویژگی‌های مرفولوژیک و فیزیولوژیک نهال‌های خنجوک (Pistacia khinjuk) تحت تنش خشکی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

4 استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس

5 استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر قارچ‌های میکوریزی آربسکولار بر ویژگیهای مرفولوژیک و فیزیولوژیک نهالهای خنجوک تحت تنش خشکی، ابتدا این قارچ‌های همزیست در رویشگاه‌های گونه خنجوک (Pistaciakhinjuk)در استان ایلام جداسازی و شناسایی شدند. سپس با استفاده از روش کشت تله‌ای بر روی ذرت به‌مدت 5 ماه تکثیر و در یک آزمایش گلخانه‌ای به‌منظور‌ بررسی اثر میکوریز بر ویژگیهای مرفولوژیک و فیزیولوژیک نهالهای تحت تنش خشکی در سطوح 25، 50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی از آنها استفاده شد. نتایج نشان داد که زنده‌مانی نهالها در پایان فصل رشد در بین تیمارهای مختلف یکسان بود، اما سایر مشخصه‌های فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی نهالها تحت تأثیر میکوریزای آربسکولار و تنش خشکی قرار گرفت. به‌طوری که این قارچ‌ها همانند آبیاری سبب افزایش قطر یقه، ارتفاع، طول جوانه انتهایی، تعداد برگ، وزن تر اندام هوایی و ریشه، وزن خشک اندام هوایی، حجم ریشه، سطح برگ، فتوسنتز و تعرق نهال خنجوک شدند. قارچ‌های میکوریزی آربسکولار بعکس آبیاری، بر روی طول ریشه، وزن خشک ریشه، دمای سطح برگ و هدایت روزنه‌ای اثر معنی‌داری نداشتند. براساس نتایج این تحقیق، میکوریز اثری مشابه با آبیاری بر روی خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی نهال داشته است. بنابراین می‌توان همزیست شدن نهالها را قبل از نهال‌کاری در عرصه برای مناطق خشک و نیمه‌خشک پیشنهاد کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of arbuscular mycorrhizae fungi on morphological and physiological characteristics of Pistacia khinjuk under drought stress

نویسندگان [English]

  • Javad Mirzaei 1
  • Moslem Akbarinia 2
  • Ebraheim Mohamadi Goltapeh 3
  • Mazaffar Sharifi 4
  • Younes Rezaei Danesh 5
1 Ph.D. Student, Faculty of Natural Resources and Marine Science, Tarbiat Modarres University
2 Faculty of Natural Resources and Marine Science, Tarbiat Modarres University
3 Professor, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University
4 Assistant Prof., Faculty of Science, Tarbiat Modarres University
5 Assistant Prof., Faculty of Agriculture, Urmia University
چکیده [English]

The effect of arbuscular mycorrhizae fungi (AMF) on morphological and physiological characteristics of Pistacia khinjuk under drought stress were studied in Ilam, Iran. First, the mycorrhizae fungi associated with Pistacia khinjuk trees were isolated and identified and then their effects on morphological and physiological characteristics of Pistacia khinjuk under greenhouse condition were assayed. It was found that survival of seedling was not affected by mycorrhizae and irrigation, but other physiological and morphological characteristics were affected, separately. Therefore, mycorrhizae as well as irrigation increased root collar diameter, seedling height, terminal growth, leaf number, refresh weight of shoot and root, root volume, leaf area, photosynthesis and transpiration. In contrast to irrigation, AMF didn’t effect on root length, root dry weight, leaf surface temperature, stomatal conductance and photosynthesis. So, we can propose that in dry and sub dry region, for best success in afforestation, seedling is better to be associated with AMF.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arbuscular mycorrhizae
  • morphologic
  • physiologic
  • Drought Stress
  • Pistacia khinjuk
  • Iran

مراجع

- فلاحیان، ف.، عباسپور، ح.، فهیمی، ح. و خاوری‌نژاد، ر.، 1384. بررسی تأثیر قارچ اندومیکوریز بر تغذیه معدنی و رشد گیاه پسته (Pistacia vera L.) در شرایط شوری. پژوهش و سازندگی، 67: 86-82.
- محمودی، م.، فهیمی، ح. و خوشرو، س.م.، 1382. بررسی اثر تغذیه فسفری و قارچ میکوریزی وزیکولار- آربسکولار بر روی رشد و جذب عناصر P و N در گیاه پسته (Pistacia vera L.). پژوهش و سازندگی،        58: 29-23.
- Bouamri, R., Dalpe, Y., Serrhini, M.N. and Bennani, A., 2006. Arbuscular mycorrhizal fungi species associated with rhizosphere of Phoenix dactylifera L. in Morocco. African Journal of Biotechnology, 5(6): 510-516.
- Caravaca, F., Barea, J.M. and Roldan, A., 2002. Synergistic influence of an arbuscular mycorrhizal fungus and organic amendment on Pistacia lentiscus L. seedlings afforested in a degraded semiarid soil. Soil Biology and Biochemistry, 34: 1139-1145.
- Caravaca, F., Alguacil, M.M., Figueroa, D., Barea, J.M. and Roldan, A., 2003. Re-establishment of Retama sphaerocarpa as a target species for reclamation of soil physical and biological properties in a semi-arid Mediterranean area. Forest Ecology and Management, 182: 49-58.
- Diagne, O., Ingleby, K., Deans, J.D., Lindley, D.K., Diaite, I. and Neyra, M., 2001. Mycorrhizal inoculum potential of soils from alley cropping plots in Senegal. Forest Ecology and Management, 146: 35-43.
- Fan, Y., Luan, Y., An, L. and Yu, K., 2008. Arbuscular mycorrhizae formed by Penicillium pinophilum improve the growth, nutrient uptake and photosynthesis of strawberry with two inoculum-types. Biotechnology Letters, 30 (8): 1489-1494.
- Farahani, A., Lebaschi, H., Hussein, M., Shiranirad, A.H., Valadabadi, A.R. and Daneshian, J., 2008. Effects of arbuscular mycorrhizal fungi, different levels of phosphorus and drought stress on water use efficiency, relative water content and proline accumulation rate of Coriander (Coriandrum sativum L.). Journal of Medicinal Plants Research, 2 (6): 125-131.
- Green, J.J., Baddeley, J.A., Cortina, J. and Watson, C.A., 2005. Root development in the Mediterranean shrub Pistacia lentiscus as affected by nursery treatment. Journal of Arid Environment, 61: 1-12.
- Kothari, S.K., Marschner, H. and George, E., 1990. Effect of VA mycorrhizal fungi and rhizosphere microorganism on root and shoot morphology, growth and water relations in maize. New Phytol., 116: 303-311.
- Kungu, J.B., Lasco, R., Delacruz, L., Delacruz, R. and Husain, T., 2008. Effect of vesicular arbuscular mycorrhiza (VAM) fungi inoculation on coppicing ability and drought resistance of Senna spectabilis. Pak. J. Bot., 40 (5): 2217-2224.
- Marx, D.H., Marrs, L.F. and Cordell, C.E., 2002. Practical use of the mycorrhizal fungal technology in forestry, reclamation, arboriculture, agriculture and horticulture. Dendrobiology, 47: 27-40.
- Muthukumar, T. and Udaiyan, K., 2006. Growth of nursery-grown bamboo inoculated with arbuscular mycorrhizal fungi and plant growth promoting rhizobacteria in two tropical soil types with and without fertilizer application. New Forests, 31: 469-485.
- Palenzuela, J., Azcon, C., Figueroa, D., Caravaca, F., Roldan, A. and Barea, J.M., 2002. Effects of mycorrhizal inoculation of shrubs from Mediterranean ecosystems and composed residue application on transplant performance and mycorrhizal development in a desertified soil. Biol. Fertile Soils, 36: 170-175.
- Peterson, R.L., Masssicotte, H.B. and Meliville, L.H., 2004. Mycorrhizas: Anatomy and Cell Biology. NRC research press, 173 p.
- Powers, J.S., Treseder, K.K. and Lerdau, M.T., 2005. Fine roots, arbuscular mycorrhizal hyphae and soil nutrients in four neotropical rain forests: patterns across large geographic distances. New Phytologist, 165: 913-921.
- Quilambo, O.A., 2000. Functioning of peanut (Arachis hypogaea L.) under nutrient deficiency and drought stress in relation to symbiotic association. Ph.D. thesis, University of Groningen, the Netherlands, 168 p.
- Quilambo, O.A., 2003. The vesicular-arbuscular mycorrhizal symbiosis. African Journal of Biotechnology, 2 (12): 539-546.
- Rajni, G. and Mukerji, K.G., 2002. Techniques for the isolation of VAM/AM fungi in soil. In: Mukerji, K.G., Manoharachary, C. and Chaloma, B.P., (Eds.), Techniques in mycorrhizal studies, Kluwer. Academic Publishers, London: 1-6.
- Redecker, D., Kodner, R. and Graham, L.E., 2000. Glomalean fungi from the Ordovician. Science, 289: 1920-1921.
- Rueda-Puente, E.O., Murillo-Amador, B., Castellanos-Cervantes, T., García-Hernández, J.L., Tarazòn-Herrera, M.A., Medina, S.M. and Barrera, L.E.G., 2010.Effects of plant growth promoting bacteria and mycorrhizal on Capsicum annuum L. var. aviculare ([Dierbach] D’Arcy and Eshbaugh) germination under stressing abiotic conditions. Plant physiology and biochemistry, 48: 724-730.
- Ruiz-Lozano, J.M., Azcon, R. and Gomez, M., 1995. Effect of arbuscular-mycorrhizal Glomus species on drought tolerance: physiological and nutritional plant responses. Applied and Environmental Microbiology, 61: 456-460.
- Ruotsalainen, A.L. and Kytöviitam, M.M., 2004. Mycorrhiza does not alter low temperature impact on Gnaphalium norvegicum. Oecologia,            140: 226-233.
- Rutto, K. and Mizutani, F., 2006. Effect of mycorrhizal inoculation and activated charcoal on growth and nutrition in peach (Prunus persica Batsch) seedlings treated with peach root-bark extracts. J. Japan. Soc. Hort. Sci., 75 (6): 463-468.
- Sannazzaro, A., Ruiz, O.A., Albert. E. and Menndez, A.B., 2004. Presence of different arbuscular mycorrhizal infection patterns in roots of Lotus glaber plants growing in the Salado River basin. Mycorrhiza, 14: 139-142.
- Schenck, N.C. and Perez, Y., 1989. Manual For the Identification of VA Mycorrhizal Fungi. Synergistic publications, 286 p.
- Selvaraj, T., 1998. Studies on mycorrhizal and rhizobial symbioses on tolerance of tannery effluent treated Prosopis juliflora. Ph.D. thesis, University of Madras, Chennai, India, 209 p.
- Sjoberg, J., 2005. Arbuscular mycorrhizal fungi, occurrence in Sweden and integration with a plant pathogenic fungus in barley. Ph.D. thesis, Swedish University of agriculture science, Uppsala, 53 p.
- Sharifi, M., Ghorbanli, M. and Ebrahimzadeh, H., 2007. Improved growth of salinity-stressed after inoculation with salt pre-treated mycorrhizal fungi. Journal of Plant Physiology, 164: 1144-1151.
- Shi, L.B., Guttenberger, M., Kottke, I. and Hampp, R., 2002. The effect of drought on mycorrhizas of beech (Fagus sylvatica L.): changes in community structure and the content of carbohydrates and nitrogen storage bodies of the fungi. Mycorrhiza, 12: 303-311.
- Tian, C., He, X., Zhong, Y. and Chen, J., 2003. Effect of inoculation with ecto- and arbuscular mycorrhizae and Rhizobium on the growth and nitrogen fixation by black locust, Robinia pseudoacacia. New Forest, 25: 125-131.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار