بررسی عملکرد کمی و کیفی 10 کلن برتر صنوبر در خزانه‌های تولید نهال استان گیلان

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان

2 کارشناس پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان

چکیده

خصوصیات مناسب رویشی و مقاومت در برابر آفات و امراض نهالهای صنوبر در خزانه‌های تولید نهال، سهم به‌سزایی در انتخاب کلن یا گونه مناسب به‌منظور توسعه و ترویج دارد. به‌منظور آشنایی با عملکرد رویشی و مقاومت گونه‌ها و کلن‌های برتر صنوبر منطقه آستانه اشرفیه در استان گیلان، 9 رقم از گونه‌های مختلف صنوبر با داشتن ویژگیهای رویشی برتر به‌همراه گونه بومی صنوبر این ناحیه با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. برای این منظور در قالب طرح بلوک کامل تصادفی، تعداد 3600 قلمه 20 سانتی‌متری حاوی 3 جوانه سالم و فعال از 10 گونه و کلن موردنظر تهیه شد. قلمه‌ها در 3 بلوک جدای از یکدیگر که هر بلوک شامل 10 قطعه و هر قطعه حاوی 120 قلمه بود، در ایستگاه تحقیقاتی صنوبر آستانه اشرفیه کشت شدند. در پایان فصل رویش، نهالها از نظر زنده‌مانی، میزان رشد قطری و ارتفاعی و میزان درجه آلودگی به پروانه گالزا اندازه‌گیری شدند و سپس به‌کمک نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج بررسی‌ها نشان داد که از مجموع 10 گونه و کلن مورد بررسی کلن‌های Populus deltoides 69/55، Populus deltoides 77/51 و Populus euramericana triplo از کلن‌های برتر در صفت‌های مشترک رویشی هستند، ولی از نظر میزان آلودگی به پروانه گالزا اختلاف معنی‌داری بین آنها وجود دارد؛ به‌طوری که کلن Populus deltoides 77/51 مقاومت بیشتری در برابر پروانه گالزا از خود نشان می‌دهد. سفیدپلت (Populus caspica) که گونه بومی استان گیلان است از نظر صفت‌های رویشی مورد مطالعه در ردیف آخر قرار دارد، ولی از نظر مقاومت به پروانه گالزا از مقاومترین گونه‌ها محسوب می‌گردد و پس از کلن Populus deltoides 73/51 رتبه دوم را در بین کلن‌های مورد بررسی به‌خود اختصاص داده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Qualitative and quantitative evaluation of seedlings of 10 top Poplar clones at the nursery in Guilan province

نویسندگان [English]

  • mas'oud Amin Amlashi 1
  • Mansour Salehi 2
1 Senior Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Guilan province
2 Senior Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Guilan province
چکیده [English]

Appropriate growth characteristics and resistance of poplar seedlings to pests and diseases are important criteria for selection of poplar clones in the nurseries. For this purpose, nine different exotic poplar clones (P. deltoides and P. euramericana) and one native species (P. caspica) were compared in Astaneh Ashrafieh station in Guilan province. 3600 cuttings, each 20 cm long and containing 3 buds, were planted in randomized complete block design and in three replications. At the end of growing season, the seedlings survival, diameter and height growth and resistance against poplar clearwing moth were studied. Statistical analysis was performed using SPSS software. Results showed that P.d.69.55, P.d.77.51 and P.e.triplo illustrated the highest diameter and highest growth, but P.d.77.51 showed more resistance against clearwing moth. P.caspica, the native poplar species, showed the lowest growth rate, but is one of the resistant species to pests and diseases and scored the second rank after P.d.73.51.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poplar
  • nursery
  • poplar clearwing moth
  • Clone
  • Guilan province

مراجع

- امانی، م.، 1386. محیط‌های کشت صنوبر (شناخت، کاشت، داشت، برداشت و مصرف). ترجمه، راه سبحان، تهران، 280 صفحه.
- صالحی، م. و باب‌مراد، م.، 1375. گزارش پایانی طرح تحقیقاتی بررسی بیولوژی و شناسایی دشمنان طبیعی پروانه گالزای صنوبر Paranthrene tabaniformis Rott. (Lep.: Sesiidae) در استان گیلان. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 57 صفحه.
- صادقی، س.ا.، 1380. رویکرد اکولوژیک در مدیریت تلفیقی آفات و بیماریهای درختان سریع‌الرشد با تکیه بر نتایج حاصله از صنوبر. مجموعه مقالات دومین همایش ملی گیاه‌پزشکی جنگلها و مراتع (در عرصه جنگلها و جنگل‌کاریها)، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور: 26-23.
- قاسمی، ر.، جلیلی، ع.، مدیررحمتی، ع. و اکبری‌نیا، م.، 1382. بررسی مشخصات رویشی 24 کلن مختلف صنوبر در مرحله خزانه. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 11 (1): 196-133.
- قاسمی، ر. و مدیررحمتی، ع.، 1383. بررسی میزان تولید چوب کلن‌های مختلف صنوبر (کلن‌های تاج باز) در منطقه کرج. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 12 (2): 249-221.
- لشکربلوکی، ا.، 1382. بررسی ساختار آناتومی، بیومتری و برخی خواص فیزیکی دو کلن موفق صنوبر در استان گیلان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، 114 صفحه.
- یوسفی، ب. و مدیررحمتی، ع.، 1383. بررسی رفتار رشد ارتفاعی کلن‌های صنوبر در کردستان. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 12 (4): 556-533.
- Basimevi, Y., 1988. Poplar commission of Turkey,   55 p.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار