شکستن خواب و جوانه‌زنی در بذر گیلاس وحشی (Prunus avium)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار، گروه جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

گیلاس وحشی یکی از پهن‌‌برگان بومی سریع‌الرشد در جنگلهای هیرکانی می‌باشد که می‌تواند چوب باارزشی تولید کند. بذر گیلاس دارای خواب عمیقی است و تنوع زیادی در روشهای شکستن خواب بذر آن وجود دارد. با توجه به اهمیت گیلاس وحشی، این مطالعه به‌منظور غلبه بر خواب و جوانه‌زنی بذر آن انجام شد. برای این مقصود، بذر لازم از منطقه علی‌آباد کتول واقع در جنگلهای استان گلستان جمع‌آوری شد. سپس برای شکستن خواب بذر لایه‌پردازی گرم و به‌دنبال آن لایه‌پردازی سرد با سه تیمار با مزوکارپ، بدون مزوکارپ و بدون اِندوکارپ اجرا شد؛ به این صورت که بذرها به‌مدت 4 هفته تحت لایه‌پردازی گرم در دمای 20 درجه سانتی‌گراد و به‌مدت 10 هفته تحت لایه‌پردازی سرد در دمای 5 درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که لایه‌های مزوکارپ و اِندوکارپ تأثیر معنی‌داری در غلبه بر خواب و جوانه‌زنی بذر گیلاس وحشی دارند. درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و ارزش جوانه‌زنی در بذرهای لایه‌پردازی شده بدون اِندوکارپ بیشتر از بذرهای لایه‌پردازی شده با مزوکارپ و بدون مزوکارپ بود. بنابراین با توجه به نتایج این تحقیق، تیمار بدون اِندوکارپ مطلوبترین تیمار برای شکستن خواب بذر و بهبود وضعیت جوانه‌زنی در بذر گیلاس وحشی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Breaking seed dormancy and germination in Prunus avium

نویسندگان [English]

  • Baharak Shiranpour 1
  • Mas'oud Tabari 2
  • Sayyed Hasan Hosseini 2
1 M.Sc. graduated of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tarbiat Modares
2 Associate Prof., Faculty of Natural Resources, University of Tarbiat Modares
چکیده [English]

Wild cherry (Prunus avium) is a native fast growing broadleaved tree in Hyrcanean forests producing valuable wood. Prunus seeds have long dormancy and there is variety of methods for breaking dormancy of its seed. This study was conducted in order to overcoming dormancy and germination of Prunus seed. For this purpose, seeds were collected from Aliabad Katool region in forests of Golestsan province, north of Iran. The seeds with mosocarp, without mesocarp and without endocarp were subjected to warm stratification (4 weeks, 20 ˚C) followed by cold stratification (10 weeks, 5 ˚C). Results showed that mesocarp and endocarp had significant effects on overcoming seed dormancy and germination characteristics. Germination percent, germination speed and germination value in seeds stratified without endocarp were greater than those in seeds stratified with mesocarp and without mesocarp. The results revealed that the seeds without endocarp were the most favorable treatment to break dormancy and to improve germination characteristics in Prunus avium seeds.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dormancy
  • Prunus avium
  • Seed germination
  • Stratification

مراجع

- آزادفر، د.، 1377. بررسی اکولوژیک و کلاسه‌بندی ژنتیکی درختان گیلاس وحشی در جنگل تحقیقاتی واز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، 149 صفحه.
- اسدی، م.، 1377. آت‌اکولوژی و‌ اکوفیزیولوژی جوانه‌زنی بذر و تجزیه شیمیایی بخش‌های مختلف میوه لیلکی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی،      118 صفحه.
- اسماعیل‌زاده، ا.، 1382. ارزیابی اکولوژیک رویشگاه سرخدار افراتخته با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس،          173 صفحه.
- بی‌نام، 1380. مطالعه هواشناسی نواحی بین رودخانه زرین‌گل و نوده. شرکت مهندسی خزر آب، اداره کل آب استان گلستان، 83 صفحه.
- ثابتی، ح.، 1373. درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات دانشگاه یزد، 784 صفحه.
- شیخ‌الاسلامی، ع.، 1375. بررسی برخی ویژگیهای اکولوژیک گیلاس وحشی در جنگلهای شمال کشور. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 172 صفحه.
- Agrawal, P.K. and Dadlani, M.O., 1995. Techniques in Seed Science and Technology. 2nd Edition, New Delhi South Asian Publishers ltd, 210 p.
- Basbag, M., Toncer, O. and Basbag, S., 2009. Effects of different temperatures and duration on germination of Capparis ovata seeds. Journal of Environmental Biology, 30 (4): 621-624.
- Berry, T. and Bewley, J.D., 1992. A role for the surrounding fruit tissues in preventing germination of Lycopersicon esculentum seeds. Plant Physiology, 100: 951-957.
- Bewley, J.D., 1997. Seed germination and dormancy. Plant Cell, 9: 1055-1066.
- Borkowska, B. and Chmielarz, P., 2010. Stratification, germination and emergence of mazzard seeds following 15 year storage. Forestry, 83 (2): 189-194.
- Broncano, M.J., Riba, M. and Retana, J., 1998. Seed germination and seedling performance of two Mediterranean tree species, holm oak and Aleppo pine: a multifactor experimental approach. Plant Ecol., 138: 17-26.
- Chen, S.Y. and Chien, C.T., 2002. Germination and storage behavior of Prunus phaeosticta and Prunus spinulosa seeds. Taiwan Forest Research Institute Journal, 17 (1): 59-66.
- Chen, S.Y., Li, W.Y., Han, M.C., Wang, Y.C. and Chien, C.T., 2005. Association of abscisic acid and gibberellins with dormancy and germination in seeds of Prunus buergeri.Journal of Forest Science, 20: 227-237.
- Chien, C.T., Kuohuang, L.L. and Lin, T.P., 1998. Changes in ultrastructure and abscisic acid level and response to applied gibberellins in Taxus mairei seeds treated with warm and cold stratification. Annals of Botany, 81: 41-47.
- Eriksson, G., 2001. Conservation of noble hardwoods in Europe. Can. J. For. Res., 31: 577-587.
- Ertekin, M. and Kirdar, E., 2010. Breaking seed dormancy of the strawberry tree (Arbutus unedo). Int. J. Agric. Bio., 12: 57-60.
- Eşen, D., Yildiz, O., Cicek, E., Kulaç, S. and Kutsal, C., 2006. Effects of different pretreatments on the germination of different wild cherry (Prunus avium L.) seed sources. Pak. J. Bot., 38 (3): 735-743.
- Esen, D., Yildiz, O., Sarginci, M. and Isik, K., 2007. Effects of different pretreatments on germination of Prunus serotina seed sources. Environ biology, 28 (1): 99-104.
- Ferasol, J.L., Lovett-Doust, L., Lovett-Doust, J. and Biernacki, M., 1995. Seed germination in Vallisneria americana: effects of cold stratification, scarification, seed coat morphology PCB concentration. Ecoscience, 2: 368-376.
- Frankland, B. and Wareing, P.F., 1962. Changes in endogenous gibberellins in relation to chilling of dormant seeds. Nature, 194: 313-317.
- Gusano, M.G., Gomez, P.M. and Dicenta, F., 2004. Breaking seed dormancy in Prunus dulcis. Scientia Horticulturae, 99: 363-370.
- Hartmann, H.T., Kester, D.E., Davies, F. and Geneve, R.L., 2002. Plant Propagation Principles and Practices. 7th Edition, Newjersey, Prentice Hall, 880 p.
- Hilhorst, H.W.M. and Karssen, C., 1992. The role of abscisic acid and gibberellins and the importance of hormone mutants. Plant Growth Regulation,   11: 225-238.
- Koyuncu, F., 2005. Breaking seed dormancy in Morus nigra L. by cold stratification and exogenous application of gibberellic acid. Acta Biologica Cracoviensia Series Botanica, 47 (2): 23-26
- Martinez, P. and Dicenta, F., 2004. Mechanism of dormancy in seeds of Prunus persica. Scientia Horticulturae, 91 (2): 51-58.
- Mehanna, H.T., Martin, G.C. and Nishijima, C., 1985. Effects of temperature, chemical and endogenous hormone content on Peach seed and determination of gibberellins acid A1 and A9 in seed of Corylus avellana. Planta, 117: 101-108.
- Meyer, S.E., Monsen, S.B. and McArthur, S.B., 1990. Germination response of Artemisia tridentate to light and chill: Patterns of between population variation. Bot. Gazette, 151: 176-183.
- Mortensen, L.C., Rodriguez, D., Nicolas, G., Eriksen, E.N. and Nikolas, C., 2004. Decline in a seed specific abscisic acid responsive glycine rich protein mRNA may reflect the release of seed dormancy in Fagus sylvatica during moist prechilling. Seed Science Research, 14: 27-34.
- Nikolaeva, M.G., 1999. Patterns of seed dormancy and germination as related to plant phyologeny and ecological and geographical conditions of their habitats. Russian Journal of Plant Physiology,     46: 432-437
- Olney, H.O. and Pollock, B.M., 1960. Studies of rest period, Nitrogen and Phosphorus changes in embryonic organs after ripening cherry seed. Plant Physiology Lancaster, 35: 970-975.
- Panwar, P. and Bhardwaj, S.D., 2005. Handbook of Practical Forestry. AGROBIOS (INDIA), 191 p.
- Phartyal, S., Godefroid, S. and Koedam, N., 2009. Seed development and germination of the invasive tree Prunus seratina in a temperate forest. Plant Ecology, 204 (2): 285-294.
- Pinfield, N.J., Stutchbury, P.A., Bazaid, S.A. and Gwarazimba, V.E.E., 1989. Seed dormancy in Acer, the relationship between seed dormancy, embryo dormancy and abscisic acid in Acer platanoides. Journal of Plant Physiology, 135:  313-318.
- Sacande, M., Pritchard, H.W. and Dudley, A.E., 2004. Germination and storage characteristics of Prunus africana seed. New Forest, 27: 239-250.
- Seeley, S.D. and Dmavandy, H., 1985. Response of seed up seven deciduous fruits to stratification temperatures and implication for modeling. Journal of the American Society for Horticultural Science, 110 (5): 726-729.
- Shun, Y.C. and Chien, C.T., 2007. Dormancy-break and germination in seeds of Prunus campanulata. Taiwan Forest Research Institute Journal, 17 (1): 21-32.
- Suszka, B., 1996. Studies on dormancy and germination of seeds from various species of the genus Prunus L. Arboretum Kornickie, 12:       221-282.
- Tilki, F. and Cicek, E., 2004. Effect of stratification, temprature and storage on germination in three provenances of Fraxinus angustifolia subsp. oxycarpa seeds. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 29: 323-330.
- Wang, B.S.P., 1987. The beneficial effects of stratification on germination of tree seeds. In proceeding, nurserymen’s meeting Dryden, June 15-19, Toronto, Ministry of Natural Resources of Canada, 119 p.
- Wang, B.S.P. and Berjak, P., 2000. Beneficial effects of moist chilling on the seeds of black spruce. Annals of Botany, 86: 29-36.
- Yang, Q.H., Ye, W.H. and Yin, X., 2007. Dormancy and germination of Areca triandra seeds. Scientia Horticulturae, 113: 107-111.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار