پیامدهای گلازنی (سرشاخه­‌زنی) بر مشخصه­‌های زیست­‌سنجی درخت وی­ول (Quercus libani Oliv.) در جنگل‌های بلکه شهرستان بانه

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموختة کارشناسی ارشد، رشته جنگل‌داری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه کردستان

2 استادیار، دانشکده منابع طبیعی و مرکز پژوهش و توسعه جنگلداری زاگرس شمالی، دانشگاه کردستان

3 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

گلازنی (سرشاخه­زنی) درختان بلوط ازجمله برداشت­های سنتی و عرفی است که در جنگلهای زاگرس شمالی انجام می­شود و بر مشخصه­های زیست­سنجی درختان بلوط تأثیرگذار است. به­منظور بررسی پیامدهای گلازنی بر مشخصه­های زیست­سنجیوی­ول (Quercus libani)، یک تودة کمتر دخالت شده (قبرستان) به مساحت 65/0 هکتار و یک تودة گلازنی شده در مجاورت آن به مساحت 5/2 هکتار و با شرایط فیزیوگرافی تقریباً مشابه در روستای بلکة شهرستان بانه انتخاب گردید. برای بررسی ویژگیهای ساختاری، در هر دو توده با روش آماربرداری صددرصد مشخصات کمی شامل قطر برابرسینه، ارتفاع کل، ارتفاع تنه و دو قطر عمود بر هم تاج درختان وی­ول با قطر برابرسینة بیشتر از پنج سانتی­متر اندازه­گیری شد. به­منظور بررسی رویش قطری، در تودة گلازنی­شده 19 اصله و در تودة کمتر دخالت شده­ 26 اصله وی­ول با مبدأ رویشی شاخه­زاد به­صورت تصادفی به­عنوان درخت نمونه انتخاب و از هر درخت نمونه یک جفت نمونة رویشی با استفاده از متة سال­سنج از ارتفاع 50 سانتی­متری تنه براساس روش شاین گروبر استخراج شد. رویش جاری سالانه نمونه‌ها اندازه­گیری و متوسط رویش جاری سالانه و درصد رویش قطری در طبقه­های قطری درختان نمونه تعیین شد. نرمال بودن توزیع داده­ها با استفاده از آزمون کولموگروف- سمیرنف و مقایسة مشخصه­های زیست­سنجی درختان وی­ول بین دو توده با استفاده از آزمون t مستقل انجام شد. نتایج نشان داد که از نظر مشخصه­های قطر برابرسینه، طول تنه، سطح تاج و ارتفاع کل (در طبقه­های قطری میانی) درختان وی­ول، بین دو توده در سطح یک درصد اختلاف معنی­داری وجود دارد؛ به­طوری که مقدار این مشخصه­ها در تودة کمتر دخالت شده بیشتر از تودة گلازنی شده بود. در طبقه­های قطری 15 تا 21 سانتی­متر، طول تاج تودة گلازنی شده بیشتر از تودة کمتر دخالت ­شده بود و بین دو توده اختلاف معنی­داری وجود داشت. همچنین متوسط رویش قطری و متوسط درصد رویش قطری در تودة گلازنی شده به­ترتیب 41/3 میلی­متر و 83/2 درصد و مقادیر متناظر آنها در تودة کمتر دخالت شده به­ترتیب 23/2 میلی­متر و 02/1 درصد بود که از این نظر بین دو توده در سطح یک درصد تفاوت معنی­داری وجود داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Impact assessment of pollarding on biometrical indices of Lebanon oak (Quercus libani Oliv.) in Belake Forests, Baneh

نویسندگان [English]

  • Omid Ranjbar 1
  • Loghman Ghahramani 2
  • Mahdi Pourhashemi 3
1 MSc graduated of forestry, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan
2 Assistant professor, Faculty of Natural Resources, Research and Development Center of Northern Zagros, University of Kurdistan
3 Assistant Professor, Research Institute of Forests and Rangelands
چکیده [English]

Pollarding of oak trees as a traditional practice has been done in northern Zagros forests and affects tree characteristics. In order to assess the effects of pollarding on biometrical indicesof Q. libani, a less-disturbed stand with an area of 0.65 ha and a pollarded stand with an area of 2.5 ha, with similar physiographic conditions were selected in Belakeh Forests, Baneh city of Kurdistan province of Iran. In each stand, diameter at breast height, collar diameter, total height, stem height, crown length and crown area of all Quercus libani trees over five cm dbh were measured. Ninteen sample trees in pollarded coppice stand and 26 sample trees in less-disturbed coppice stand were randomly selected to measure the diameter increment. Pairs of increment cores were extracted from each tree at the height of 50 cm using increment borer. Current annual increment in the samples was measured and the average annual increments in diameter classes were determined. Normality test was done, using the Kolmogorov–Smirnov test. Comparison of biometrical indiceswas done by Independent-samples T test. The results showed that the mean biometrical indices of Quercus libani were significantly different (P < 0.01) between the two stands. The value of the studied quantitative variables was greater in the less-disturbed stand. Furthermore, pollarding significantly increased the average diameter increment in pollarded oak trees (P < 0.01). The averages diameter increment and diameter increment percentage in pollarded stand were 3.41 mm and %2.83, respectively. Different values of the average diameter increment and the diameter increment percentage were obtained in the less-disturbed stand (2.23 mm and %1.02).

کلیدواژه‌ها [English]

  • DIAMETER
  • total height
  • stem height
  • Crown
  • coppice
  • diameter increment
- Abdollahpour, J., 2005. Comparison of diameter increment and basal area growth between pollarded and natural stands in Nazhou forest, Baneh. MSc thesis, Faculty of Forestry and Wood Technology, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran, 100 p.
- Abedini, R., Pourtahmasi, K., Ghazanfari, H. and Karimi, A.N., 2010. Effect of sever lopping on radial growth of Lebanon oak (Quercus libani Oliv.) trees in Baneh adjacent forests. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 18(4): 556-568.
- Cantero, A., 2012. Pollarding and the construction of wooden dikes in the Iturrigorri beech forest (Gipuskoa, Spain). Biodiversity and Pollard Network. https://www.lifetrasmochos.net.  
- Chandrashekara, U.M., 2007. Effects of pruning on radial growth and biomass increment of trees growing in home gardens of Kerala, India. Agroforestry Systems, 69(3): 231-237.
- Contratas Ancar, S.L., 2012. The Aralar beech pollards. Biodiversity and Pollard Network. https://www.lifetrasmochos.net.
- Dagley, J., 2006. Pollarding in Epping Forest. 1er colloque européen sur les trognes, Vendôme, 26-28 Octobre, 7 p.
- Fattahi, M., 1994a. Study of Zagros Forests and the most important degradation factors. Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran, 63 p.
- Fattahi, M., 1994b. Galazani (Pollarding of oak trees). Journal of Pajouhesh-va- Sazandegi, 23: 4-11.
- Fattahi, M., 1997. Distribution of Quercus libani and its typology in Iran. Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran, 73 p.
- Ferrini, F., 2006. Pollarding and its effects on tree physiology: a look to mature and senescent tree management in Italy. 1er colloque européen sur les trognes, Vendôme, 26-28 Octobre, 8 pp.
- Ghazanfari, H., Namiranian, M., Sobhani, H., Marvi Mohajer, M.R. and Pourtahmasi, K., 2003. An estimation of tree diameter growth of Lebanon oak (Quercus libani) in northern Zagros forests (Case study: Havareh Khol). Iranian Journal of Natural Resources, 57(4): 649-662.
- Gilman, E.F. and Grabosky, J., 2009. Growth partitioning three years following structural pruning of Quercus virginiana. Arboriculture and Urban Forestry, 35(6): 281-286.
- Heidari, B., 2005. Study of forest structure in natural and degraded stands in Baneh. MSc thesis, Faculty of Natural Resources, University of Mazandaran, Sari, Iran, 75 p.
- Jazirehi, M.H. and Ebrahimi Rostaghi, M., 2003. Silviculture in Zagros. University of Tehran Press, Tehran, Iran, 560 p.
- Neilson, W.A. and Pinkard, E.A., 2003. Effects of green pruning on growth of Pinus radiata. Canadian Journal of Forest Research, 33: 2067-2073.
- Pinkard, E. A. and Beadle, C.L., 1998. Effects of green pruning on growth and stem shape of Eucalyptus nitens (Deane and Maiden) Maiden. New Forests, 15: 107-126.
- Read, H., 2006. A brief review of pollards and pollarding in Europe. 1er colloque européen su les trognes, Vendôme, 26-28 Octobre, 6 p.
- Riańo, P., 2011. Pollarding in Iturrigorri (Gipuskoa, Spain). Biodiversity and Pollard Network. https://www.lifetrasmochos.net.
- Rostami Jalilian, A., 2010. Comparison of diameter increment between pollarded and less-disturbed stands in Northern Zagros (case study: Baneh, Yaghob Abad Forests). MSc thesis, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran, 55 p.
- Rozas, V., 2005. Dendrochronology of pedunculate oak (Quercus robur L.) in an old-growth pollarded woodland in northern Spain: establishment patterns and the management history. Annals of Forest Science, 62(1): 13-22.
- Salehian, M., 2009. Comparison of forest structure utilized by traditional method with less-disturbed forest stands in Northern Zagros (Case study: Baneh, west of Iran). MSc. thesis, Faculty of Natural Resources, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran, 84 pp.
- Shakeri, Z., 2006. Ecological and silvicultural effects of pollarding on oak forests of Baneh. MSc thesis, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran, 62 p.
- Turnbull, C., 2005. Cass Turnbull's guide to pruning: what, when, where & how to prune for a more beautiful garden, 2nd edition. Sasquatch Books Publisher, 336 p.