ارزیابی احیای طبیعی برخی از خصوصیات فیزیکی خاک آسیب‌دیده جنگل در اثر چوبکشی زمینی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان

2 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان

3 استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان

4 مربی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان

5 کارشناس ارشد، جنگل‌داری، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گیلان

چکیده

تردد ماشین­ آلات چوبکشی می­تواند اثرهای مخرب طولانی‌مدتی بر خصوصیات فیزیکی خاک ازجمله جرم مخصوص ظاهری و مقاومت خاک داشته باشد.این تحقیق به‌منظور بررسی میزان بازیابی خصوصیات فیزیکی خاک تراکم یافته در طی دوره 20 ساله در جنگل اسالم در شمال ایران انجام گرفت. بدین‌منظور سه پارسل از سری یک و دو ناو اسالم انتخاب گردید. تیمارها شامل سه دوره زمانی (1، 10 و 20 سال)، دو طبقه شیب (بیشتر و کمتر از 20 درصد) و دو سطح ترافیک (زیاد و کم) بود. به‌منظور اندازه­گیری جرم مخصوص ظاهری و مقاومت خاک، پلاتی به ابعاد 5×12 متر تعیین و در هر پلات، نمونه­برداری در مسیرهای چوبکشی و شاهد انجام شد. آزمایش جرم مخصوص ظاهری در آزمایشگاه انجام شد و مقاومت خاک با استفاده از دستگاه پنترومتر، اندازه­ گیری گردید. نتایج نشان داد که شیب طولی مسیر و شدت ترافیک فاکتورهای بسیار مهم بر روند بازیابی خاک در مسیرهای اسکیدررو بودند، به‌طوری که بیشترین کوبیدگی خاک در شیب بیش­تر از 20% و سطح ترافیک زیاد اتفاق افتاد. همچنین نتایج نشان داد که 20 سال بعد از زمان چوبکشی، جرم مخصوص ظاهری و مقاومت خاک در حال بازیابی بودند، اما با مقادیر شاهد تفاوت معنی ­دار داشتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Natural recovery assessment of some physical properties of forest soil compacted by ground base skidding

نویسندگان [English]

  • Zahra Mohammadi 1
  • Ramin Naghdi 2
  • Mahdi Akef 3
  • Eiraj Bagheri 4
  • Alireza Sayadi 5
1 M.Sc., Dept. of Pedology, Faculty of Agriculture, University of Guilan
2 Associate Prof., Dept. of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Guilan
3 Assistant Prof., Faculty of Agriculture, University of Guilan
4 Senior Expert, Faculty of Agriculture, University of Guilan
5 MSc., Dept. of Forestry, General Office of Natural Resources and Watershed Management of Guilan province
چکیده [English]

Skidding machinery traffic can have a long-term detrimental impact on soil physical properties such as bulk density and strenght. Therefore, the trial was conducted to investigate the recovery status of soil physical properties, compacted during twenty-year period at Asalem Forest, north of Iran. For this purpose, three parcels of the first and the second districts of Nave Asalam Forest, were chosen. The treatments consisted of three periods after skidding (1, 10 and 20 years), two slope classes (>20% and <20%) and two traffic levels (high and low or control). In order to assess soil bulk density and soil strenght a sample plot of 12×5 m. was located at each treatment (totally 12 plots). At each plot, soil strength was measured directly by penetrometer and iitact cores werer sampled to measure bulk density in laboratory. The results showed that longitudinal slope gradient classes and traffic intensity levels were very important factors in soil recovery process in skid trails. Overall, it might be concluded that the most soil disturbances occured on gradient more than 20% and high traffic levels. The result also showed that 20 years after skidding, soil bulk density and soil strenght were under process of recovery, but have significant difference with the control treatment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Natural recovery
  • Forest soil
  • soil physical properties

مراجع

- Habibnezhad, H., 2000. Investigation on quantitative and qualitative of Caspian Forests of Iran in respect to their rehabilitation, restoration and development. Abastract of First National Conference on Management and Sustainable Development of Caspian Forests of Iran, Ramsar, 2000, Iranian Organization of Forests and Rangelands, page 179.
- Solgi, A., 2007. Evaluation of forest soil damages by HSM 904 skidder. M.Sc. thesis, Tarbiat Modares University, 70 p.
- Ampoorter, E., Goris, R., Cornelis, W.M. and Verheyen, K., 2007. Impact of mechanized logging on compaction status of sandy forest soils. Forest Ecology and Management, 242: 162-174.
- Croke, J., Hairsine, P. and Fogarty, P., 2001. Soil recovery from track construction and harvesting changes in surface infiltration, erosion and delivery rates with time. Forest Ecology and Management, 143: 3-12.
- Eisenbies, M.H., Aust, W.M., Burger, J.A. and Adams, M.B., 2007. Forest Operations, Extreme Flooding Events, and Considerations for Hydrologic Modeling in the Appalachians, A review. Forest Ecology and Management, 242: 77-98.
- Froehlich, H.A., Milers, D.W.R. and Robbins, R.W., 1985. Soil bulk density recovery on compacted skid trails in Central Idaho. Soil Sci. Soc. Am. J., 49: 1015-1017.
- Klute, A., 1986. Method of Soil Analysis, Part 1: Physical and Mineralogical Methods. Madison, Wisconsin, USA,1569 p.
- Naghdi R., Bagheri, I. and Basiri, R., 2010. Soil disturbances due to machinery traffic on steep skid trail in the north mountainous forest of iran. Journal of Forest Research, 21(4): 497-502.
- Rab, M.A., 2004. Recovery of soil physical properties from compaction and soil profile disturbance caused by logging of native forest in Victorian Central Highlands, Australia. Forest Ecology and Management, 191: 329-340.
- Susnjar, M., Horvat, D. and Seselj, J., 2006. Soil compaction in timber skidding in winter conditions. Journal of Forest Engineering, 27: 3-15.
- Webb, R.H., 2002. Recovery of severely compacted soils in the Mojava desert, California (U.S.A). Arid Land Research and Management, 16: 291-305.
- Zenner, E.K., Fauskee, J.T., Berger, A.L. and Puettmann, K.J., 2007. Impacts of skidding traffic intensity on soil disturbance, soil recovery and Aspen regeneration in North Central Minnesota. North. J. Appl. For., 24(3): 177-183.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار