بررسی برخی از مشخصه‌های کمی جنگل‌های بنه در استان فارس

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

2 کارشناس پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

چکیده

به‌منظور کسب اطلاعاتی جامع از وضعیت کمّی جنگلهای بنه در استان فارس و میزان زادآوری طبیعی موجود در آن، طرح آماربرداری در این جنگلها انجام شد. مبنای انتخاب پلات‌های نمونه‌برداری روش نمونه‌برداری خوشه‌ای بود که در آن پس از تهیه نقشه پراکنش بنه در استان فارس شبکه آماربرداری به ابعاد 20×20 کیلومتر تهیه و در محل رئوس شبکه آماربرداری یک خوشه با 9 قطعه نمونه و آرایش چلیپایی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که زادآوری بنه در این جنگلها 5/2 اصله در هکتار و مقدار میانگین تاج‌پوشش درختان در این قطعات نمونه 171/25 مترمربع و 855 مترمربع در هکتار است که معادل 8/55 درصد می‌باشد. میانگین تاج‌پوشش در خوشه‌ها 1256/1 مترمربع بود. به‌طور متوسط در هر خوشه 7/4 قطعه نمونه قرار ‌گرفت. نسبت درختان نر و ماده بنه به یکدیگر در عرصه‌های جنگلی به‌ترتیب 58/3 درصد و 41/7 درصد بود. نسبت درختان بنه به کل درختان به‌طور متوسط 7/7 درصد بود. این رویشگاه‌ها در اراضی کوهستانی پُرشیب با بیرون‌زدگی سنگی، خاک اسکلتی کم عمق با فرسایش آبی واقع هستند. توسعه اراضی کشاورزی و تجاوز به حریم جنگل، قطع درختان و چرای مفرط دام از مهم‌ترین عوامل تخریب این جنگلها می‌باشند. حفاظت و حراست و کاشت درختچه‌های جنگلی مانند ارژن و تنگرس می‌تواند باعث بهبود وضعیت این جنگلها شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Some quantitative characteristics of wild Pistachio (Pistacia atlantica subsp. mutica) in Fars province of Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Negahdarsaber 1
  • Ali Reza Abbasi 2
1 Senior Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Fars Province
2 Research Expert, Research Center of Agriculture and Natural Resources of Fars Province
چکیده [English]

The aim of the study was to identify the quantitative characteristics of wild pistachio forests of Fars province of Iran and their natural regeneration. For this reason, the cluster sampling method was applied which consisted of a 20×20 km network with nine sample plots, each of 2000 m² area with crucified pattern. The results showed that the natural regeneration was weak and the number of seedlings was 5.2/ha, the average crown cover was 171.25 m²/plot and 855 m²/ha or 8.5% of total forests area. The average of plots per cluster was 7.4 and the average of crown cover per cluster was 1256.1 m². Proportion of wild pistachio trees was 7.7%, consisting of 58.3% male individuals. Most of the stands were located in mountainous areas with steep slopes covered with rock materials or shallow soils. Application of rain-fed farming, tree cutting and over grazing were the main causes of forest degradation. Forest protection and reforestation with native shrubs including wild almond species might have positive effects on rehabilitation and improvement of wild pistachio natural regeneration.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster sampling
  • Natural regeneration
  • Seedling
  • crown cover
- Hamzehpour, M. and Bordbar, K., 1997. Local Report of Parcel Allocation and Inventory at Firoozabad Experimental Pistachio Forest, Fars Province of Iran. Research Center of Agriculture and Natural Resources, 40 p.
- Hamzehzarghani, H., Banihashemi, Z., Owji, M. and Negahdarsaber, M., 2001. Effects of plant age and sex and some environmental factors on the severity of Baneh rust (Pileolaria terebinthi) in Firoozabad Baneh Forest Station. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 10(2): 563-570.
- Negahdarsaber, M., 1993. Measuring suitable indicators in inventory of south west protected forest of Zagros. MSc thesis, Tehran University, 72 p.
- Negahdarsaber, M., Fattahi, M., Bordbar, K., Rayatinezhad, A. and Rahbar, G., 2003. A Study on distribution of wild pistachio species at Fars province of iran. Final Research Report, Fars Province Research Center of Agriculture and Natural Resources, 115 p.
- Negahdarsaber, M. and Abbasi, A., 2010. Impact of ground cover vegetations on natural regeneration of wild pistachio (pistacia atlantica) (Case study: Wild Pistachio Experimental Forest, Fars province). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 18(4): 638-654.
- Nemati, E., 1997. Elementary study of wild pistachio (pistacia mutica) autecology in Fars province of Iran. MSc thesis, Gorgan University of Agriculture and Natural Resources, I.R. Iran, 145 p.
- Rayatinezhad, A., 1999. Investigation and identification of annual diameter growth increment of Fars province forest trees and shrubs (Case study:Pistacia mutica). Final Research Report, Fars Province Research Center of Agriculture and Natural Resources, I.R. Iran, 93 p.
- Zobeiri, M., 2002. Forest Biometry. Tehran University press, Tehran, 411 p.