بررسی چهار روش نمونه‌برداری به‌منظور برآورد سطح تاج پوشش در جنگل‌های بلوط زاگرس (مطالعه موردی جنگل‌های مهریان شهرستان یاسوج)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 استاد، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی و علوم کشاورزی، دانشگاه مازندران

4 دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

به‌منظور بررسی و تعیین روش نمونه‌برداری مناسب برای جنگلهای بلوط یاسوج با توجه به مشخصه دقت آماربرداری (مقدار خطای قابل قبول) و صحت برای مشخصه سطح تاج‌پوشش در هکتار، چهار روش آماربرداری منظم تصادفی با قطعات نمونه مستطیلی، خط نمونه، نواری و نمونه‌برداری با مونه‌بندی (استراتیفیکاسیون) انتخاب و عملکرد آنها در جنگل مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا یک آماربرداری صددرصد در منطقه­ای به وسعت 100 هکتار از جنگلهای منطقه مهریان یاسوج انجام شد و مختصات جغرافیایی تمامی درختان توسط دستگاه GPS ثبت گردید. سپس با انتقال اطلاعات حاصل از آماربردای صددرصد به رایانه، جایگاه درختان در نقشه رقومی منطقه مشخص گردید و روشهای آماری مذکور به‌وسیله کامپیوتر در نرم‌افزارهای AutoCAD، ArcView و ArcInfo در 30 تکرار اجرا و مقادیر بدست آمده با مقادیر بدست آمده از آماربرداری صددرصد مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میانگین واقعی سطح تاج‌پوشش (حاصل از آماربرداری صددرصد) برابر است با 2257 مترمربع در هکتار و در روشهای آماری منظم تصادفی، خط نمونه با طول ثابت، نواری و استراتیفیکاسیون این مقدار به‌ترتیب برابر با 2390، 2220، 1995 و 2341 مترمربع در هکتار می­باشد. محاسبه حدود اعتماد در هر چهار روش نشان داد که حدود اعتماد محاسبه شده برای مشخصه سطح تاج‌پوشش در هکتار، میانگین واقعی جامعه را دربرمی­گیرد. با در نظر گرفتن مقدار درصد خطای آماربرداری مشخص شد این مقدار در روشهای منظم تصادفی، خط نمونه و مونه‌بندی به‌ترتیب برابر با 18، 4 و 14 درصد می‌باشد، با توجه به این که در روش نواری، آماربرداری مبتنی بر اصول آماری نمی­باشد، نمی­توان درصد خطا و حدود اعتماد (E) را محاسبه نمود، بنابراین برای مقایسه این روش فقط میانگین سطح تاج‌پوشش بدست آمده در این روش با سایر روشها مقایسه شد. همچنین بررسی میزان صحت نتایج بدست آمده از روشهای مختلف نشان داد که نتایج بدست آمده از روش خط نمونه دارای بیشترین میزان صحت و نتایج بدست آمده از روش نواری دارای کمترین میزان صحت هستند. بنابراین روش خط نمونه به‌عنوان مناسبترین روش در اینگونه جنگلها معرفی می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on Four Sampling Methods for Canopy Cover Estimation in Zagros Oak Forests (Case study: Mehrian Forests of Yasuj City)

نویسندگان [English]

  • Asqar Fallah 1
  • Mahmoud Zobeiri 2
  • Amin Rahimipour Sisakht 3
  • Hamed Naghavi 4
1 Associate Professor, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Sari
2 Professor, Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran
3 M.Sc. Student in Forestry, Faculty of Agricultural Sciences and Natural Resources, Mazandaran University
4 Ph.D Student in Forestry, Faculty of Natural Resources, Agricultural Sciences and Natural Resources University of Sari
چکیده [English]

In order to investigate and determine an appropriate inventory method for Yasuj Oak forests, considering inventory precision (confidence limit) and accuracy for canopy cover parameter per hectare, four methods consisting of: systematic-random (rectangular plots), transect, strip and stratification were selected and their efficiency in the forest was evaluated. For this purpose, at first 100% inventory was applied in 100 hectare area of Yasuj Mehrian Forests, then geographical characteristics of the total trees were recorded, using GPS apparatus. The geographical data were transmitted to computer and the trees positions were identified on the area’s digital map. The data which had been recorded at 30 replicates by the four inventory methods, were analyzes by AutoCAD, Arc View and Arc Info software's and the outputs were compared with the results of 100% inventory method. The results showed that the real average canopy cover (recorded from 100% inventory) was equal to 2257 m2/ha whereas for the inventory methods of: systematic-random, transect, strip and stratification, was equal to 2390, 2220, 1995 and 2341 m2/ha respectively. The statistical errors for systematic-random, transect and stratification inventory methods were 18, 4 and 14 percent, respectively. Although the strip method is lack of statistical basis, and calculation of sampling error and confidence limit is impossible, but comparing the average canopy cover of this method with the other inventory methods was possible. Overall, the greatest and the lowest accuracy rate belonged to transect and strip methods, respectively. It can be concluded that the transect is the most appropriate inventory method for these forests.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sampling
  • Canopy Cover
  • systematic-random
  • TRANSECT
  • strip
  • Stratification
- Alijanpour, A., 2000. An investigation of the best statistic sampling method in forests of Arasbaran. Thesis submitted for the degree of MSc. in forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, 160 p.
- Anonymous, 2003. Manual of forestry plan preparation for out of north forests. 12 p.
- Eshagh Nimvari, J., Zobeiri, M., Sobhani, H. and Zangeneh, H.P., 2003. A Comparison of Randomized-Systematic Sampling with Circle Shape Plot and Transect Method, Based on Precision and Cost, (Case Study in Sorkhedizeh of Kermanshah). Iranian Journal of Natural Resources, 56(4): 383-396.
- Erfanifard, S.Y., Feghhi, J., Zobeyri, M. and Namiranian, M. 2006. Determining suitable area and shape of sample plot for crown cover estimation using forest simulation in Zagros Region. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 14 (4): 360-370.
- Jazirehi, M.H. and Ebrahimi Rostaghi, M., Silviculture in Zagros. University of Tehran Press, 560 p.
- Heidary, R.H., 2006. Study the Different Distance Sampling Methods in the Zagross Forest (Case Study: Sorkhehdizeh at Kermanshah Province), Thesis Submitted For The Degree of MSc. in Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, 116 p.
- Husch, B., Beers, T. and Kershaw, J., 2003. Forest Mensuration. Published by John Wiley and Sons, 443 p.
- Lisa, J.B., 2002. Accuracy and efficiency of methods to sample logs wildlife research and management. USDA forest Gen. Tech., PSW-GTR: 181-185.
- Naghavi, H., 2008. Comparison the Accuracy of Fixed Plot and Transect Sampling Methods in Zagros Forests Inventory (Case study: khoramabad, Kakareza Region Forests), Thesis Submitted for MSc Degree in Forestry, University of Mazandaran, 72 p.
- Naghavi, H., Fallah, A., Jalilvand, H., Soosani, J. and Kooch, Y., 2009. Investigation of Sampling Method Application with Fixed Plot in Sampling of Coppice Forests. Journal of Applied Science, 9 (5): 997-1000.
- Nouki, Y., 2004. Comparison the Precision and Cost Between Line Transect Sampling Method Based on Distance Between Trees and Probability Theory in Khalkhal Forests. Thesis Submitted For MSc Degree in Forestry, University of Tehran, 88 p.
- Paulo, M.J., Tomé, M., Otten, A. and Stein, A., 2005. Comparison of three sampling methods in thecharacterization of cork oak stand for management purposes. Canadian Journal of Forest Research,35 (10): 2295-2303.
- Rudnicki, M., Silins, U. and Lieffers, V., 2004. Crown Cover is Correlated with Relative Density, Tree Slenderness and Tree Height in Logepole Pine. Journal of Forest Science, 50 (3): 356-363.
- Sagheb Talebi, K., Sajedi, T. and Yazdian, F., 2005. Forests of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands. 54 p.
- Spark, J. and Masters, R., 2002. Comparative evaluation of accuracy and efficiency of six Forest Sampling Methods. Proc. Okla. Sci., 82: 49-56.
- Southwood, T.R.E. and Henderson, P.A., 2000. Ecological Methods, Blackwell science, 575 p.
- Zobeiri, M., 2002. Forest Biometry. Tehran University Press, 411 p.