بررسی مقدار روغن میوه بنه (Pistachia atlantica Desf.) در طبقات قطری مختلف در استان چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری

2 مربی پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری

چکیده

بنه (Pistachia atlantica Desf.) یکی از گونه‌های درختی باارزش اکولوژیک در زاگرس است که به‌دلیل ارزش اقتصادی، نقش مهمی در حفاظت از منابع آب و خاک دارد. تولید دانه روغنی و امکان استخراج روغن از بذر یکی از مزیت‌های اقتصادی این گونه محسوب می‌شود. پژوهش پیش‌رو به‌منظور تعیین درصد روغن بذر درختان بنه در طبقات قطری مختلف ومعرفی ترکیبات شیمیائی به‌ویژه اسیدهای چرب روغن در جنگل‌های قلعه‌مدرسه لردگان در استان چهارمحال و بختیاری اجرا شد. ابتدا در دامنه قطری 10 تا 50 سانتی‌متر و با فاصله طبقه‌ای 5 سانتی‌متری، تعداد سه اصله درخت در هر طبقه قطری انتخاب شد و با برداشت بذر آنها در پایان فصل رویش،اندازه‌گیری مقدار تولید بذر و روغن در هر طبقه قطری انجام شد. نتایج نشان داد که به‌طور متوسط تولید روغن برای هر درخت در طبقات قطری مختلف به روش سوکسله 27/16 درصد و به روش مکانیکی 19/3 درصد است. بیشترین مقدار تولید روغن به روش سوکسله به میزان 32/1 درصد مربوط به طبقه قطری 45 سانتی‌متر و کمترین مقدار 23/48 درصد متعلق به طبقه قطری 40 سانتی‌متر بود. در روش تحت فشار بیشینه روغن استخراج شده 24/8 درصد مربوط به طبقه قطری 50 سانتی‌متر وکمینه اندازه روغن 16/85 درصد متعلق به درختان طبقه قطری 40 سانتی‌متر‌بود. تجزیه نمونه‌های روغن نشان داد که درمجموع 11 نوع اسید چرب شامل هفت اسید چرب غیراشباع اولئیک،ایزوسیس‌اولئیک، لینولئیک، لینولنیک،پالمیتولئیک، گادوئیک و بهنیک و چهار اسید چرب اشباع پالمیتیک، استئاریک، میرستیک و آراشیدیک در روغن بنه وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study on seed oil productionin different diameter classes of wild pistachio (Pistachia atlantica Desf.)in Chaharmahal and Bakhtiari Province

نویسندگان [English]

  • Hasan Jahanbazy Goujani 1
  • Yaghoub Iranmanesh 1
  • Mahmoud Talebi 2
1 Assistant Prof., Research Division of Natural Resources, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO
2 Senior Research Expert, Research Division of Natural Resources, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO
چکیده [English]

Wild pistachio (Pistachia atlantica Desf.) is one of the economically important woody species in Zagros region of Iran. Because of its economic importance, this species has an essential role in protecting soil and water resources. The possibility of seed oil extraction adds to the economic advantages of Pistacia atlantica. This study in Lordegan forests aims to determine the amount of seed production, oil percentage and chemical properties (e.g. fatty acid) to quantify the economic value of wild pistachio. Initially, 3 trees were selected in each diameter class ranging from 10 to 50 cm. The seeds of all trees were collected to measure the amount of seed and oil percentage in each diameter class. The Soxhlet analysis showed oil production of 27.16%, whereas rated 19.3% by using the mechanical analysis. Maximum oil production as measured by Soxhlet method was shown to be 32.1% for the diameter class of 45 cm. In addition, minimum production rate of 23.48% was recorded for the diameter class of 40 cm. The maximum seed oil of 24.8% was recorded by using the under pressure method in diameter class of 50 cm, while the same method resulted in the minimum oil amount of 16.85% in diameter class of 40 cm. The analysis of the samples revealed 13 fatty acids, including 7 unsaturated (Oleic, Iso-sic-oleic, Linoleic, Linolenic, Palmitoleic, Gadoleic, Behenic) and four saturated (Palmitic, Stearic, Miristic, Arachidonic) in oil extractedform Pistacia atlantica seeds.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic value
  • wild pistachio
  • seed oil
  • Zagros
  • Soxhlet

مراجع

 - Amanpour, M.T., 2003. Keynote Speech, The Second National Symposium on Pistachio atlantica (Wild Pistachio). Iranian Forest and Poplar Research, 10(1): 37-45 (In Persian).
- Daneshrad, A. and Aynechi, Y., 1980. Chemical studies of the oil from pistacia nuts growing wild in Iran. Journal of American Oil Chemistry Society, 57:  248-249.
- Daryaei, M.G., Hoseiny, S.K., Taheri, K., Mirzaei, I. and Mazboni, A., 2012. Effect of morphological variable of pistacia atlantica on gum and seed production. Iranian Journal of Biology, 25(2): 301-315 (In Persian).
- Dorehgirae, A. and Pourabdolah, E., 2015. Composition of chemical profile of oil extracted from Pistacia atlantica subsp. cabulica with Pistacia atlantica subsp. mutica. Pakistan Journal of Food Sciences, 25(1): 1-6.
- Esmaealkhanian, S.A. and Emadi, M.H., 1995. Using the Pistachio atlantica meal to feed the Iranian sheep. Proceeding of the First National Conference on Pistachia atlantica, 4-5 Oct. 1995:140-148 (In Persian).
- Jahanbazi, H., Iranmanesh, Y. and Talebi, M., 2006. Seed production potential of pistachio forests of chahrarmahal va Bakhtiari province and its economic effects on dwellers welfare. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 14(2): 159-167 (In Persian).
- Jazirehi, M.H., 2003. Keynote Speech, The Second National Symposium on Pistachio atlantica (Wild Pistachio). Iranian Forest and Poplar Research, 10(1): 47-54 (In Persian).
- Hamedani, F. and Haddad Khodaparast, M.H., 2013. Evaluation of chemical composition and oxidative stability of Pistacia khinjuk kernel oils. Journal of Research and Innovation in Food Sciences and Technology, 2(3): 265-278 (In Persian).
- Heidarbeigi, K., Ahmadi, H., Kheiralipour, K. and Tabatabaeefar, A., 2008. Some physical and mechanical properties of Iranian wild pistachio (Pistachio mutica L.). American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 3(4): 521-525.
- Kashaninejad, M., Mortazavi, A., Safekordi, A. and Tabil, L.G., 2006. Some physical properties of pistachio (Pistacia vera) nut and its kernel. Journal of Food Engineering, 72(1): 30-38.
- Madah Arefi, H., Nasirzadeh, A. and Mirzaei Nodushan, H., 2003. Study on variation in maternal and paternal trees of Pistacia atlantica. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 10(2): 403-419 (In Persian).
- Mecherara-Idjeri, S., Hassani, A., Castola, V. and Casanova, J., 2008. Composition of leaf, fruit and gall essential oil of Algerian pistachio atlantica Desf. Journal of Essential Oil Research, 20(3): 215-219.
- Nazifi, S., Saeb, M., Yavari, M. and Jalaee, J., 2005. Studies on the effects of turpentine powder on the serum concentration of lipids and lipoproteins of mail rabbits. Journal of Endocrinology and Metabolism, 7(1): 73-78.
- Nemati, E. and Borbar, S.K., 2001. Autecology of wild pistachio in Fars province. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 10(1): 89-98 (In Persian).
- Saeb, M., Nazifi, S., Moosavi, S.M. and Jalaei, J., 2008. The effect of dietary wild pistachio oil on serum leptin  concentration and thyroid hormones in the female rat. Zahedan Journal of Research in Medical Science, 9(4): 263-274 (In Persian).
- Saffarzadeh, A., Vincze, L. and Csapó, J., 1999. Determination of the chemical composition of acorn (Quercus brantii), Pistacia atlantica and Pistacia khinjuk seeds as non-conventional feedstuffs. Journal of Acta Agraria Kaposváriensis, 3: 59-69.
- Soleiman-Beigi, M. and Arzehgar, Z., 2013. A review study on chemical properties and food indexes of mastic oil compared with olive, sunflower and canola oils, the Iilamian traditional use of mastic. Journal of Ilam University of Medical Sciences, 21(5): 1-13 (In Persian).
- Talebi, M., Jahanbazi, H., Emami, S.N. and Haghighian, F., 2005. Investigation of factors affecting on wild pistacia distribution. Final Report of Research Projects, Chaharmahal va Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research Center, 90p (In Persian).
- Tavakoli, J. and Haddad Khodaparast, M.H., 2013. Evaluating the fatty acid composition of the oil from fruit hulls of two pistachio species growing wild in Iran. Chemistry of Natural Compounds, 49(1): 83-84.
- Tavakoli, J. and Haddad Khodaparast, M.H., 2013. Chemical properties of the oil from Pistacia khinjuk fruits growing wild in Iran. Chemistry of Natural Compounds, 49(3): 546-550.
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
دوره 23، شماره 4
دی 1394
صفحه 660-670

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار