فنولوژی راش و برخی گونه‌های درختی جنگل‌های شمال

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران

2 عضو هیأت علمی، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع‏ کشور، تهران، ایران

چکیده

طرح فنولوژی گونه‌های تجارتی شمال کشور از سال 1353 آغاز گردید. این طرح در سه منطقه مرکز و شرق دریای مازندران و در سه حد ارتفاع ساحلی. میان‌بند و بالابند به اجرا درآمد. در این طرح 302 اصله درخت از شش گونه راش، بلوط، انجیلی، توسکای ییلاقی، ممرز، افرا مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. از کلیه درختان تحت بررسی در ماه‌های اسفند، فرردین، اردیبهشت، مهر و آبان در دفعات متعدد بازدید به‌عمل آمد. مشاهدات در جداولی که از قبل و به همبن منظور تهیه شده بود، درج گردید. آمار و اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از رایانه و روش کراس‌تاب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. خلاصه نتایج به‌شرح زیر است:
- ظهور برگ تحت تأثیر مستقیم شرایط آب وهوایی است. با توجه به محل ممکن است حداکثر 1 الی 2 هفته اختلاف زمانی داشته باشند.
- 8/66 درصد گونه‌های تحت بررسی در دهه اول فروردین‌ماه و بقیه در اواخر اسفند ماه جوانه می‌زنند. اوج رویش گیاهان مورد مطالعه در تابستان است.
- 8/66 درصد گونه‌های تحت بررسی در بهار، 16/6 درصد در زمستان و بهار و 16/6 درصد در زمستان به گل می‌نشینند.
- 66 درصد از درختان تحت مطالعه که در ارتفاع پایین‌تر از 1000 متر قرار داشته‌اند در مرحله تولید گل به گل نشسته‌اند و بقیه که برابر 34 درصد می‌شود، شامل درختانی هستند که بالای ارتفاع  1000 متر قرار داشته و در مرحله بعد یاد شده به گل نشسته‌اند. بقیه که برابر با 34 درصد می‌شود، شامل درختانی هستند که بالای 1000 متر قرار داشته و در مرحله یاد شده به گل نشسته‌اند. این تفاوت از شرق به غرب دریای مازندران نیز محسوس است، به این مفهوم که پدیده‌های فنولوژیک در شرق دریای مازندران زودتر آغاز می‌شود.
- درختان موجود در محدوده طبقه قطری بین 80-40 سانتی‌متر بیشترین مقدار گلدهی را دارد که معادل 60/02 کل است، اما درختان نازک‌تر از 40 سانتی‌متر و قطور تر از 80 سانتی‌متر کمترین مقدار گل‌دهی را دارند، زیرا درختان نازک‌تر از 40 سانتی‌متر جوان هستند و به بذردهی قابل قبول نرسیده‌اند و درختان قطورتر از 80 سانتی‌متر مسن بوده و به‌دلایل عمده از جمله ضعف فیزیولوژیک با کاهش تولید گل مواجه هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation on phenological stages of some trees species in the Caspian Region

نویسندگان [English]

  • Ali Reza Mirbadin 1
  • Mahmood Dastmalchi 2
1 A Member of Scientific Board, Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
2 A Member of Scientific Board, Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
چکیده [English]

In this investigation, the phenological stages of six important tree species in four elevations of three zones (east, west and central part of Caspian Region) have been studied. Twenty well developed crown individual trees of beech (Fagus orientalis), Oak (Quercus castaneifolia), Hornbeam (Carpinus betulus) and Iron wood (Parrotica persica) as well 10 trees of Caspian Alder (Alnus subcordata) and Maple (Acer velutinum) were selected at each site.
The results are as follows:
1- The flowering and leaf flashing time depend on climatological conditions, but differ between one or two weeks every year.
2- The phonological stages, according to the temperature, beginn earliar at eastern parts of Caspian Region.
3- About 67% of tree flash between 21 and 30 of March. The rest flash before this data.
4- Trees with dbh of 40 to 80 cm, showed the highest rate of flowering and seed production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • phenology
  • Hyrcany
  • Fagus orientalis
  • leaf flashing

مراجع

1- بنوان، محمدتقی، 1352. فنولوژی نباتات مرتعی بومی و بیگانه در منطقه نیمه‌استپی همند آبسرد. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه شماره 13، 48 صفحه.
2- جوانشیر، کریم، 1354. درختان و درختچه‌­های ایران. پلی‌کپی درسی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
3- جوانشیر، کریم، 1354. اکولوژی درختان و درختچه­‌های ایران. پلی‌کپی درسی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.
4- خاتم‌ساز، محبوبه، 1364. فنولوژی درختان و درختچه‌­های آربوراتوم نوشهر. نشریه مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه شماره 32، 45 صفحه.
5- خاتم‌ساز،محبوبه و میربادین، علیرضا، 1364. مشخصات علمی و کاربردی 655 گونه درختی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه 39، 109 صفحه.
6- قوکاس نرسیسان، ژرژر، 1356. بررسی رابطه پراکنش پوشش علفی جنگل با برخی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک. پایان‌­نامه فوق لیسانس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 24 صفحه.
7- لطیفی، میرفتح‌­اله، 1361. تحقیق در تجدید حیات جنگل‌های بحر خزر. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه شماره 31، 68 صفحه.
8- Burgess, P.F,1977. Caspian  forests regeneration project 102. final  repot.
9- Daubenmire,R,F, and J,B. Daubenmire,1968. Forest vegetation of eastern Washington and northen Idaho.Washington agric.exp.Sts. Teach.Bull.60.104pp.
10- Orshan, G, 1989. Plant phenomorphological studies in Mediterranean type Ecosystems.
11- Schnelle, F. 1955.Pflanzen-phenologie  (Probleme der Bioklimatologie BdIII). Leipzig: Akad. Verllags ges.
12- Schnnikow, A. P. 1953. pflanzenokoloogie, Berlin Deutscher Bauernverlag, 380pp.
13- Walter, H, 1960. Einfuhrung in die phytologie, Berlin Deutscher Bauernverlag,, 380pp.
14- Walter, H, 1960. Einfuhrung in die phytologie, Bd. III. Grundlagen der Pflanzennverbereitung. Verlag Ulmer, stuttgart.
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
دوره 5، شماره 1
فروردین 1380
صفحه 33-54

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار