بررسی تراکم کاشت بذرهای گونه‌های جنگلی شمال کشور در خزانه در نهالستان پیلمبرا

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس جنگل، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان گیلان، رشت

2 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان گیلان، رشت

چکیده

به‌علت عدم آگاهی از درصد سبز شدن و قوه نامیه بذرها، گونه‌های پهن‌برگ بومی ایران نظیر بلوط، زبان‌گنجشک، افرا، نمدار و سایر گونه‌ها معمولآً با تراکم بیشتری کاشته می‌شوند.
بنابراین، اغلب نهال‌ها لاغر و از نظر رشد ارتفاعی و قطری نامناسب می‌باشند. چنانچه با تراکم کمتر نیز کاشته شوند، به‌علت کاهش تولید نهال در واحد سطح مقرون به‌صرفه نخواهند بود.
جهت دستیابی به یک تراکم آرمانی با داشتن تعداد مناسب نهال در واحد سطح و افزایش کیفی نهال‌ها، طرح حاضر به روش آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و چهار تیمار وزنی در سه سال متوالی اجرا گردید. تیمارها براساس تفکیک گونه عبارتند از: بلوط (500، 650، 800 و 950)، نمدار (100،120،140 و 160)، افرا (40 ،55،70 و 85) و زبان‌گنجشک (50 ،65 ،80 و 95) گرم در متر مربع. سطح هر پلات معادل 3 متر مربع (2/5×1/2) بوده است. ابتدا وزن صد دانه بذر گونه‌های فوق‌الذکر تعیین و پس از توزین بذرها هر تیمار در هر پلات پنج ردیف بذر کشت گردید که دو ردیف کناری به‌عنوان بافر و فقط سه ردیف وسط هر پلات به‌عنوان نهال‌های مورد ارزیابی تعیین گردیدند. فاصله بین ردیف‌ها 20 سانتی‌متر و فاصله بین پلات‌ها و تکرارها 30 سانتی‌متر بوده است. این طرح جهت دو فصل کاشت بهاره و پاییزه پیش‌بینی شده بود که طبق بررسی‌های به‌عمل آمده، فصل کاشت بهاره اغلب ناموفق ولی کشت پاییزه از موفقیت خوبی برخوردار بوده و کلیه اندازه‌گیری‌ها و ارزیابی‌ها براساس کشت پاییزه انجام گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهند که اختلاف معنی‌داری از نظر آماری میان تیمارهای مختلف برای گونه‌های مورد آزمایش وجود ندارد. مناسب‌ترین تراکم، کمترین مقدار در واحد سطح یعنی 500 گرم در متر مربع برای بلوط، 100 گرم در متر مربع برای نمدار، 40 گرم در متر مربع برای افرا و 50 گرم در متر مربع برای زبان‌گنجشک پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Seed sowing density of some tree species of Caspian Forest at Pilambera nursery

نویسندگان [English]

  • Arsalan Hemmati 1
  • Baba khaniani 1
  • Abbas Akbarzade 1
  • Zoghali Siahipour 1
  • Beytollah Amanzadeh 2
1 Forest Research Specialist of Natural Resources and Livestock Affairs Centre of Gilan Province (NRLHRCGP). Rasht, Gilan, Iran
2 Scientific Board Member of NRLHRCGP.
چکیده [English]

Because there is not enough information on the percentage of seed germination of native broad-leaved species of Caspian Forests of lran, seed sowing is usually done with extra density. For this reason, most of the produced seedlings are thin and have low height and diameter growth rate. In case of sowing seeds with low density, the seedling production is not profitable due to few numbers of seedlings per area unit of nursery. The current trial was conducted, using Randomized Complete Blocks Design with three replicates for each species to obtain an ideal density of seed sowing and increase seedlings quality. Four species were tested including Quercus castaneifolia, Tilia begonifolia, Acer velutinum and Fraxinus excelsior. Four seed mass treatments per squar meter of nursery were applied for each species which differ for different species. The plot area was three squar meters. After measuring weight of 100 seeds of each species, the seed mass of each treatment was sawn inside of the plots along five rows. Only the seedlings grown on the three middle rows were considered and studied, leaving the first and the last rows as bufer lines. Space between the rows and between the plots was 20 and 30 cm, respectively. Two seed sowing seasons were planned: spring and autumn. According to the results achieved, autumn was the best, so all of the measurements and evaluations were made in that season. The differences between the seed density treatments were not significant, for all species. Best seed density for Q. castaneifolia, T. begonifolia, A. velutinum and F. excelsior was 500, 100, 40 and 50 g/cm2, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • nursery
  • Quercus castaneifolia
  • Tilia begonifolia
  • Acer velutinum
  • Fraxinus excelsior
  • seed
  • Seeding density
1- ایوب‌اوغلو، کنان، ترجمه ابراهیم سلیمان‌زاده، 1358. آزمایش تراکم مناسب کاشت توسکا. انتشارات دفتر فنی جنگل‌کاری و پارک‌ها، نشریه شماره 4: 10 صفحه.
2- بصیری، ع.، 1370. طرح‌های آماری در علوم کشاورزی. انتشارات دانشگاه شیراز، شماره 99، 595 صفحه.
3- بی‌نام، 1378. آمار فاقد سازمان هواشناسی از سال 1334 تا 1378.
4- حبیبی‌ کاسب، ک.، 1371. مبانی خاک‌شناسی جنگل. انتشارات داشگاه تهران، شماره 2118، 424 صفحه.
5- فشویک، ر. ترجمه مجید مخدوم 1350. مسائل و فنون نهال‌کاری در نهالستان‌های جنگلی کرانه سواحل خزر. نشریه شماره 25، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، صفحه 84- 107.
6- مصدق، ا. 1378. جنگل‌کاری و نهالستان‌های جنگلی. انتشارات دانشگاه تهران، شماره 1808، 375 صفحه.