اثر سن پایه‌های مادری و یک سال نگهداری بذر در رویاندن بذر بارانک

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران / دانشجوی دوره دکتری دانشگاه تربیت مدرس.

2 عضوهیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.

3 عضو هیأت علمی دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس

4 عضو هیأت علمی دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس.

5 عضوهیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

چکیده

به‌منظور بررسی اثر سن پایه‌های مادری و تأثیر یک سال نگهداری بذر در انبار در رویاندن بذر بارانک در نهالستان، بذرهای 40 پایه بارانک در جنگل‌های سنگده‌ ساری (ارتفاع از سطح دریا 1700 الی 2300 متر) در سال 1379 جمع‌آوری شده و در دو سال متوالی (1379 و1380) در گلدان‌های پلاستیکی کاشته و گلدان‌ها در فضای نهالستان اوریملک چوب فریم واقع در ارتفاع 1550 متری از سطح دریا قرار داده شدند. جوانه‌زنی بذر و زنده‌مانی نونهال‌ها طی دو سال بعد از هر یک از زمان‌ کاشت‌های 1379 و 1380 بررسی شد. نتایج آزمون مقایسه میانگین‌ها نشان داد که اختلاف بین جوانه‌زنی سال اول بعد از هر یک از مراحل کاشت سالهای 1379و 1380 با هم در سطح (P<0.01) معنی‌دار است. تفاوت مجموع جوانه‌زنی دو ساله بعد از کاشت و زنده‌مانی نونهال‌های حاصل از دو زمان کاشت 1379 و 1380 با هم در سطح (P<0.01) معنی‌دار شد. مجموع تعداد بذرهای سبز شده از کاشت سال 1379، 9/22 درصد بیشتر از مجموع تعداد بذرهای جوانه‌زده از کاشت سال 1380 بود. مقدار کاهش جوانه‌زنی بین دو مرحله کاشت با افزایش قطر درختان و یا سن آنها رابطه مستقیم داشت به‌نحوی‌که کاهش جوانه‌زنی بذر درختان مسن بیشتر از درختان جوان بود. در هر یک از مراحل کاشت، بیشترین جوانه‌زنی در سال اول به بذرهای درختان میانسال واقع در طبقه قطری 30 مربوط می‌شد. بنابراین چنانچه از درختانی با قطرهای 26 الی35 بذر تهیه شود، بیشترین مقدار جوانه‌زنی در سال اول رخ خواهد داد. به‌علاوه، در این طبقه قطری، یک سال نگهداری بذر در انبار، کمترین مقدار کاهش قوه نامیه را به‌همراه خواهد داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of seed trees age and one year seed storage on seed germination of Sorbus torminalis

نویسندگان [English]

  • Kambiz Espahbodi 1
  • Hosayn Mirzaie–Nodoushan 2
  • Mas'oud Tabari 3
  • Moslem Akbarinia 4
  • Yahya Dehghan Shooraki 5
1 Scientific Board Members, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I.R. IRAN.
2 Scientific Board Members, Research Institute of Forests and Rangelands Tehran, I.R. IRAN.
3 Scientific Board Members, Faculty of Natural Resources University of Tarbiat Modarres.
4 Scientific Board Members, Faculty of Natural Resources University of Tarbiat Modarres.
5 Scientific Board Members, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I.R. IRAN.
چکیده [English]

In 2000, fourty seed trees which were located at Sanghdeh Forest of Caspian Region with altitude ranged between 1700 to 2300 m-above sea level, were selected. 200 seeds were collected from each tree, subsequently. The seeds were sown in 2000 and in 2001 repeatedly, in plastic bage containg forest soil and kept in a forest nursery located at the same forest at 1550 m. above sea level altitude. Seed germination and seedling survival was measured in 2000 and 2001. According to T-Test data analysis, there were significant differences between seed germinatin and seedling survival of the treatments in both years. Total seed germination (TSG) in 2000 was 9.22% more than TSG in 2001. Seed germination was correlated significantly and negatively with the seed trees age and diameter. Seed trees with moderate age and at diameter class of 30 cm, performed the highest percentage of seed germination in 2000 (without seed storage). There was minimum reduction in seed germination for seeds collected from trees at moderate diameter class and stored for one year.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sorbus torminalis
  • seed tree
  • Age
  • germination
  • Storage
1- اسپهبدی، ک.، میرزایی ندوشن، ح.، عمادیان، س.ف.، صباغ، س. و قاسمی، س.، 1381. بررسی اثرهای عمق کاشت و پوشش حفاظتی خاک در رویاندن بذر بارانک در نهالستانهای کوهستانی، مجله منابع طبیعی ایران. جلد 55 شماره 1: 57-47.
2- پورمجیدیان، م.ر.، 1379. مطالعه نحوه رویاندن بذر و تکثیر بارانک در غرب جنگلهای خزری، مجله منابع طبیعی ایران. جلد 55 (2): 139-131.
3- ثابتی، ح.ا.، 1373. جنگلها، درختان و درختچه‌های جنگلی ایران، انتشارات دانشگاه یزد،810 صفحه.
4- شریفی، م.، 1372. ارزیابی رواناب ناشی از بارندگی در دو حوزه از رودخانه‌های مازندران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته خاکشناسی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، 163 صفحه.
5- میرزائی ندوشن، ح.، اسدی کرم،ف. و میرحسینی، ع،. 1379. بررسی عوامل موثر به جوانه‌زنی بذر تاغHaloxylon sp ، تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، شماره 4 ، 23-2.
6- Asthalter, K., 1980. Causes and site-related occurrence of drought and possible infeluences for tree species, Allgemeine-forstzeitschrift, 19:
510-512.
7- Chalupa, V., 1992. Micropropagation of mountain ash (Sorbus aucuparia L.) and wild servis tree (sorbus torminalis L.) In: Bajaj, y.p.s., (ed.)Biotecnology of Agriculture and forestry. Vol: 18 High- tech and Micropropagation. Verlarg, Berlin.
8- Flemion, F., 1931. After-ripening, germination, and vitality of seeds of Sorbus aucuparia L, Contributions from the Boyce Thompson Institute 3: 413-439.
9- Fennessy, J., 2002. The Collection Storage, Treatment and Handling of Broadleave Tree Seed, COFORD, Reproduction Material no: 4
10- Gatalan,G. and Parados, J. A., 1983. Genetices of the painsapo, Ann.Forest, 9(6): 185-208.
11- Grayson, K.J., Wittwe, R.F. and Shelton, M.G., 2002. Proceeding of the eleventh biennial southern silvicaltural research conference, U.S Department of Agriculture and Forest service, Southern Research Station., 622p.
12- Harris.A.S. and Stein, w.l., 1974. Sorbus L., Mountain-ash, Seed of Woody plant in the United States, USDA Forest service,780-784.
13- Ivenko, Sl., 1925. Sorbus torminalis A valuable species for planting in the stepes. Lesn-Hoz 5: 7-35.
14- Lanier, N., 1993. Le boom sur le marche de l, Alisier torminalis Rev.for.fr.XIV, P:319.
15- Lestere, D.T., Jeffers, R.M. and Wright, J.W., 1975. Provenance and Family variation in Balsam fir from Michigan and Wisconsin, Proceeding of 15th meeting of Canadian Tree  Improvment.Asscoc. 
16- Lyapova, I. and Palashev, I., 1982. Growth of seedling of Platanus orientalis, Sorbus torminalis and Corylus avelana to light, Gorsko-Stopavstvo, 44, 1: 24-24.
17- Mayer, U., 1980. Growing Sorbus torminalis in Forest District Grohnde, Landes Forestverwaltung, 33: 184-193.
18- Mamedov, P., 1987. The dinamics of natural seed fall. Lesone Khozyaistvo, 12:43-44.
19- Mclntyre, A.C., 1928. A cone and seed study of the mountain pine (Pinus pungens Lamb.), Amarican journal of Botany, 16: 402-406.
20- Piagnani, C. and Bassi, D., 2000. In vivo and In vitro propagation of Sorbus spp. from juvenile material . Italus  Hortus, 7:  3-7.
21- Qrunfleh, M.M., 1991. Studies on the hawthorn (Crataegus azarolus): Changes abcisic acid content during cold stratification to seed germination. Journal of Horticultural Science, 66:23-26.
22- Razumova, M.V., 1987. Biology of seed germination in species of the genus of Sorbus. Botanicheskii Zhural, 72: 77-83.
23- Tsita-Txardi, E., Loukis, A. and Philianos, S., 1991. Cansitituent of Sorbus torminalis fruits. Fitoterapia , 63:282-283.
24- Tsita-Txardi, E., Loukis, A. and Philianos, S., 1992. Cansitituent of Sorbus torminalis leaves. Fitoterapia , 63:189-190.
25- USDA FS [USDA Forest Service]., 1948. Woody-plant seed manual. Misc. Pub,654. Washington, DC: USDA Forest Service, 416p.
26- Vidakovich, M., 1991. Conifers, Morphology and Variation, Graficki Zavod Hrvatske. Coroatia, Zagreb, 745p.