بررسی تأثیر شدت هرس بر شادابی درختان میانسال ‏کاج تهران ‏(پارک چیتگر تهران)‏

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. ‏

چکیده

این تحقیق در پارک جنگلی چیتگر با مساحت 1450 هکتار واقع در غرب شهر تهران انجام شد. جهت بررسی تأثیر هرس بر روی شادابی درختان کاج تهران که تحت تأثیر تنش خشکی قرار گرفته‌اند طرح تحقیقاتی هرس با چهار تیمار هرس در چهار تکرار در سال 1380 در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی به مرحله اجرا گذاشته شد. در این تحقیق، تکرارها در چهار قطعه که از نظر ویژگیهای محیطی و مدیریت نگهداری با یکدیگر متفاوت بودند انتخاب گردیدند. هر تکرار دارای چهار کرت و هر کرت دارای 25 اصله کاج می‌باشد. درختان هر یک از کرتها تحت یک نوع تیمار هرس قرار داده شد، به طوری که در تیمار هرس شدید، از پایین‌‌ترین نقطه تاج درخت تا ارتفاع دو متر کلیه شاخه‌های فرعی و جانبی قطع شدند، در تیمار هرس متوسط تا ارتفاع یک متر کلیه شاخه‌های فرعی و جانبی  قطع شدند ، در هرس سبک تا ارتفاع دو متری تاج، فقط شاخه‌های خشک و ضعیف و آفت زده تا قطر دو سانتیمتر حذف گردیدند و در اصطلاح داخل تاج سبک گردیده و در تیمار بدون هرس (شاهد) فقط اکتفا به حذف شاخه‌های خشک و شکسته شد. عملیات هرس در 14 اسفندماه، قبل از آغاز فصل رویش انجام شد و همزمان اولین آماربرداری نیز صورت گرفت. هیچ‌گونه دخالتی در عملیات نگهداری صورت نگرفت و یک‌سال بعد آماربرداری از پایه‌ها دوباره تکرار گردید. براساس تحلیلهای انجام شده مشخص گردید در کرتهایی که تحت تنش خشکی قرار داشته و در رویشگاه ضعیف قرار داشتند، تیمار هرس شدید بیشترین تأثیر را در افزایش درجه شادابی درختان داشت، در صورتی‌که در کرتهایی که در رویشگاه غنی قرار دشتند و همچنین در شرایطی که محدودیتی از نظر آبیاری وجود نداشته و درختان تحت تنش خشکی قرار نگرفته بودند تیمار هرس سبک بهترین تأثیر را در شادابی درختان داشت. در شرایطی که رویشگاه از نظر حاصلخیزی در حد متوسط بوده و درختان از نظر تنش خشکی در حد متوسط قرار گرفته‌ بودند تیمار هرس متوسط بیشترین نتیجه را در افزایش شادابی نشان داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of pruning intensity on vitality of Pinus eldarica ‎plantation at west Tehran

نویسنده [English]

  • Hashem Keneshloo
Scientific Board Member, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, I.R.Iran‎
چکیده [English]

This research was carried out in Chitgar Forest Park, located in west of Tehran with an area of 1450 hectars.
For determining the effects of pruning on vitality of Pinus eldarica  Medw. under water stress, pruning trial was done under Completely Randomized Block design with four Treatments (sever, moderate, light, control) and four replicates. The Replicates were selected on four sites with different ecological conditions and maintenance managements.
The definition of the prunning treatments were as follows:
1- Severe: All of the branches were prunned from crown bottom up to two meters.
2-Moderate: All of the branches were prunned from crown bottom up to one meter.
3-Light: Only the dried, infected and less than two cm diameter branches were prunned.
4-Control: Without pruning , except the dried branches at the low level of the crown.
Inventory has been done at two times, before prunning and one year after prunning. Statistical analysis was done using SPSS software. The results show that prunning the effects of the treatments and the replicates on trees vitality were significant at 0.05 level. The sever prunning had the greatest effect on vitality when water stress was very high and soil productivity was very low. Light prunning had the most effect on vitality in fertile sites with regular irrigation, but the moderate prunning had the most effect on pine vitality in seme-fertile site  under moderate water stress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • forest park
  • drought
  • PINUS ELDARICA
  • Prunning
  • vitality
  • Water stress
  • ‎Soil
1- بی‌نام، 1381. طرح توسعه، بهسازی پارک جنگلی چیتگر. شرکت‌ جهاد تحقیقات‌ آب‌ و آبخیزداری‌.
2- جمزاد، ز.، 1371. چگونه‌ هرس‌ کنیم‌. مؤسسه‌ تحقیقات‌ جنگلها و مراتع‌. شماره انتشار 84، 192 صفحه.
3- سردابی، ح.، 1368. مونوگرافی کاج تهران. مجموع مقالات تحقیقات منابع طبیعی، نشریه شماره 55. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
4- مجدطاهری‌، ح. و جلیلی، ع.، 1375. بررسی‌ مقایسه‌ای اثرات جنگلکاری با کاج الدار و اقاقیا روی برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و پوشش گیاهی زیر آشکوب. پژوهش و سازندگی شماره 32‌ .
5- میربادین‌ ع. و شیبانی‌، ح.، 1373. بررسی علل‌ ضعف‌ فیزیولوژی‌ کاج‌ تهران‌ پارک‌چیتگر. پژوهش و سازندگی شماره 20، 6 صفحه.
6- هیبرد. بی.جی، 1374. جنگلداری‌ شهری‌. سازمان‌ پارکها و فضای‌ سبز شهر تهران‌، 240 صفحه.
7- Cowan,A .N. D.Arb,2002. Principles, Practice and specification for Tree Pruning.
8- Clair. D- Maczulajulajtys, i. LeDisquet, G. Bory, 1999. Pruning stress. International Symposium on Urban Tree Health. ISBN’ 9066059818..
9-Edward F, Gilman and sharonj.Lilly, 2002. Arborist .News, Vol: 11,No: 5.
10- Elmendorf, W. 2001. Pruning Landscape Trees. college of Agricultural Sciences.
11-.Gordon ,T. David L.Wood and Andrew J. Storer, 1997.Pithcanker Task Force, California Forest Pest Council.
12- International Society of Arboriculture, 1997.Pruning Mature Trees.
13- Kalishek, J, 2002. Pruning narrowleaf evergreens. Michighan University Extension.Bay County.
14- Larson, M & J. Lester, 1989. Drought tolerants landscape trees for amator county.
15- US Forest Service diagrams. Tree Pruning a step by step guide.
16- Windsor, J.1997. Pruning evergreens , University of Delaware.