بررسی‌ اثرات‌ کاشت اکالیپتوس‌ بر پوشش‌ گیاهی‌ زیرآشکوب‌ و برخی‌ از خواص‌خاک‌ در مقایسه‌ با مناطق‌ جنگلی‌ مجاور در آستارا

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت‌ علمی‌ دانشگاه‌ آزاد اسلامی واحد شهر ری

2 اعضا هیأت‌علمی‌ مؤسسه‌ تحقیقات‌ جنگلها و مراتع‌

3 کارشناسان‌ مرکز تحقیقات‌ کشاورزی و منابع‌ طبیعی‌ استان‌ گیلان

4 کارشناسان‌ مرکز تحقیقات‌ کشاورزی و منابع‌ طبیعی‌ استان‌ گیلان‌.

چکیده

در منطقه‌ عنبران‌ محله‌ آستارا حدود 30 سال‌ پیش‌ قسمتی‌ از جنگل‌ طبیعی‌ بلوط‌ - ممرزستان‌ پاک تراشی‌ و بعد اکالیپتوس کاری‌ شد. به منظور بررسی اثرات احتمالی کاشت گونه غیر‌بومی اکالیپتوس بر ترکیب گیاهی پوشش گیاهی زیرآشکوب، نوع و تعداد گونه‌های موجود در جنگلکاری اکالیپتوس و جنگل طبیعی مجاور تعیین شد. میزان همگنی یا ناهمگنی جامعه‌ها با روش سورنسون بررسی شد. همچنین‌ میزان‌ سدیم، تاسیم‌، واد آلی و هدایت الکتریکی خاک اندازه‌گیری‌ شد. تیجه این بررسی‌ نشان‌ داد که‌ مطابق‌ با فرمول‌ سورنسون‌ دو منطقه‌ دارای‌ 46% اختلاف‌ در پوشش‌ گیاهی‌ هستند که نمایانگر تأثیر کاشت اکالیپتوس بر تغییر پوشش گیاهی می‌باشد. همچنین‌ در جنگلکاری اکالیپتوس‌ مقدار سدیم‌، پتاسیم‌، هدایت الکتریکیو مواد آلی‌ خاک‌ در مقایسه‌ با جنگل طبیعی مجاور کاهش‌ یافته‌ است‌. در مجموع نتایج نشان داد که با توجه به تغییرات بوجود آمده در پوشش گیاهی و خواص خاک لازم است کاشت  اکالیپتوس‌ در مناطق جنگلی محدود شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of eucalypt plantation on understory plant cover and some soil parameters in comparison to next natural forest in Astara of Iran

نویسندگان [English]

  • Farhang Moraghebi 1
  • Soodabeh Korori 2
  • Baba Khanjani-Shiraz3 3
  • Maryam Teimoor 2
  • Arsalan Hemmati 4
1 Member of Scientific Board of Azad University
2 Member of Scientific Board of Research Institute of Forests and Rangelands
3 Research Experts of Research center of Agricultural and Natural Resources of Gilan province, Gilan, I. R. Iran.
4 Research Experts of Research center of Agricultural and Natural Resources of Gilan province, Gilan, I. R. Iran.
چکیده [English]

About 30 years ago, a eucalypt species trial was conducted in Caspian coastal forest of Iran at Astara, after clear felling the natural QuercoCarpinetum forest type. The aim of the study was investigation the effect eucalypt plantation on understory plant cover component and soil properties .For this purpose, the understory species and their frequency was determined in both eucalyptus plantation and next natural forest. The Sorenson method was used to study the heterogeneity homogeneity of plant communities .Furthermore, the soil Na+, K+, organic matter and electrical conductivity (EC) were measured. Results showed that there was only 54% homogeneity between the understory plant cover of two sites according to Sorenson index that indicated the significant effects of Eucalypt plantation on kind and frequency of species. The amounts of Na+, K+, organic matter and EC was less in eucalypt plantation site  than the natural forest site.
The results showed that there was only 54% homogeneity between the understory plant cover of the two sites according to Sorenson Index and significant effect of eucalypt plantation on flora. The amount of Na+, K+, EC and organic matter in eucalypt plantation site was less than the natural forest site. It was concluded that eucalypt plantation on natural forest sites should be limited due to its significant effects on sol and flora.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forestation
  • Eucalyptus
  • natural forest
  • Plant understory
1- بی‌نام. 1370. طرح‌ جامع‌ آب‌ کشور - شناخت‌ اقلیمی‌ ایران‌. مهندسین‌ مشاور جاماب‌ وابسته‌ به‌ وزارت‌ نیرو، انتشارات‌ وزارت‌ نیرو. جلد 4-1. 1400 صفحه‌.
2- ثاقب طالبی، خ. و دستمالچی، م.، 1378. تحقیقات سازگاری درختان غیربومی در استان گیلان. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. شمارة 168. 136 صفحه.
3- زرین‌کفش‌، م.، 1372. خاک‌‌شناسی‌ کاربردی‌. انتشارات‌ دانشگاه‌ تهران، شمارة 158. 346 صفحه.
4- زرین‌کفش‌، م.، 1380.  خاک‌‌شناسی‌ جنگل ( اثرات متقابل خاک و گیاه در ارتباط با عوامل زیست محیطی اکوسیستمهای جنگلی). انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. شماره 292 . 361 صفحه.
5- عصری‌، ی.، 1376. فیتوسوسیولوژی‌ گیاهی‌. انتشارات‌ مؤسسه‌ تحقیقات‌ جنگلها و مراتع‌. شمارة 134. 285 صفحه.
6- مراقبی‌، ف.، علی‌ احمد کروری‌، س.، خانجانی‌ شیراز، ب.، تیموری، م. و همتی‌، ا.، 1380.بررسی‌ اثرات‌ دگرآسیبی‌ (آللوپاتی‌) اکالیپتوس‌، صنوبر و سرو نقره‌ای‌ بر زیرآشکوب‌ و برخی‌ از خواص‌ خاک‌ در ایستگاههای‌ شیخ‌ نشین‌ و سراوان‌ استان‌ گیلان‌. مجله‌ پژوهش‌ و سازندگی‌. جلد 14 (4). شمارة‌ پی‌ آیند 53: ‌34-26.
7- همتی، ا.، 1375. نتایج نهایی تحقیقات سازگاری گونه‌های اکالیپتوس و آکاسیا در استان کرمانشاه (قصرشیرین). انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. شماره152. 64 صفحه.
8- Lisanowork, N. and Michelsen,  A., 1993. Allelopathy in agroforestry systems: the effects of leaf extracts of Cupressus lusitanica and three Eucalyptus spp. on four Ethiopian crops. Agroforestry systems. 21: 63-74.
9- Melkania, N.P., 1991. Woody fodder species in India mountain ecosystems. Faculty of Ecosystem Management. Indian Institute of Forest Management.Bopal. India. 352 p.
10- Mizutani, J., 1989. Plant allelopathy and their roles. Phytochemicalecology: allelochemicals, mycotoxins and insects pheromones and allomones. Institute of Botany, Academics_ Sinicia _ Monographs series. no 9: 155-165.
11- Shamsher S.N. and Patric T., 1994. Allelopathy in agriculture and forestry. Scientific Publisher. Jodhpour. 354 p.
12- Von Deoffer. D., 1978. Lehrbuch der Botanik. Gesamtherstellung: Passive Druckerei- gmbh passive. Germany. 100 p.