آزمایش مرحله دوم سازگاری سه گونه کاج درشبه جزیرة میانکالة مازندران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

2 عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

3 کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

4 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

5 کارشناس ارشد اداره کل منابع طبیعی ساری

چکیده

به منظور معرفی بهترین گونه کاج از لحاظ رشد و تولید چوب در اراضی ساحلی شرق دریای مازندران، این طرح (کشت پیشاهنگ) در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار شامل کاج بادامی (‌‌‌‍‌P. pinea)، کاج بروسیا ((P. brutia و کاشفی (P. longifolia) و در سه تکرار در سال 1376 در پایگاه تحقیقاتی زاغمرز به اجرا در آمد. در هر واحد آزمایشی 121 اصله نهال به فاصله 3×3 متر کشت گردید. هر سال در پایان فصل رویشی، رشد کمی و کیفی گونه‌ها شامل زنده‌مانی، قطر یقه، ارتفاع و کیفیت نهالها آماربرداری و ثبت شد. در پایان سال پنجم داده‌ها در محیط SPSS و SAS  با آزمون ANOVA و دانکن تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل نشان می‌دهد که میان تیمارها از لحاظ زنده‌مانی، قطر و رویش قطری اختلاف معنی‌داری وجود نداشته، ولی از لحاظ ارتفاع، رویش ارتفاعی و کیفیت اختلاف معنی‌داری وجود دارد. بیشترین و کمترین ارتفاع به ترتیب به کاج بروسیا و کاج کاشفی تعلق داشته‌است. در این مرحله از آزمایش می‌توان کاج بروسیا را با 1/159 سانتیمتر ارتفاع و 9/25 میلیمتر رویش ارتفاعی به عنوان موفق‌ترین گونه معرفی کرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pilot trial of three pine species at Caspian eastern littoral of Iran

نویسندگان [English]

  • Sayfollah Khorankeh 1
  • Hosayn Sardabi 2
  • Sayyed Ali Mosazadeh 3
  • Hosayn Barimany 4
  • Abdorreza Dehbandy 5
1 Senior Research Expert, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research Centre (MANRRC), Mazandaran province, Sari, I.R. Iran.
2 Member of Scientific Board, Research Institute of Forests and Rangelands, P.O. Box 13185-116, Tehran, I.R. Iran
3 Research Expert, MANRRC.
4 Member of Scientific Board, MANRRC
5 Senior Expert, Sari General Office of Natural Resources, Mazandaran Province, Sari, I. R. Iran.
چکیده [English]

The aim of the study was to introduce the best pine species in respect to growth and wood production for eastern coastal lands of Caspian region of Iran (Mazandaran province).  The trial was conducted in 1997 under randomized complete blocks statistical design with three replicates and three treatments, including P. pinea, P. brutia and P. longifolia. Every plot contained 121 seedlings at spacing of 3 x 3 m. The measured growth characteristics were as follows: survival, collar diameter, height, diameter increment, height increment and quality. The growth parameters were evaluated annually end of growth period.  After five years, the data were analyzed by ANOVA and Duncan tests, using SPSS and SAS softwares. The results show that although there was not significant difference between the species in respect to survival, collar diameter and diameter increment, but there was significant difference in respect to their height, height increment and quality. The highest and the lowest values of height parameter belonged to P. brutia and P. longifolia, respectively. The most promising species was P. brutia which achieved 159.1 cm total height and 25.91 cm height increment, five years after planting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • DIAMETER
  • height
  • increment
  • Pilot trial
  • Pinus
  • quality
  • survival
- حمزه پور، م. و نگهدار صابر، م. ر.، 1380. نتایج آزمایش سازگاری گونه‌های مختلف پهن برگ و سوزنی‌برگ در استان فارس (کامفیروز). انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تحقیقات جنگل و صنوبر، 6: 175-259.
- دستمالچی، م.، ثاقب طالبی، خ.، وزیری، ع.، وب، د.، لطیفی، م.، دیانت نژاد، ع.، سردابی، ح.، 1376. تحقیقات سازگاری درختان غیر بومی در استان گیلان: نتایج آزمایشهای سازگاری گونه‌های درختی (سوزنی‌برگان). انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 169: 76-136.
- دستمالچی، م.، قیسی، س.، ثاقب طالبی، خ.، 1377. نتایج آزمایشهای سازگاری و پیشاهنگ گونه‌های درختی در استان آذربایجان غربی. تحقیقات جنگل و صنوبر، 1: 1-68.
- دماوندی کمالی، ع. ا.، 1375. بررسی مقدماتی پوپلمان کاج کاشفی در ایستگاه تحقیقاتی پاسند (بهشهر). مجله پژوهش و سازندگی، 33: 32-33.
- سردابی، ح.، 1367. بررسی سازگاری گونه‌های مختلف اکالیپتوس و کاج در شرق ساحل دریای خزر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جنگلداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 127 صفحه.
- سردابی، ح.،1377. بررسی سازگاری گونه‌های مختلف اکالیپتوس و کاج در مناطق ساحلی و کم ارتفاع شرق مازندران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 193، 133 صفحه.
- فتاحی، م.، 1373. نتایج سیزده ساله طرح احیاء جنگلهای بلوط غرب ایران با وارد کردن گونه‌های پهن‌برگ و سوزنی‌برگ. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره انتشار 108، 38 صفحه.
- محمدنژاد کیاسری، ش.، دستمالچی، م.، موسوی گرمستانی، س. ع.، جعفری، ب.، 1382. نتایج اولیه (ده ساله) طرح آزمایش سازگاری سوزنی‌برگان در منطقه ارتفاعی پایین بند جنگلهای نکا (کوهسار کنده). فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران 11 (3): 411-446.
- موسوی، س. ع. ر.، رسولی .س. م. و نظری م. ح.، 1374 .گزارش بررسی سوزنی‌برگان در جنگلکاریهای شمال کشور. سازمان جنگلها و مراتع، دفتر جنگلکاری و پارکها: 35-8 .
 
-  Dominguez, A, Navar, J. and Jimenez, J. 1997. Initial survival and growth of a forest plantation with Pinus halepensis Mill., Pinus eldarica Medw. and Pinus brutia Ten compared with seedlings of Pinus estevezii (Mart) Perry established naturally in northeast of Mexico. Investigation Agraria sistemasy Recursos Forestales 6(1-2):93-102.
-  Isik, F., Keskin, S. and Mckeand, S. E., 2000.  Provenance variation and provenance site interaction in Pinus brutia in: consequences of defining breeding zones. Silvae Genetica 49(4-5): 213-223.
-  Mirov, N. T., 1967. The Genus Pinus. University of California, Berkeley. Ronald press company, New York, 602 P.