ارزیابی خسارت وارده به درختان باقی‌مانده در حفره ­های قطع و مسیرهای خروج چوب در شیوه تک‌گزینی (مطالعه موردی: جنگل لونک سیاهکل)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه گیلان

2 دانشیار، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گرگان

3 استادیار، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان

4 دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

چکیده

جنگلهای لونک سیاهکل در استان گیلان، از گونه­های چوبی پهن‌برگ تشکیل شده که به‌دلیل واقع شدن در تنها کمربند سبز چوبهای تولیدی- تجاری جنگلهای شمال ایران و داشتن گونه­های چوبی با ارزش صنعتی، نظیر راش و ممرز، دارای ارزش اقتصادی قابل‌توجهی می­باشند. این تحقیق، خسارات ناشی از عملیات قطع و جمع­آوری مقطوعات از حفره‌های قطع در یک جنگل پهن‌برگ ناهمسال در منطقه لونک سیاهکل را که با شیوه تک‌گزینی بهره­برداری می­شود مورد ارزیابی قرار داده‌است. در این راستا تعداد 113 اصله درخت نشانه­گذاری شده و قطع شده در 31 حفره قطع مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی برای تعیین میزان خسارت وارده به درختان باقی‌مانده سرپا، در هر یک از مراحل قطع و جمع‌آوری بار از پای کنده تا کنار مسیر چوبکشی در محدوده حفره­های قطع و مناطق جمع­آوری بار، از روش آماربرداری صددرصد استفاده شد و برای تعیین خسارت در کل منطقه مورد آماربرداری با توجه به متغیر بودن مساحت حفره­های قطع و مسیرهای خروج چوب از میانگین وزنی استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد خسارت به درختان باقی‌مانده در مسیرهای خروج چوب 5/42% و در مقابل این میزان خسارت در حفره­های قطع 5/17% می­باشد. بررسی زخمهای ایجاد شده بر روی تنه درختان باقی‌مانده سرپا نشان داد که زخمهای ناشی از عملیات جمع­آوری بار دارای مساحتی بزرگتر از زخمهای ناشی از عملیات قطع می­باشد. همچنین بیشتر زخمها تا ارتفاع 2 متری تنه از سطح زمین پراکنش داشته و به‌طور عمده عمقی، یعنی همراه با خسارت به کامبیوم می­باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of residual damage in felling gaps and extraction routes in single selection method (Siyahkal forest)

نویسندگان [English]

  • Ramin Naghdi 1
  • Nasrollah Rafatnia 2
  • Iraj Bagheri 3
  • Vahid Hemati 4
1 University of Guilan
2 Assoc. Prof. Dept. of forestry, University of Gorgan
3 Assis. Prof. Dept. of forestry, College of natural resources, University of Guilan
4 Ph.D. student, Islamic Azad University, Research and science branch
چکیده [English]

     Siyahkal forest in Guilan province consists of industrially valuable hardwood species such as Beech (fagus orientalis) and Hornbeam (Carpinus betulus), which have significant economic value. This research evaluated the damages caused by felling operation and log extractions in uneven aged hardwood forest of Siyahkal, where silvicultural selection method was practiced. In 31 felling gaps 113 trees were marked and felled and then examined. In this research the complete enumeration forest mensaration method was used to evaluate the amount of damages to forest stand in each felling stages and extraction stages from stump to side of skidding routes in felling gaps and load collection area. Weight averages was used in order to evaluate the overall damages in area of the study, because of differences in sizes of the felling gaps and extraction routes. The results of this study showed that the damages to forest stand in extraction routes were 42.5% where as in felling gaps were 17.5%.Assessment of the scars to tree trunks showed that the scars caused by extraction operation were bigger in size than felling operation. Also the scars were present more at height of two meters from ground level and were mostly deep scars i.e. damages to cambium. Analyzing the scars of forest stand in felling gaps showed that the damages increase with increase in intensity of harvesting.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seyahkal forest
  • damages to trees
  • felling gaps
  • extraction routes
- احمدی، ح.، 1375. بررسی صدمات بهره‌برداری بر توده جنگل. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 148 صفحه.
- بی‌نام، 1379. طرح جنگل‌داری سری 2 لونک. نظارت طرح اداره منابع طبیعی شهرستان سیاهکل، 215 صفحه.
- بنان، غ.، 1336. جنگلداری علمی – عملی. انتشارات وزارت کشاورزی، تهران. 423 صفحه.
- تشکری، م.، 1375. بررسی صدمات بهره برداری برروی زادآوری و درختان سرپا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی نور، 95 صفحه.
- حسینی، س. م.، 1373. بررسی اثرات بهره برداری بر توده جنگل در طرح جنگل‌داری دارابکلا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس. 129 صفحه.
- رشیدی، ر.، 1374. بررسی اثر صدمات مکانیکی در رشد درختان راش در جنگل امامزاده ابراهیم گیلان. گزارش پایانی طرح تحقیقاتی دانشگاه گیلان، رشت. 47 صفحه.
- زبیری، م.، 1373. آماربرداری در جنگل. انتشارت دانشگاه تهران، 400 صفحه.
- Bettinger, P., and Kellogg, L., 1993. Residual stand damage from cut-to-length tinning of second growth timber in the cascade Range of western Oregon. For. Prod. J. 43(11/12):59-64
- Dvorak, J., 2005. Analysis of forest stands damages caused by the usage of harvester technologies in mountain areas. Electronic journal of Polish agricultural university, Forestry, volume 8, Issue 2.
- Han, H.S. and Kellogg, L.D., 2000. A comparison of sampling methods and a proposed quick survey for measuring residual stand damage from commercial thinning. Journal of Forest Engineering, vol. 11(1). 8p.
- Heinimann, H., 2002. Forest operations under mountainous conditions. Department of forest engineering, OregonStateUniversity, Corvallis, OR. 14p.
- Lamson, N. I., Smith, H.C. and Miller, G.W., 1985. Logging damage using an individual tree selection practice in appalachian hardwood stands. Northern-Journal of Applied Forestry, 2:4-8.
- Lousier, J., 1990. Degradation of forested lands: forest soils at risk. Soil Sci. Workshop, B.C.Land Manage. Rep. No. 56. 331p.
-Pulkki, R., 2001. Cut-to-length, tree-length or full tree harvesting? Available from the internet, 14p. http://flash.lakeheadu.ca/~repulkki/logging.html.
- Pulkki, R., Bull, G. and Schwab, O., 2002. Connecting reduced impact logging and forest certification. Wood for Africa forest engineering conference, July 2002, 5p. http://flash.lakeheadu. ca/~repulkki/ logging.html
- Sikstrom, U. and Glode, D., 2000. Damage to Picea abies regeneration after final cutting of shelterwood with Single and Double grip harvester system, Scan. J. For. Res. 15: 274-283. 
- Sist, P., Oykstra, D. and Fimbel, R., 1998. Reduced-Impact logging guidelines for lowland and hill dipterocarp forest in Indonesia. CIFOR occasional paper No. 15. 44p.
- Stone, R.J. and Coulter, I.M., 1975. Mechanical damage to retained Pinus radiata in a first thinning operation–a comparison of two extraction methods. For. tech. ppr., Brit. Col. For. Serv., Victoria, BC. 23:11-13.
- Thompson, S. and Still, G., 1987. Evaluation of stand and soil disturbance in the Gilden Forest District. B.C.Lands, EP. 1022.12p.