بررسی میزان سازگاری و عملکرد سه گونه درختی خانواده Taxodiaceae در اراضی جلگه‌ای چمستان، مازندران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

2 مربی پژوهشی، مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

چکیده

به‌منظور بررسی سازگاری گونه‌های مختلف خانواده Taxodiaceaeدر شرایط جلگه‌ای چمستان سه گونه از این خانواده به نامهای: Cryptomeria japonica،  Sequoia sempervirensو (دارتالاب)  Taxodiumdistichum مورد مطالعه قرارگرفتند. این گونه‌ها در سال 1362 و در قطعات 1600 متر مربعی به فواصل 4 ×4  متر به تعداد 121 اصله در قالب طرح تحقیقاتی کشت گروهی از مهمترین و سریع الرشدترین درختان صنعتی جهان کاشته شده‌اند. اندازه‌گیریهای نهایی از صفات مختلف از قبیل درصد زنده‌مانی، قطربرابرسینه، ارتفاع و کیفیت گونه‌ها یادداشت‌برداری شد. در این اندازه‌گیری 2 ردیف بافر حذف شده و تک تک پایه‌ها به‌صورت صددرصد آماربرداری شده و داده‌ها با نرم‌افزار Excel رسم و با روش مقایسه میانگین‌ها (F) و داده‌های مربوط به 3 توده با تجزیه واریانس (Anovaاز طریق آزمون دانکن مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. بیشترین درصد زنده‌مانی و کیفیت تنه را توده Cryptomeria japonica (98 و92 درصد) و کمترین زنده‌مانی را توده Taxodiumdistichum (60 درصد)، پایین‌ترین کیفیت تنه را Sequoia sempervirens (15درصد) دارا بودند. از لحاظ کمی بیشترین قطر برابرسینه و ارتفاع مربوط به توده Sequoia sempervirens با میانگین قطری 9 /41 سانتیمتر و متوسط ارتفاع 95 /19 متر و کمترین قطر برابرسینه و ارتفاع برای گونه Cryptomeria japonica به‌ترتیب 3 /23 سانتیمتر و 95 /15 متر برآورد گردید. به‌طورکلی هر سه گونه به‌عنوان گونه‌های موفق و سازگار بوده و با رشد قطری و ارتفاعی خوب قابلیت کشت و توسعه در شرایط مشابه را دارا می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Results of adaptation trial with three Taxodiaceae species at Chamestan plain, Mazandaran province

نویسندگان [English]

  • Sayyed Reza Mostafanejad 1
  • Sayyed Ehsan Sadati 2
1 research expert, Research Center of Agriculture and Nature Resources
2 Senior research expert, Research Center of Agriculture and Nature Resources
چکیده [English]

     In order to investigate the adaptation potential of Taxodiaceae species at Chamestanplain of northern Iran, 3 species (Cryptomeria japonica, Sequoia sempervirens and Taxodium distichum) were planted within an area of 1600 m2 in spacing of 4×4m. At the age of 24 the survival rate and some quantitative (dbh, height, annual increment and volume) characteristics were studied. The highest survival rate was observed in the Cryptomeria stand (98%) and the least survival in bald Cypress stand (60%). The results showed that the highest dbh and height of trees belong to redwood stand with 41.9cm and 19.95m, respectively. The lowest dbh and height were measured in Criptomeria stand with 23.3cm and 15.95m, respectively. In general, one can conclude that all 3 species could be considered as promising species.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptation
  • survival
  • DBH
  • height
  • redwood
  • baldcypress
  • Cryptomeria
- ابراهیمی، ع. و مختاری، ج.، 1373. ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع چمستان (نور) از آغاز تا امروز. گزارش داخلی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان مازندران،50 صفحه. 
- اسدالهی، ف.، 1379. سیر تحولات کاشت سوزنی‌برگان در شمال کشور. خلاصه مقالات اولین گردهمایی جنگل‌کاری با گونه‌های سریع‌الرشد در شمال کشور (مازندران، کلارآباد)، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان مازندران، صفحه 2.
- بی‌نام، 1359 تا1380. سالنامه هواشنا‌سی ایران. سازمان هواشناسی کشور.
- بی‌نام، 1374. بررسی سوزنی‌برگان در جنگل‌کاریهای شمال کشور. انتشارات سازمان جنگلها و مراتع دفتر جنگل‌کاری و پارکها، 112 صفحه.
- ثاقب طالبی، خ. و دستمالچی، م.، 1376. تحقیقات سازگاری درختان غیربومی در استان گیلان. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. شماره 68، 136 صفحه.
- جوانشیر، ک.، 1366. سوزنی‌برگان (جلددوم). انتشارات دانشگاه تهران، 220 صفحه.
- حجازی، ا.، 1372. کلید بذرشناسی (جلد دوم). انتشارات جهاد دانشگاهی، 1507 صفحه.
- خورنکه، س. و دهبندی، ع.، 1379. بررسی مقدماتی کمی و کیفی پوپلمان 9 ساله سکویا در ایستگاه تحقیقات پاسند. خلاصه مقالات گردهمایی جنگل‌کاری با گونه‌های سریع‌الرشد در شمال کشور (مازندران، کلارآباد)، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان مازندران، صفحه 18.
- زارع، ح.،1380. گونه‌های بومی و غیربومی سوزنی‌برگ در ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 271، 498 صفحه.
- سیاهی‌پور بالاده، ذ. و امان زاده، ب.، 1379. میزان موفقیت دارتالاب در اراضی ماندابی غرب گیلان. خلاصه مقالات گردهمایی جنگل‌کاری با گونه‌های سریع‌الرشد در شمال کشور (مازندران، کلارآباد)، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان مازندران، صفحه 29.
- قلیزاده، م.، 1375. بررسی سازگاری و رشد 9 گونه سوزنی‌برگ صنعتی در جنگلهای پایین‌بند منطقه نوشهر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گرگان، 118 صفحه.
- محمد‌نژاد کیاسری، ش.، دستمالچی، م.، موسوی گرمستانی، ع. و جعفری، ب.، 1382. نتایج اولیه (دهساله) طرح آزمایش سازگاری سوزنی‌برگان در منطقه ارتفاعی پایین‌بند جنگلهای نکا (کوهسار کنده). فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 11(3): 446-411.
- Allen, G., Lindquist, J., Melo, J. and Stuart, J., 1990. Seventy-two years growth on a Redwood sample plot: The Wonder Plot Revisited. Forest Products Journal, 36(6): 21-27.
- Anonymous, 1965. Silvics of forest trees of the United States. H.A. Fowells, comp. U.S. Department of Agriculture, Forest Service Agriculture Handbook 271. Washington, DC.762p. 
-Anonymous, 1982. National register of big trees. American Forestry Association. American Forests, 88(4):18-31, 34-48.
- Dicke, S. G. and Toliver, J.R., 1988. Effects of crown thinning on baldcypress height, diameter, and volume growth. Southern Journal of Applied Forestry, 12(4): 252-256.
- Dudarev, A.D., Dusha,V.l., Kosarev, N.G.and Uspenskii,V.V., 1975. Growth and yield of representatives of N.American tree species on the black sea coast of the caucasus. Lesnoi, Zhurnal, No. 2: 28-32.
- Howard, A., 1994. Deciduous Cypress (Taxodium distichum), Nature, Lond, 154: 775-779.
- Krinard, R. M. and Johnson.R.L., 1987. Growth of 31-year-old baldcypress plantation. USDAForest Service, Research Note SO-339. Southern Forest Experiment Station, New Orleans, LA. 4p.
- McGarity, R. W., 1979. Ten-year results of thinning and clear-cutting in a muck swamp timber type. Southern Journal of Applied Forestry, 3(2): 64-67.
  - Olson, D. F., Douglass, J.R., Douglass, F. and Walters, G.A., 1990. Sequoia Sempervirens (D. Don) Endl. redwood. In: Burns, R. M. and Honkala B. H. (eds.) Technical Coordinators .Silvics of North America, Volume 1.Conifers.Agric. Handb.654.Washington, DC: USDA, Forest Service: 541- 551.
- Douglass, F.R., 1972. Fascination in redwood. Madroño, 21(7): 462.
-Williston, H.L., Shropshire, F.W. and Balmer. W.E., 1980. Cypress management: a forgotten opportunity. USDA Forest Service, SoutheasternAreaState and private Forestry, Forestry Report SA-FR-8. Atlanta, GA. 8p.