مقایسه کمی و کیفی و خصوصیات خاک جنگل‌کاری های آمیخته و تک‌گونه صنوبر و توسکا در چمستان، مازندران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

2 کارشناس ارشد تحقیقات، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

3 دانشجوی دکترای جنگلداری، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

از جمله گونه‌های زود رشد که در گذشته بیشتر به‌صورت خالص کاشته می‌شدند، صنوبرها می‌باشند که اخیراً کاشت آمیخته آنها با گونه‌های تثبیت کننده ازت، برای حاصل‌خیزی خاک پیشنهاد می‌شود. به همین دلیل درختان صنوبر دلتوئیدس (Populusdeltoides 77/51) با گونه توسکای ییلاقی (Alnus  subcordata) در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با پنج تیمار آمیختگی (100 درصد صنوبر، 33 درصد صنوبر+ 67 درصد توسکا، 50 درصد صنوبر + 50 درصد توسکا، 67 درصد صنوبر + 33 درصد توسکا، 100 درصد توسکا) و چهار تکرار با فاصله کاشت 4 × 4 متر در ایستگاه تحقیقات چمستان کاشته شدند تا اثرات متقابل این گونه‌ها مورد بررسی قرار گیرد. نتایج در سال هفتم اجرای طرح نشان داد که در مجموع، میانگین درصد زنده‌مانی صنوبر در این طرح بیشتر از توسکا بوده است. صنوبر در آمیختگی 50 درصد صنوبر+ 50 درصد توسکا، بیشترین زنده‌مانی را داشت که با سایر تیمارها اختلاف معنی‌داری نشان داد. زنده‌مانی توسکا در تیمارها اختلاف معنی‌داری نداشت. بیشترین رویش قطری صنوبرها در تیمار 33 درصد صنوبر + 67 درصد توسکا و کمترین آن در صنوبر خالص به‌دست آمد. بیشترین رویش ارتفاعی صنوبرها در تیمار 67 درصد صنوبر + 33 درصد توسکا محاسبه شد. مقایسه میانگین حجم به ازای هر درخت صنوبر و توسکا در هریک از درجه‌های آمیختگی اختلاف معنی‌داری را بین تیمارها نشان نداد ولی در مورد درختان صنوبر، بیشترین حجم درختان در تیمار آمیخته‌ 33 درصد صنوبر + 67 درصد توسکا وجود داشت. درحالی‌که بیشترین حجم توسکا، در کشت خالص این گونه محاسبه شد. تیمار توسکای خالص و تیمار آمیخته 33 درصد صنوبر + 67 درصد توسکا، تفاوت معنی‌داری را در مقدار ازت کل خاک با دیگر تیمارهای این جنگل‌کاری نشان دادند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative study of soil properties, quantitative and qualitative characteristics of mixed and pure afforestation of Poplar and Alder in Chamestan (Mazandaran)

نویسندگان [English]

  • Jamshid Mokhtari 1
  • Ezzatollah Ebrahimi 2
  • Karamali Zabihi 2
  • Ehsan Sayyad 3
1 Senior forest research expert, Agricultural and Natural Resources Research Center of Mazandaran Province (ANRRCMP)
2 Research Expert, Agricultural and Natural Resources Research center of Mazandaran Province (ANRRCMP)
3 Ph.D. Student, Department of Forestry, Tarbiat Modares University
چکیده [English]

     Poplars are fast-growing species that were planted pure in the past. Mixed plantations of poplar with nitrogen fixing species have been recommended recently to increase the soil fertility. In this study, American poplar (Populus deltoids 77/51) has been planted with different mixture ratios with Caucasian Alder (Alnus subcordata) in randomized complete blocks with four replications in Chamestan research station, Mazandaran province, northern Iran. For further comparisons, pure stands of poplar and alder were also added to the treatment design. The plantation spacing was 4×4m. Results after 7 years showed that survival rate of poplar were greater than alder, in general. The highest rate of poplar survival was observed in the treatment of 50% poplar + 50% alder. The differences among treatments were statistically significant. The highest diameter increment was measured within poplars in the treatment of 33% poplar + 67% alder and the least in the pure poplar stand. The highest total height was measured within poplars in the treatment of 67% poplar + 33% alder. The highest volume of individuals trees were measured within poplars in the mixture of 33% poplar + 67% alder, while the highest tree volume of alder was obtained within the alder pure stand. The amount of soil nitrogen was significantly higher in the pure alder stand and mixture of 33% poplar + 67% alder, than in the soil of other treatments.     

کلیدواژه‌ها [English]

  • ALDER
  • Poplar
  • mixed plantation
  • soil
  • Chamestan
  • Iran
- ابراهیمی، ع. و مختاری، ج. 1373. ایستگاه تحقیقات جنگل و مرتع چمستان از آغاز تاکنون. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان مازندران. 50 صفحه.
بی‌نام، 1363. گزارش خاکشناسی ایستگاه تحقیقات چمستان. 38 صفحه.
- ثابتی، ح.، 1355. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی. 810  صفحه.
- ثاقب‌طالبی، خ.، 1375. بررسی جنگل‌کاریهای خالص و آمیخته توسکای قشلاقی، زربین و صنوبر اورآمریکان بر روی رسوبات آبرفتی رودخانه ماشلک (نوشهر). پژوهش و سازندگی، شماره 30: 103-100.
-       حبیبی کاسب، ح.، 1371. مبانی خاکشناسی جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. 424 صفحه.
- قاسمی، ر.، 1378. بررسی فنولوژی ارقام مختلف صنوبر در منطقه آب و هوایی کرج و صفرابسته گیلان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، 94 صفحه.
- Binkley, D., 1997. Bioassays of the influence of Eucalyptus saligna and Albizia falcataria on soils nutrient supply and limitation. For. Ecol. and Manage. 91: 229-234.
-        Binkley, D., Giiardian, CH. and Bashkin, M. A., 2000. Soil phosphorus pools and supply under the influence of Eucalyptus saligna and nitrogen – fixing Albizia falcataria. For. Ecol. and Manage. 128: 241-247.
- Fisher, R. and Binkley, D., 1999. Ecology and Management of forest soil. John Wiley & Sons, Inc., Third edition, 489p.
- FAO, 1992. Mixed and Pure forest plantation in the tropics and subtropics. FAO Forestry Paper 103. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.  152p.
- Giordano, E., 1984. Poplar and Willows, Cultivation and Silviculture. International Poplar Commission, Canada, 12p.
- Goufang, S., Liming, J. and Mingpu, Z., 1998. The soil amelioration effect of poplar-black locust mixed plantation on sand soil and the interaction of mutual supplement of nutrients between the tree species. Scientia-Silvae-Sinicae, 34: 12-20.
- Khanna, P.K., 1997. Comparison of growth and nutrition of young monocultures and mixed stands of Eucalyptus globules and Acacia mearnsii. For. Ecol. and Manage. 94: 105 – 113.
- Montagnini, F., 2000, Accumulation in above-ground biomass and soil storage of mineral nutrients in pure and mixed plantations in a humid tropical lowland. For. Ecol. and Manage. 134: 257-270.
- Parrotta, J. A., 1999. Productivity, nutrient cycling, and succession in single-and mixed –species plantations of Casuarina equisetifolia, Eucalyptus robusta, and Leucaena leucocephla in Puerto Rico. For. Ecol. and Manage. 124: 45-77.
- Rhodes, C. and Binkley, D., 1996. Factors influencing decline in soil pH in Hawaiian Eucalyptus and Albizia Plantations. For. Ecol. and Manage. 80: 47-56.