تحریک ریشه‌زایی گونه سرخدار (Taxus baccata L.) براساس محل قلمه‌گیری از شاخه با تیمارهای هورمونی KIBA

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد رشته جنگلداری، دانشگاه مازندران

2 استادیار، دانشگاه مازندران

چکیده

به‌منظور ارزیابی اثرات غلظت‌های مختلف نمک پتاسیم ایندول بوتیریک اسید (KIBA) و نوع قلمه‌گیری از محل شاخه در ریشه‌زایی گونه در حال انقراض سرخدار(Taxus baccata L.)، آزمایشی با طرح اسپلیت – فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در فصل پاییز در چهار تکرار اجرا گردید. در این طرح هورمون نمک پتاسیم ایندول بوتیریک اسید در چهار سطح 0، 25، 50 و 75 ‌میلیگرم در لیتر و محل قلمه‌گیری از شاخه از سه قسمت فوقانی، میانی و تحتانی مورد آزمایش قرار گرفت. نتیجه آزمایش نشان داد که بیشترین درصد ریشه‌زایی در غلظت 75 میلیگرم در لیتر اتفاق می افتد. قلمه قسمت فوقانی شاخه‌ها، بیشترین درصد زنده‌مانی و ریشه‌زایی را نشان داد. در تجزیه واریانس، سطوح هورمون در زنده‌مانی و ریشه‌زایی قلمه‌ها و نوع قلمه در زنده‌مانی و تولید دسته‌های برگی پس از 17 هفته (در سطح 5%) تأثیر داشتند. زنده‌مانی و ریشه‌‌‌‌زایی (پس از 23 هفته) در سطح 1% از نظر آماری معنی‌دار بود. نتیجه نهایی نشان داد که قلمه نوک شاخه‌ها و تیمار با هورمونKIBA به‌مقدار 75 میلیگرم در لیتر به‌مدت یک ساعت مناسبترین تیمارهای قلمه‌های سرخدار در پاییز می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Stimulation of rooting of Taxus baccata according to the kind of cutting and KIBA regulator treatment

نویسندگان [English]

  • Sajjad Modanloo 1
  • Hamid Jalilvand 2
  • Sayyed Mohammad Hoseini Nasr 2
1 Ms.c. Forest management
2 Assis. Prof. University of Mazandaran
چکیده [English]

In order to investigate the effect of KIBA and kind of cutting on rooting of Yew (Taxus baccata), 4 different levels of KIBA (0, 25, 50 and 75 mg/l) and 3 different kinds of cutting (upper, middle and lower) were studied. Results showed that the highest rate of rooting was observed by application of 75mg/l KIBA. Also the upper cuttings showed the highest rate of rooting and survival after 23 weeks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • rooting
  • KIBA
  • cutting
  • Yew
- بونگا، ج.، 1381. ترجمه: باقری، ع. و حسینی، م. کشت بافت درختان چوبی. انتشارات دانشگاه کرمان. 48 صفحه.
- پیریک، ر.، 1376. ترجمه: باقری، ع. و صفاری، م. مبانی کشت بافتهای گیاهی. انتشارات دانشگاه فردوسی. مشهد. 424 صفحه
- جلیلوند، ح.، 1382. تاثیر محل قلمه‌گیری، بستر و غلظت هورمون روی ریشه‌زایی قلمه‌های یکی از گونه‌های ارس (Juniperus communis L. ). پژوهشنامه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خزر. شماره 1: 33-23.
- جوانشیر، ک.، 1363. سوزنی‌برگان. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، جلد اول، شماره 30، 547 صفحه.
- حبیبی، ح.، 1382. مبانی خاکشناسی جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. 363 صفحه.
- حبیبی، ح. و لسانی، م.، 1364. بررسی وضعیت خاک و کیفیت توده‌های جنگلی سرخدار در ایران. مجله منابع طبیعی. شماره 39: 27-13.
- رستمی شاهراجی، ت. و یوسف‌پور رشتی، م.، 1381. مطالعه زادآوری طبیعی سرخدار (Taxusbaccata L.) در منطقه جنگلی درفک- گیلان، پژوهش و سازندگی، شماره 56-57: 19-15.
- مصدق، ا.، 1383. درخت سرخدار. محیط‌شناسی، شماره 28: 84-73.
- یزدانی، د.، شهنازی، س.، رضازاده، ش. و پیرعلی، م.، 1384. مروری بر گیاه سرخدار Taxus baccata L.. فصلنامه گیاهان داروئی: 8-1.
- نجاحی، ر.، 1371. اندام‌زایی و شکل‌زایی گیاهان. انتشارات دانشگاه تهران. 139صفحه.
- Chang, S.H., Ho, C.K., Chen, Z.Z. and Tsay, J.P., 2001. Micropropagation of Taxus mairei from mature trees. Plant Cell Report, 20:496-502.
- Chee, P.P., 1995. Stimulation of adventitious rooting of Taxus species by thiamine. Plant Cell Report, 14: 753- 757.
- Eccher, 1988. Effect of plant physiology in propagation.  Acta Hort., 227:251-253.
-Garanovich, I. 1994. Aspects of improving the methodological rooting of cutting of introduced woody species. VestsiAcademy Navuk, 14 p.
- Ho, C.C. and Sierra, M.I., 2001. Selection breeding propagation and cultivation of Taxus mairei in Taiwan. Hand Book of Taiwan Forest Research Institute, 88:65-82.
- Jaziri, M., Zhiri, A., Cuo, Y., Dupont, J., Shimomura, K., Hamada, H., Manhaelen, M., and Homes, J., 1996. Taxus sp. cell tissue and organ cultures as alternative sources for taxoids production: A literature survey. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 46:59-75.
- Mitchell, A., 2002. Yew propagation pacific. Natural Resources Canada,. http://pfc.forestry.ca/ecology/yew/mite e.html
- Poissonnier, M., 1986. Mycorhization in vitro de clones eucalyptus. Ann Rech Sylvicoles Afocel: 81-93 p.
- Rongsen, L., 2004. Enterprise in mountain-specific products in western Sichuan. China, MEI Series No. 9817.
- Yeates, L., 2005. Propagation of pacific yew. Natural Resources Canada, CanadianForest Service, AtlanticForestryCenter: 1-17p.