بررسی وضعیت تغذیه‌ای درختان ملج (Ulmus glabra Huds.) و ارتباط آن با ضعف و خشکیدگی آنها در باغ گیاه‌شناسی ملی ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

چکیده

باغ گیاه‌شناسی ملی ایران با مساحت 145 هکتار شامل مجموعـه متعـددی از انـواع مختلف گیـاهان با نیازهای اکولوژیکی مختلف شامل انواع درختـان، درختچه‌ها، گیـاهـان علفـی، گیاهان دارویی و زینتی است. ضعف و خشکیدگی برخی از درختان باغ ازجمله ملج یکی از مواردی است که بررسی علل آن همواره مورد توجه مسئولان باغ بوده است. برای بررسی وضعیت حاصلخیزی خاک اقدام به حفر پروفیل‌ و تشریح آن شد و سپس از هر پروفیل در سه عمق 0 تا 10، 10 تا 30 و30 تا 100 سانتی‌متر نمونه‌برداری و مورد بررسیهای فیزیکی و شیمیایی قرار گرفت. نمونه‌برداری و اندازه‌گیری عناصر ازت، فسفر و پتاسیم برگها در سال اول و همین عناصر به اضافه کلسیم، آهن، روی و منگنز در سال دوم انجام شد. نتایج نشان داد که خاک باغ گیاه‌شناسی به‌طور عمده فاقد تکامل پروفیلی بوده و در زیر رده و تحت گروههای بزرگ انتی‌سول و در بعضی قسمتها اینسپتی‌سول قرار می‌گیرد. خاک باغ دارای بافتی خیلی سبک تا سبک با درصد زیادی سنگ‌ریزه است. از نظر مواد آلی فقیر بوده و دارای اسیدیته قلیایی است. عناصر غذایی موجود در خاک به‌ویژه در افقهای معدنی کمتر از میزان بهینه است. نتایج حاصل از تجزیه برگ درختان نسبتاً سالم و درختانی که بیشتر دچار عارضه خشکیدگی شده‌اند نشان می‌دهد که درختان سالمتر از میزان ازت و پتاسیم بیشتری در برگ خود برخوردار هستند. این موضوع در هر دو سالی که نمونه‌برداری انجام شده صادق است. بنابراین کمبود این عناصر می‌تواند یکی از عوامل ضعف و خشکیدگی این درختان باشد. به‌نظر می‌رسد با افزودن مواد آلی به خاک باغ و همچنین استفاده از ترکیب مناسب کودهای دامی و شیمیایی و آبیاری صحیح و مناسب بتوان در بهبود شرایط رشد و شادابی و جلوگیری از ضعف و خشکیدگی درختان اقدام کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Nutritional status of Elm (Ulmus glabra Huds.) trees in National Botanical Garden of Iran

نویسندگان [English]

  • Ahmad Rahmani 1
  • Yahya Dehghani Shoraki 2
  • Shahram Banedjschafie 1
1 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands
2 Assistant Prof., Seed and Plant Certification and Registration Institute
چکیده [English]

The National Botanical Garden of Iran (NBGI) with an area of 145 hectares contains various plants with different ecological requirements, including trees, shrubs, herbs and ornamentals. Weakness and decline of some tree species including Elm trees of botanical garden is one of the problems, which considered as the main priorities to be investigated by the garden authorities. Soil productivity and plant nutrient were concerned to be studied. For this reason, soil samples were taken from three layers of each profile (0-10, 10-30 and 30-100 cm) around Elm trees, after studying the soil profile morphology. Leaf sampling was made at appropriate time in order to test N, P, K at first year and N, P, K, Ca, Fe, Mn and Zn at second year. Results showed that the soil texture was sandy, organic mater was low and pH was alkaline. The mineral elements were lower than the optimum range in soil and tree leaves. It can be concluded that increasing soil organic matter, adding adequate amount of manure and chemical fertilizers to soil and applying appropriate irrigation regime might improve the plants health and growth and prevent their decline.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Growth
  • decline
  • Elm
  • soil
  • Foliar
  • NPK
- احمدی دلسم، ت.، زرین‌کفش، م. و سردابی، ح.، 1379. بررسی ارتباط خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و تغذیه عناصر معدنی آن توسط درخت سرخدار در جنگل تحقیقاتی واز (غرب مازندران). پژوهش و سازندگی، 47: 75-69.
- حبیبی، ح.، 1354. بررسی وضعیت ازت، فسفر، پتاسیم و کلسیم خاک راشستانهای شمال ایران و نقش آنها در میزان رویش راش. نشریه دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 32: 62-47.
- زرین‌کفش، م.، 1380. خاک‌شناسی جنگل، اثرات متقابل خاک و گیاه در ارتباط با عوامل زیست محیطی اکوسیستمهای جنگلی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. شماره 292، 361 صفحه.
- میربادین، ع. و شیبانی، ح.، 1373. علل ضعف فیزیولوژی کاج تهران، پارک چیتگر. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 124، 61 صفحه.
-      Augusto, L., Ranger, L., Binkley, D. and Rothe, A., 2002. Impact of several common tree species of European temperate forest on soil fertility. Ann. For. Sci. 59: 233-253.
-      Binkley, D. and Giardina, C., 1998. Why do tree species affect soils? The warp and woof of tree-soil interactions. Biogeochemistry, 42: 89-106.
-      Binkley, D., Stape, J.L., Ryan, M.G., Barnard, H.R. and Fownes, J., 2002. Age-related decline in forest ecosystem growth: an individual- tree, stand-structure hypothesis. Ecosystems, 5: 58-67.
-      Bonneau, M., 1995. Fertilisation des foret dans les pays temperes. ENGREF. Nancy. 367 p.
-      Christopher, E.T., Sujay, S.k., Gene, E.L. and Tood Walter, M., 2006. Patterns in potassium dynamics in forest ecosystems. Ecology Letters, 9: 451-466.
-      Evans, H.J. and Sorger, G.J., 1966. Role of mineral elements with emphasis on the univalent cations. Ann. Rev. Plant.Phys, 17: 47-76.
-      Hook, P., Burke, I. and Lauenroth, W., 1991. Heterogeneity of soil and plant N and C associated with plants and openings in North American shortgrass steppe. Plant soil, 138: 247-256.
-      Huber, D.M., 1980. The role of mineral nutrition in defense. In: Horsfall, J.G. and Cowling, E.B., (eds.). How plants defend themselves. In plant pathology, an advanced treatise. vol. 3: 381-406.
-      Mader, D.L., and Cook, R.C., 1982. Soil fertility for urban trees in Urban forest soil. In: Craul, P. and Syrause, J. (eds.). New York: SUNYCollege of Environmental Science and Forestory.1-28.
-      Marschner, H.,1986. Mineral nutrition of higher plants. Academic Press. 674 p.
-      Pastor, J., Aber, J.D., McClaugherty, C.A. and Melillo, J.M., 1984. Aboveground production and N and P cycling along a nitrogen mineralization gradient on Blackhawk Island, Wisconsin. Ecology, 65: 256-268.
-      Pfiffer, K.,1996. Schwizerisher forestkalender. Anhang. Zurich. Verlag Frauenfeld. 176 p.
-      Pritchett, W.L. and Fisher, R.F., 1987. Properties and management of forested soils, 2 nd. New York, John Wiley & Sons. 818 p.
-      Rhoades, C., 1997. Single-tree influence on soil properties in agroforestry systems: Lessons from natural and savanna ecosystems. Agrof. Syst. 35: 71-94.
-      Riha, J.S., James, B.R., Senesac, G.P. and Pallant, E., 1986. Spatial variability of soil pH and organic mater in forest plantations. Soil Sci. Soc. Am. J. 50: 1347-1352.
-      Ryan, M.G., Binkley, D., Fownes, J.H., Giardina, C.P. and Senock, R.S., 2004. An experimental test of the causes of forest growth decline with stand age. Ecological monographs, 74 (3): 393-414.
-      Schlesinger, W.H., Reynolds, J., Cunningham, G., Huenneke, L., Jarrel, W., Virginia, R. and Whitford, W., 1990. Biological feedbacks in global desertification. Science, 247: 1043-1047.
-      Thomas, F.M. and Buttner, G., 1998. Nutrient relations in healthy and damaged stands of mature Oaks on clayey soils: two case studies in northwestern Germany. Forest ecology and management, 108: 301-319.
-     Wild, S.A., 1958. Forest soils. New York, Ronald Press. 573 p.