بررسی تغییرات ذخیره‌گاه جنگلی بلوط سرسختی با استفاده از عکس‌های هوایی و آماربرداری صددرصد

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی

2 استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

3 کارشناس ارشد صنایع چوب، اداره کل منابع طبیعی استان مرکزی

چکیده

­سطح زیادی از جنگلهای ایران در ناحیه ایرانی- تورانی قرار گرفته است. استفاده بی­رویه از جنگلهای این ناحیه در سالیان متمادی موجب شده که این جنگلهای با ارزش به اکوسیستم­های حساس و شکننده­ای تبدیل شوند. مشخصه تاج­پوشش به‌عنوان مهمترین مشخصه برای آگاهی از وضعیت کمی جنگل و بررسی و پایش تغییرات آن محسوب می­شود. امروزه استفاده از عکس‌های هوایی با توجه به گستردگی، هزینه کم و سرعت عمل زیاد در مقایسه با عملیات زمینی، گسترش زیادی یافته است. بنابراین در این تحقیق سعی شده که با تفسیر رقومی- بصری عکس‌های هوایی و استفاده از آماربرداری صددرصد زمینی، تغییرات کمی ذخیره‌گاه بلوط سرسختی طی یک دوره زمانی50 ساله بررسی شود. بدین منظور عکس‌های هوایی دو دوره 1334 و 1374 ارتوفتو شد و تغییرات کمی طی این دو دوره با آماربرداری صددرصد که در سال 1386 انجام شد، مقایسه گردید. نتایج نشان داد که طی دوره 40 ساله اول، تاج­پوشش 6 درصد کاهش یافته و از 41 درصد به 35 درصد رسیده است. ولی از سال 1374 درصد تاج­پوشش با افزایش 5 درصدی که نتیجه مدیریت صحیح بوده به 40 درصد در سال 1386 رسیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Monitoring of Sarsakhti oak reserved forest by aerial photographs and full callipering

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Bayat 1
  • Mahmoud Zobeiri 2
  • Mohammad Reza Marvie Mohadjer 2
  • Yosef Yosefi 3
1 Ms.C. of forestry. Faculty of natural resources, University of Tehran
2 Professor, Faculty of natural resources, University of Tehran
3 Senior expert of wood science. Head quarter of natural resources of Markazi province
چکیده [English]

 
Vast areas of Iran are located in Irano-Touranian phyto-geographical region. Exploitation of forests within this region during past decades has changed these valuable forests to fragile ecosystems. Considering the most important ecological function of these forests, namely soil and water protection, the Sarsakhti oak   forest was declared as protected area. In order to study the changes within last 50 years, crown canopy of forest has been studied as main factor using aerial photographs of 1955, 1995 and full callipering of the whole 20 ha stand in 2007. Results showed that the crown canopy density was decreased 6% (from 41% to 35%) between 1955 and 1995 but increased again in 2007 to 40% .

کلیدواژه‌ها [English]

  • aerial photographs
  • full callipering
  • ortho photo
  • uneven aged
  • Sarsakhti reserved forest
  • Oak

مراجع

- اسحاق نیموری، ج.، 1379. مقایسه هزینه و دقت دو روش آماربرداری تصادفی سیستماتیک با قطعات نمونه دایره‌ای و روش ترانسکت از نظر دقت و هزینه در جنگلهای غرب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران،         83 صفحه.
- توکلی، الف.، 1375. بررسی روند تغییرات کمی و کیفی جنگلهای زاگرس شمالی از طریق تکنیک تفسیر عکس‌های هوایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 71 صفحه.
- جزیره­ای، م.ح. و ابراهیمی رستاقی، م.، 1382. جنگل‌شناسی زاگرس. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول. 560 صفحه.
- حجاریان، م.، 1384، تغییرات کمی جنگلهای مانگرو منطقه قشم با استفاده از عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌ای در یک دوره 40 ساله، پایان‌نامه کارشناسی ارشد‌ جنگل‌داری‌، دانشگاه تهران‌، 114 صفحه.
- درویش صفت، ع.، 1377. جزوه درس سنجش از دور، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران. 161 صفحه.
- زبیری، م.، مجد، ع.ر. و فتوت، م.ع.، 1363. بررسی کاربرد عکس‌های قدیمی در آماربرداری جنگل. مجله منابع طبیعی ایران، 38: 45-39.
- زبیری، م.، و دالکی، الف. 1383. اصول تفسیر عکس‌های هوایی. انتشارات دانشگاه تهران، 323 صفحه.
- زبیری، م. ، 1384- الف. آماربرداری در جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ سوم. 383 صفحه.
- زبیری، م.، 1384- ب. زیست ­سنجی (بیومتری) جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ دوم. 411 صفحه
- زبیری، م. و مجد، ع.، 1385. آشنایی با فن سنجش از دور و کاربرد در منابع طبیعی (اطلاعات ماهواره‌ای، عکس‌های هوایی، فضایی). انتشارات دانشگاه تهران. چاپ ششم، 318 صفحه.
- شامخی، ت.، 1388. قوانین و مدیریت منابع طبیعی (جنگلها و مراتع). انتشارات دانشگاه تهران. 407 صفحه.
- عرفانی فرد، س.ی.، زبیری، م، فقهی، ج.، و نمیرانیان، م.، 1386. برآورد سطح تاج‌پوشش جنگل در عکس‌های هوایی با استفاده از شاخص سایه در زاگرس. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 15 (3): 288-278.
- مخدوم، م.، درویش­صفت، ع.، جعفرزاده، ه.، و مخدوم، ع.، 1383. ارزیابی و برنامه‌ریزی محیط زیست با سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS). انتشارات دانشگاه تهران. چاپ دوم.310 صفحه.
- مروی مهاجر، م.، 1384. جنگل‌شناسی و پرورش جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول، 387  صفحه.
- نگهدار صابر، م.، 1372. اندازه‌گیری مشخصه‌های مناسب در آماربرداری جنگلهای حفاظتی جنوب زاگرس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 72 صفحه.
- نمیرانیان، م،. 1383. مطالعه اندازه­ای گونه ون در بخش گرازبن از جنگل آموزشی و پژوهشی خیرودکنار. مجله منابع طبیعی ایران. 57 (4): 702-689.
- نمیرانیان، .م،. 1385. اندازه­گیری درخت و زیست­سنجی جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول، 512 صفحه.
- Bai, Y., Walsworth, N., Roddan, B., Hill, D.A. and Thompson, D., 2005. Quantifying tree cover in the forest-grassland ecotone of British Columbia using crown delineation and pattern detection. Forest Ecology and Management, 212: 92-100.
- Carreiras, J. and Pereira, J., 2006. Estimation of tree canopy cover in evergreen oak woodlands using remote sensing. Forest Ecology and Management, 223 (1-3): 45 – 53.
- Fensham, R., Fairfax, J. and Holman, J., 2002. Quantitative assessment of vegetation structural attributes from aerial photography. International Journal of Remote Sensing, 23 (11): 2293 – 2317.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار