بررسی آماری شرایط فیزیوگرافیک رویشگاه‌های پسته وحشی در استان فارس با استفاده از سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

گونه‌های پسته وحشی، بنه (Pistacia atlantica) و کلخونگ (Pistacia khinjuk) از گونه‌های خشکی‌پسند منطقه رویشی ایران و تورانی هستند. گسترشگاه‌های پسته وحشی در استان فارس به مساحت 3200000 هکتار در چهار تیپ جنگلی کیکم- بنه، بادام- پسته وحشی (بنه و کلخونگ)، بلوط- پسته وحشی و پسته وحشی مشاهده می‌شوند. با استفاده از سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی نقشه پراکنش گسترشگاه‌های پسته وحشی، طبقات ارتفاعی، شیب و جهت شیب در مقیاس 1:250000 در استان فارس تهیه گردید و سپس نقشه پراکنش با هر یک از نقشه‌های طبقات ارتفاعی، شیب و جهت شیب در هم ادغام شدند. نتایج آماری با آزمون F مقایسه و مشخص شد که 57% این گسترشگاه‌ها در ارتفاع 1000 تا 2000 متر از سطح دریا و 5/25% آنها در طبقه شیب‌ بین 15% تا 30% واقع شده است. 66% جهت جغرافیایی در این رویشگاه‌ها شمالی و جنوبی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Statistical study of physiographic conditions in wild pistachio habitats using GIS in Fars province

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Negahdar- Saber 1
  • Mohammad Fattahi 2
  • Mojtaba Pakparvar 1
  • Ladan Joukar 1
1 Senior Research Expert, Agricultural and Natural Resources Research Center of Fars province
2 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands
چکیده [English]

Wild pistachio species, Pistacia atlantica and P. khinjuk, are xerophyte species in Irano-Toranian region, which are scattered in an area about 3200000 ha in four main open forest types of Fars province including: 1) Acer monpessulanum-Pistacia atlantica, 2) Amygdales spp.-Pistacia spp., 3) Pistacia spp. and 4) Quercus brantii-Pistacia atlantica. Regarding the distribution area, elevation, slope and aspect characteristics of wild pistachio, different maps were produced in 1:250000 scale using GIS. The distribution map of wild pistachio was integrated with the other mentioned maps. Analyze of variance and F- test showed that, 57% of habitats of wild pistachio species are mostly distributed between 1000 and 2000 m.a.s.l, 25.5% between 15% and 30% slope gradient and 66% of habitats in southern and northern aspects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • aspect
  • elevation
  • Slope
  • GIS
  • Pistacia atlantica
  • Pistacia khinjuk
  • Fars province

مراجع

- بتولی، ح.، 1380. بررسی پراکنش جغرافیایی و ویژگیهای اکولوژیک اجتماعات استپ- جنگل (Pistacia-Amygdalus) در رشته کوه‌های کرکس. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، ویژه‌نامه دومین همایش ملی بنه یا مروارید سبز، 10 (1): 222-205.
- بوداغی، ع.، 1374. بررسی شرایط اکولوژیک، پراکنش و زادآوری درخت بنه. مجموعه مقالات اولین سمینار ملی بنه، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام: 288- 241.
- توکلی، ا.، 1374. مناطق انتشار بنه در جنگلهای استان کرمانشاه. مجموعه مقالات اولین سمینار ملی بنه، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام: 395-391.
- ثابتی، ح.، 1372. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات دانشگاه یزد، 806 صفحه.
- رضایی، ع. و موسوی، ا.، 1374. بررسی اکولوژیکی بنه در حوضه آبخیز گیلانکشه زنجان. مجموعه مقالات اولین سمینار ملی بنه، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام: 509-497.
- زنگنه، ه.، 1380. نیازهای اکولوژی گونه بنه در استان کرمانشاه. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، ویژه‌نامه دومین همایش ملی بنه یا مروارید سبز، 10 (1):130-123.
- فتاحی، م.، 1374. اکولوژی پسته وحشی. مجموعه مقالات اولین سمینار ملی بنه، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان ایلام: 62-26.
- نگهدار صابر، م.، فتاحی، م.، بردبار، ک.، رعیتی‌نژاد، ع.، رهبر، غ. و نصیرزاده، ع.، 1382. بررسی عوامل مؤثر در پراکنش پسته وحشی در استان فارس. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، 115 صفحه.
- Zohary, D., 1996. Taxonomy of the genus Pistacia L. Pistacia genetic resources, International workshop. 29-30 June 1995, Palermo, Italy: 1-11.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار