بررسی وضعیت زادآوری طبیعی سرخدار در جنگل‌های ارسباران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

2 استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

گونه سرخدار در جنگلهای ارسباران به‌صورت آمیخته با پهن‌برگانی همچون ممرز، بلوط و افرا ظاهر شده و در گذشته مورد تخریب بسیار زیادی قرار گرفته است. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت تجدید حیات طبیعی سرخدار در جنگلهای ارسباران انجام شد. بدین منظور 111 قطعه نمونه یک آری (100 مترمربع) با شبکه آماربرداری 250×100 متر به‌روش منظم- تصادفی از توده‌های سرخدار برداشت شد. نتایج بررسی نشان داد که در هر هکتار 520 نهال سرخدار وجود دارد که اکثریت آنها منشأ دانه‌زاد دارند و این نسبت در نهالهای کوتاه‌تر از 30 سانتی‌متر بیشتر از سایر رده‌های ارتفاعی (30 تا 130 و 130 تا 200 سانتی‌متری) است. نتایج حاصل از بررسی سلامت و شادابی نهالها نشان داد که نهالها از سلامت و شادابی بسیار زیادی برخوردارند و این امر نشان می‌دهد که حفاظت منطقه نتیجه خوبی در بر داشته ‌است؛ زیرا با توجه به اطلاعات جمع‌آوری شده در محل، فراوانی سرخدار در گذشته‌های دور تقریباً از بین رفته و چنانچه حفاظت ادامه یابد در آینده شاهد توده‌های متراکم و سالم سرخدار در منطقه خواهیم بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Natural regeneration of Yew in Arasbaran forests

نویسندگان [English]

  • Ali Ghanbari Sharafeh 1
  • Mohammad Reza Marvie Mohajer 2
  • Mahmood Zobeiri 2
1 M.Sc. in forestry, Faculty of Natural Resources
2 Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran
چکیده [English]

Yew in Arasbaran forests is mixed with broad-leaved species like hornbeam, oak and maple that has been destroyed very much in the past years. This study is aimed to investigate the natural regeneration of yew in these forests. For this purpose, 111 sample plots, each 100m2, were established by a systematic-random grid of 100m×250m. The natural regeneration (saplings) of yew was investigated quantitatively and qualitatively in the sample plots. Results showed that the number of yew saplings per hectare were 520. Most of these saplings had seed origin and were classified in height class less than 30cm with high vitality and health condition. Regarding to the past history of the area, this results show that the protection of area was effective and successful, so a dense and fresh yew stand in the Arasbaran area is expected in the future, if the protection is continued.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arasbaran
  • Yew
  • Natural regeneration
- امیرقاسمی، ف.، ثاقب‌طالبی، خ. و درگاهی، د.، 1380. بررسی ساختار تجدید حیات طبیعی جنگلهای ارسباران در حوضه مطالعاتی ستن‌چای. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 6: 50-1.
- جوانشیر، ک.، 1355. اتلس گیاهان چوبی ایران. انجمن ملی حفاظت منابع طبیعی و محیط انسانی، 163 صفحه.
- حبیبی کاسب، ح. و لسانی. م.، 1364. بررسی وضعیت خاک و کیفیت توده‌های جنگلی سرخدار در ایران. مجله منابع طبیعی ایران، 30: 28-13.
- حسینی، س.م.، مخدوم. م.، اکبری‌نیا، م.، ثاقب‌طالبی، خ.، درگاهی، د. و جلالی، س.غ.، 1380. ارزیابی توان اکولوژیک دو رویشگاه طبیعی سرخدار در شمال ایران. پژوهش و سازندگی، 51: 72-66.
- رستمی شاهراجی، ت. و یوسف‌پور رشتی، م.، 1381. مطالعه زادآوری طبیعی سرخدار در منطقه جنگلی درفک گیلان. پژوهش و سازندگی، 56 و 57: 19-15.
- علیجان‌پور، ا.، 1379. بررسی تعیین روش آماربرداری بهینه و کاربرد آن در جنگلهای ارسباران. رساله دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 160صفحه.
- قنبری شرفه، ع.، 1384. بررسی توالی اکولوژیکی توده‌های سرخدار در جنگلهای ارسباران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 125 صفحه.
- لسانی، م.ر.، 1367. سیر قهقرایی در جنگل سرخدار ایران و تکنیک‌های احیای آن. مجله زیتون، 88:    31-30 و 48-47.
- لسانی، م.ر.، 1378. سرخدار. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 215 صفحه.
- لسانی، م.ر. و ثاقب‌طالبی. خ.، 1363. بررسی مقدماتی توده طبیعی و خالص سرخدار. مرکز تحقیقات منطقه کرانه دریای خزر، گزارش داخلی، 20 صفحه.
- یوسف‌پور رشتی، م.، 1377. بررسی زادآوری طبیعی سرخدار و نقش کیفیت بذر در تجدید حیات آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان، 76 صفحه.
- Mossadegh, A., 1971. Contribution a letude de peuplements de Taxus baccata L. en Iran. Rev. Forest. Fr. 23: 645-648.
- Sagheb-Talebi, Kh. and Lessani, M.R., 2001. Eibenvorkommen im Iran. IHW-Verlag. Der Eibenfreund, 8: 85-89.
- Schmitt, H.P. and Sommer, A., 1995. Die Eibe im Nordrhein Westfaelischen Weserbergland. AFZ, Nr. 5: 228-231.
-Thomas, S. and Kleinschmit, J., 1994. Grundlagen fuer die Erhaltung der Eibe (Taxus baccata L.). Forst und Holz, 49 (6): 147-150.