تأثیر متقابل فعالیت آنزیم‌های خاک و زادآوری‌ گونه ارس (Juniprusexcelsa) در رویشگاه چهارباغ گرگان

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگل‌داری‌، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان

2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان

چکیده

در میان گونه‌های ارس ایران، گونه Juniperus excelsa از پراکنش وسیع‌تری برخوردار است و در بیشتر رویشگاه‌ها، پایه‌های مختلف این‌ گونه‌ برای ادامه زندگی با شرایط‌ سخت به‌ویژه در بستر خاک روبرو می‌باشند. مشکل اغلب ارسستان‌های ایران، نداشتن یا کمبود زادآوری به‌دلیل چرای دام، کمبود مواد تغذیه‌ای خاک و کوبیده شدن آن در اثر عبور دام است که این امر می‌تواند احیا و آینده مناطق مذکور را با چالش جدی روبرو سازد. پراکنش زادآوریهای ارس در زیر همه‌ پایه‌ها یکسان نیست. خواص زیستی خاک مناسب‌ترین شاخص‌ برای تعیین کیفیت خاک و زوال آن است، زیرا به‌خوبی با چرخه‌های غذایی، تنفس خاک، زی‌توده میکروبی، ظرفیت معدنی کردن نیتروژن و فعالیت آنزیم‌های خاک مرتبط می‌شود، به‌ویژه فعالیت‌های آنزیمی که به‌دلیل شرکت بیشتر آنها در تجزیة مواد آلی خاک بسیار مهم هستند. این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر متقابل زادآوری‌ها و فعالیت آنزیم‌های خاک در رویشگاه ارس (Juniperus excelsa) در منطقه چهارباغ گرگان انجام شد. برای این منظور از عمق‌های 0 تا 10 و 10 تا 20 سانتی‌متری خاک زیر درختان ارس دارای زادآوری و بدون زادآوری نمونه‌برداری شد. فعالیت آنزیم‌های اسید فسفاتاز و آلکالین فسفاتاز، دهیدروژناز و اوره‌آز و زی‌توده میکروبی با استفاده از واکنش با رشدمایه (سوبسترا) و به‌وسیله اسپکتروفتومتر سنجش شد.نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم‌ها و زی‌توده در خاک زیر درختان دارای زادآوری در عمق 0 تا 10 بیشتر از عمق 10 تا 20 سانتی‌متر است که به‌دلیل وجود اکسیژن بیشتر، توزیع مناسب ریشه در عمق 0 تا 10 سانتی‌متر و وجود مواد مغذی و آلی کافی در این عمق است. وجود برخی میکروارگانیسم‌ها در لایه‌های بالاتر، به خاک دارای زادآوری کمک کرده تا چرخه‌ تبدیل مواد آلی به معدنی سرعت گرفته و عناصر غذایی مناسب و مطلوب در اختیار زادآوری‌ها قرار گیرد. این بررسی نشان داد که پس از شکل‌گیری زادآوری‌ها، تأثیرات متقابل آنها بر میکروارگانیسم‌ها سبب پایداری بیشتر و حفظ شرایط مطلوب برای هر دو گروه زادآوری‌ها و میکروارگانیسم‌ها شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Interaction of soil enzyme activity and regeneration of Juniperus excelsa in Chaharbagh habitat of Gorgan

نویسندگان [English]

  • "Aleme Bagheri 1
  • Mahammad Matinizadeh 2
  • Yousof Torabian 3
  • Vaheid Hemmati 3
1 M.Sc. of Forestry, Islamic Azad University, Lahijan branch
2 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands
3 Assistant Prof., Islamic Azad University, Lahijan branch
چکیده [English]

Juniperus excelsa has wider distribution than other species of Juniperus in Iran. In most of habitats, different individuals have rough conditions especially in soil. One of the major problems is the lack of regeneration which can face the life and future of these habitats with challenge. The biological properties that are most useful for detecting the deterioration of soil quality are those that can be most closely related to nutrient cycles, including soil respiration, microbial biomass, nitrogen mineralization capacity and the activities of soil enzymes. In particular, enzyme activities are especially significant in soil quality assessments because of their major contribution to the soil ability to degrade organic matter. This research was carried out to study the interaction of soil enzyme activity and regeneration of Juniperus in Chaharbagh habitat in Golestan province of Iran. Sampling was done from 0-10 and 10-20 cm depths of soil under trees with and without regeneration. The activity of acid and alkaline phosphatase, dehydrogenase, urease and microbial biomass enzymes has been measured using reaction with substrate and by means of spectrophotometer. Results showed that activity of these enzymes and microbial biomass was significantly more in 0-10 cm than 10-20 cm depth because of more oxygen, suitable dispersion of roots and adequate nutrients. Existence of some microorganisms in upper depths has accelerated mineralizing nutrients. Regenerations uses these suitable nutrients. After formation of regenerations, their interaction on microorganisms have caused more permanency. This desired condition has preserved both microorganisms and regenerations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alkaline phosphatase
  • Acid Phosphatase
  • dehydrogenase
  • Urease
  • Microbial biomass
  • Microorganism
- شیروانی، ا.، علی احمدکروری، س.، سبحانی، ه. و مروی مهاجر، م.ر.، 1384. ارزیابی اکوسیستم‌های جنگلی به‌کمک مطالعات آنزیمی خاک با استفاده از درخت ملج به‌عنوان شاخص زیستی. پژوهش و سازندگی، 66:  103-96.
- علی‌احمد کروری، س. و خوشنویس، م.، 1379. مطالعات اکولوژی و زیست‌محیطی رویشگاه‌های ارس ایران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور،    208 صفحه.
- Antonietta Rao, M., Violante, A. and Gianfreda, L., 2000. Interaction of acid phosphatase with clays, organic molecules and organo-mineral complexes: kinetics and stability. Soil Biology Biochemistry, 32: 1007-1014.
- Bastida, F., Moreno, J.L., Hernández, T. and García, C., 2006. Microbiological degradation index of soils in a semiarid climate. Soil Biology and Biochemistry, 38: 3463-3473.
- Bastida, F., Barbera, G.G., García, C. and Hernández, T., 2008. Influence of orientation, vegetation and season on soil microbial and biochemical characteristics under semiarid conditions. Applied Soil Ecology, 38: 62-70.
- Benizri, E. and Amiaud, B., 2005. Relationship between plants and soil microbial communities in fertilized grasslands. Soil Biology Biochemistry, 37: 2055-2064.
- Boerner, R.E.J. and Brinkman, J.A., 2003. Fire frequency and soil enzyme activity in southern Ohio oak-hickory forests. Applied Soil Ecology, 23: 137-146.
- Chen, H.J., 2003. Phosphatase activity and P fractions in soils of an 18-year-old Chinese fir (Cunninghamia lanceolata) plantation. Forest Ecology and Management, 178: 301-310.
- Díaz-Ravinã, M., Acea, M.J. and Carballas, T., 1993. Microbial biomass and its contribution to nutrient concentrations in forest soils. Soil biology and biochemistry, 25: 25-31.
- Ellen, G., Kandeler, E. and Sobotik, M., 1994. Microbial biomass, N mineralization, and the activities of various enzymes in relation to nitrate leaching and root distribution in a slurry-amended grassland. Biology and Fertility of Soils, 18:7-12.
- Frankenberger Jr, W.T. and Tabatabai, M.A., 1981. Amidase activity in soils. III. Stability and distribution. Soil Science Society of American Journal, 45: 333-338.
- Hu,Y.L., Wang, S.L. and Zeng, D.H., 2006. Effects of single Chinese fir and mixed leaf litters on soil chemical, microbial properties and soil enzyme activities. Plant and Soil, 282: 379-386.
- Jagadish, C.T., Meena, S.C. and Kathju, S., 2001. Influence of straw size on activity and biomass of soil microorganisms during decomposition. European Journal of Soil Biology, 37: 157-160.
- Kandeler, E. and Eder, G., 1993. Effect of cattle slurry in grassland on microbial biomass and on activities of various enzymes. Biology and Fertility of Soils, 16: 249-254.
- Lee, Y.K., Lee, D.K., Woo, S.Y., Park, P.S., Jang, Y.H. and Abraham, E.R.G., 2006. Effect of Acacia plantations on net photosynthesis, tree species composition, soil enzyme activities and microclimate on Mt. Makiling. Photosynthetica,  44 (2): 299-308.
- Matinizadeh, M., Korori, S.A.A., Teimouri, M. and Praznik, W., 2008. Enzyme activities in untouched and tampered forest soils under oak (Quercus brantii var. persica) as affected by soil depth and seasonal variation. Asian Journal of Plant Sciences, 7 (4): 368-374.
- Nannipieri, P., Grego, S. and Ceccanti, B., 1990. Ecological significance of the biological activity in soil. In: Bollag, J.M. and Stotzky, G., (Eds.), Soil Biochemistry. Vol. 6, Marcel Dekker, New York: 293-355.
- Ohlinger, R., 1996. Acid and alkaline phosphomonoesterase activity with the substrate p-nitrophenyl phosphate. In: Schinner, F., Kandeler, E., Ohlinger, R. and Margesin, R., (Eds.), Methods in Soil Biology. Springer-Verlag, Berlin: 210-214.
- Renella, G., Landi, L., Ascher, J., Ceccherini, M.T., Pietramellara, G. and Nannipieri, P., 2006. Phosphomonoesterase production and persistence and composition of bacterial communities during plant material decomposition in soils with different pH values. Soil Biology and Biochemistry, 38: 795-802.
- Rodríguez-Loinaz, G., Onaindia, M., Amezaga, I., Mijangos, I. and Garbisu, C., 2008. Relationship between vegetation diversity and soil functional diversity in native mixed-oak forests. Soil Biology and Biochemistry, 40: 49-60.
- Speir, T.W. and Ross, D.J., 1978. Soil phosphatase and sulfatase. In: Burns, R.G., (Ed.), Soil enzymes. Academic Press, London: 197-250.
- Tabatabai, M.A., 1994. Soil enzymes. In: Weaver, R.W., Angle, J.S. and Bottomley, P.S., (Eds.), Methods of Soil Analysis: Microbiological and Biochemical Properties. Part 2. SSSA Book Ser. 5, SSSA, Madison, WI: 775-833.
- Tabatabai, M.A. and Dick, W.A., 2002. Enzymes in soil. In: Burns, R.G. and Dick, W.A., (Eds.), Enzymes in the environment. Marcel Dekker,   New York: 567-596.
- Yadav, R.S. and Tarafdar, J.C., 2003. Phytase and phosphatases producing fungi in arid and semi-arid soils and their efficiency in hydrolyzing different organic P. Soil Biology and Biochemistry, 35:  745-751.