بررسی اثر نور بر ویژگی های کمی و کیفی نهال های ممرز (مطالعه‌ موردی: بخش خانیکان جنگل کرکرود، مازندران)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 ، استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تنکابن

2 کارشناس ارشد جنگل‌داری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس

3 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نوشهر

4 کارشناس ارشد جنگل‌داری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تنکابن

چکیده

ممرز فراوانترین گونه درختی جنگلهای شمال کشور محسوب می‌شود که مطالعات چندانی در مورد موضوع مورد تحقیق بر روی آن انجام نشده است. این تحقیق به‌دلیل اهمیت کمی و کیفی زادآوری ممرز و رابطه آن با مساحت روشنه که متأثر از شیوه جنگل‌شناسی است و تأثیرپذیری نوری این گونه انجام شده است. در این راستا در جنگل خانیکان (سری سوم حوضه‌ آبخیز 45 جنگلهای شمال) اقدام به انتخاب روشنه‌هایی با مساحت به‌ترتیب کمتر از 2 آر، 2 تا 5 آر، 5 تا 10 آر و بزرگتر از 10 آر شد. از هر سطح روشنه، تعداد چهار نمونه و در هر روشنه چهار زیرقطعه نمونه دایره‌ای 2 مترمربعی در راستای بزرگترین قطر روشنه انتخاب گردید. این مطالعه در دو بخش مطالعات نورسنجی (با استفاده از دوربین با عدسی چشم ماهی) و خصوصیات کمی (شامل قطر یقه و ارتفاع نهال) و کیفی نهالهای ممرز انجام شد که پس از اجرای عملیات صحرایی و انجام محاسبات و تجزیه و تحلیل داده‌ها، این نتایج بدست آمده است: در مطالعات نورسنجی، شدت نور نسبی با توجه به اندازه روشنه و محل اندازه‌گیری آن بین 2 تا 70 درصد متغیر بود، قطر یقه و ارتفاع نهالهای ممرز با افزایش یا کاهش شدت نور تغییرات معنی‌داری پیدا نکرد، هر چه سطح روشنه از 5 آر بزرگتر می‌شد، از تعداد در واحد سطح نهالها به‌شدت کاسته شد. بهترین وضعیت کیفی نهالهای ممرز و همچنین بیشترین تعداد در واحد سطح نهالها در روشنه‌های کوچکتر از 2 آر مشاهده گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of light on quantitative and qualitative characteristics of hornbeam seedlings (Case study: Korkrood forest, Mazandaran)

نویسندگان [English]

  • Keyvan Saeb 1
  • Mohammad Noori Shirazi 2
  • Ali Kialashaki 3
  • Razieh Jafari Hajati 4
1 Assistant Prof., Islamic Azad University, Tonekabon Branch
2 M.Sc. of Forestry, Islamic Azad University, Chalous Branch
3 Assistant Prof., Islamic Azad University, Noshahr Branch
4 M.Sc. of Forestry, Islamic Azad University, Tonekabon Branch
چکیده [English]

Hornbeam is the most frequent species in forests of northern Iran. This paper aims to study the relationship between gap size and some quantitative and qualitative characteristics of hornbeam seedlings. For this purpose Khanikan district in Korkrood forest was selected in northern Iran. Four sizes of gap were selected based on silvicultural definitions including: area with less than 200 m², 200 to 500 m², 500 to 1000 m², and larger than 1000 m² and in each gap, 4 subplots each 2 m² were laid out. The current study was made in 2 phases: 1) study on light intensity using fish-eye camera, and 2) quantitative (including collar diameter and height) and qualitative characteristics of hornbeam seedlings. The obtained result showed that the intensity of light changed between 2 and 70 percent in different gaps and different locations of the gaps. The number of hornbeam seedlings increased with a relative increase in the light intensity initially and then decreased. Collar diameter and height of seedlings didn’t show significant differences among different light intensities. The number of seedlings was reduced significantly in the gaps larger than 500 m2. The best qualitative condition and the maximum number of hornbeam seedlings were observed in the gaps smaller than 200 m2.

کلیدواژه‌ها [English]

  • light
  • quantitative and qualitative characteristics
  • hornbeam
  • regeneration
  • Gap

مراجع

- بی‌نام، 1376. طرح جنگل‌داری سری سه (جنگل خانکیان) حوضه آبخیز 45 جنگلهای شمال. دفتر فنی جنگل‌داری، سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، 180 صفحه.
- ثابتی، ح.، 1382. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات دانشگاه یزد، 806 صفحه.
- پوربابایی، ح.، 1383. جزوه‌ درس اکولوژی جنگل. دانشگاه گیلان، 40 صفحه.
- حبیبی، ح.، 1363. بررسی خاک جنگلهای ممرز در مازندران و نقش آن در کیفیت توده‌های جنگلی. مجله منابع طبیعی ایران، 38: 25-17.
- رسانه، ی.، مشتاق، م. و صالحی، پ.، 1380. بررسی کمی و کیفی جنگلهای شمال کشور. مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت جنگلهای شمال و توسعه پایدار، انتشارات گستره، جلد اول: 79-55.
- شهنوازی، ه.، ثاقب‌طالبی، خ. و زاهدی امیری، ق.، 1384. ارزیابی کمی و کیفی زادآوری در حفره‌های ایجاد شده راشستانهای گلبند (سری جمند). تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 13 (2): 153-141.
- قورچی‌بیگی، ک.، 1380. بررسی خواص کمی و کیفی نهالهای راش با سطح حفره در جنگلهای رامسر. رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، 213 صفحه.
- مروی مهاجر، م.، 1385. جنگل‌شناسی و پرورش جنگل. انتشارات دانشگاه تهران، 387 صفحه.
- موسوی میرکلایی، س.ر.، ثاقب‌طالبی، خ.، طبری کوچکسرایی، م. و پورمجیدیان، م.، 1382. بررسی اندازه‌گیری مناسبترین سطح حفره در جنگلهای طبیعی راش شرقی. مجله‌ منابع طبیعی ایران، 56 (12):     46-39.
- Anderson, M.C., 1964. Studies of the woodland light Climate. I. The Photographic computation of Light Conditions. J. Ecol., 52 (1): 27-41.
- Brunner, A., 1993. Die Entwickung von Bergmischwaldkulturen in den Chiemgauer Alpen und eine Methodenstudie zur oekologischen Lichtmessungen in Wald. Forstl. Forschungsberichte, Muenchen, 128, 262 p.
- Burschel, B. and Schmaltz, J., 1965. Die Bedeutung des Lichtes fuer die Entwicklung junger Buchen. Allg. Forst-u. Jagdztg, 136: 193-200.
- Dohrenbusch, A., 1989. Die Anwendung Fotographischer Verfahren zur Erfassung des Kronenschlussgrades. Forstarchiv, 60 (4):      151-155.
- Mosandl, R., 1984. Loecherhiebe im Bergmischwald. Ein Waldbauoekologischer Beitrag zur Femelschlagwertung in den Chiemgauer Alpen. Forstl. Forschungsberichte Muenchen, 61, 298 p.
- Nakashizuka, T., 1987. Regeneration dynamics of beech forests in Japan. Vegetatio., 69: 169-175.
- Page, L.M. and Cameron, A.D., 2005. Regeneration dynamics of Sitka spruce in artificially created forest gaps. Forest Ecology and Management, 221: 260-266.
- Sagheb-Talebi, Kh., 1995. Study of some characteristics of young beeches in the regeneration gaps of irregular shelterwood system (Femelschlag). In: Madsen, S.F., (ed.). Genetics and silviculture of beech. Denmark, Forskingserien, 11: 105-116.
- Sagheb-Talebi, Kh., 1996. Quantitative und qualitative Merkmale von Buchen jungwuchsen (Fagus sylvatica L.) unter dem Einfluss des lichtes anderer Standort faktoren. Beiheft zur SZF,     78, 219 p.
- Xiaobing, D., 1996.Influence of light conditions in canopy gaps on forest regeneration: a new gap light index and its application in a boreal forest in east-central Sweden. Forest Ecology and Management, 84: 187-197.
- Yamamoto, S., 1989. Gap dynamics in climax Fagus crenata forests. Bot. Tokyo, 102: 93-118.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار