بررسی برخی عوامل بوم‌شناختی تاغزارهای طبیعی و دست‌کاشت‌ استان‌ یزد

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت‌ علمی‌ مرکز تحقیقات‌ کشاورزی و منابع‌ طبیعی‌‌ استان‌ یزد

2 اعضای هیأت‌ علمی‌ مؤسسه‌ تحقیقات‌ جنگل‌ها و مراتع‌

چکیده

با بررسی‌ خصوصیات‌ اکولوژیکی‌ حاکم‌ بر جنگلهای‌ طبیعی‌ تاغ‌ و مقایسه‌ آنها با جنگلهای‌ دست‌کاشت‌ در 4 منطقه و 16 رویشگاه، عواملی شامل اقلیم‌، خاک‌، پوشش‌ گیاهی‌، آفات‌ و امراض‌، عوامل‌ بیولوژیکی‌ موجود در خاک‌ از جمله‌ قارچهای‌ میکوریزی ‌همزیست‌ ارزیابی شده است‌. نتایج‌ حاصل‌ نشان‌ داد که‌ در بسیاری‌ از موارد، شرایط ‌اکولوژیکی‌ حاکم‌ بر تاغزارهای‌ طبیعی‌ نامساعدتر از عرصه‌های‌ جنگلکاری‌ شده‌ است، ولی رشد و کهنسالی درختان‌ در تاغزارهای طبیعی از عوامل‌ موثر و مثبتی‌ حکایت دارد که‌ در تاغزارهای‌ دست‌ کاشت‌ کمبود آنها مشهود است. تناسب طبیعی تراکم‌ در نقاط‌ مختلف‌ بر اساس‌ توانهای بالقوه‌ موجود، رویش‌ گیاه‌ در گستره ‌وسیعی‌ از بافت‌ و شوری خاک‌، ناچیز بودن‌ آلودگی‌ درختان‌ به‌ آفات‌ و امراض‌، تنوع‌ پوشش‌ گیاهی ‌همراه‌، فراوانی‌ و تنوع‌ گونه‌‌های‌ قارچهای‌ میکوریزی‌ همزیست‌ از شاخصهای‌ مهم‌ تاغزارهای‌ طبیعی‌ در مقایسه‌ با تاغزارهای‌ دست‌ کاشت‌ است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison between natural and cultivated forests of Haloxylon sp. with respect to some ecological factors

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rad 1
  • Soodabeh Korori 2
  • Mohammad Matinizadeh 2
1 Yazd Agricultural and Natural Resources Research center
2 Research Institute of Forests and Rangelands
چکیده [English]

The aim of the study was to investigate some of the ecological factors at natural and planted forests of Haloxylon sp., including climate, soil, accompanied vegetation cover, pest, disease and symbiotic mycorrhizal fungus. For this reason, two districts and 16 sites were selected randomly at Yazd province of Iran, including both the natural and the planted forests. Although the ecological condition of the natural forests was less favourable than the planted forests, but the high growth and longevity of the natural forests are effective and positive indicators at such district which can not be observed at the another district. Natural equilibrium between trees density and site potential and productivity, distribution of Haloxylon trees at various soil textures and salinity rates, few contaminated Haloxylon trees to pests and diseases high diversity of the accompanied vegetation and high diversity and density of the symbiotic mycorrhizal fungi, are the characteristics of the narual forest of Haloxylon in comparison to the planted forests at Yazd province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate
  • soil
  • Vegetation cover
  • Pest
  • disease
  • mycorrhizal fungi
- امانی، م. و پرویزی، آ.،.1375. تاغ. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع‌، نشریه شماره 149، 118 صفحه.
- امیری، ش. و جهان لیتباری، ا.،. 1378. بررسی امکان ساخت تخته فیبر MDF (‌با دانسیته متوسط) با روش خشک از چوب تاغ. نشریه پژوهش و سازندگی شماره 40:  9-4.
- باغستانی میبدی، ن.،1375. چگونگی برآورد موجودی سر پا و تولید سالانه جنگل‌کاریهای دست کاشت تاغ در مناطق بیابانی. نشریه پژوهش و سازندگی، شماره 32: 59 – 56 .
- ثابتی، ح1355. درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، 810 صفحه.
- جوانشیر، ک.، دستمالچی، ح. و عمارتی، ع.، 1376. بررسی اکولوژیک گونه‌های تاغ، پده و گز در بیابانهای ایران، نشریه جنگل و مرتع، شماره 36: 24 – 18 .
- دشتکیان، ک.، اختصاصی، م. و راد، م.ح1379. طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور، پوشش گیاهی منطقه اردکان – میبد. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه شماره 234، 93 صفحه.
- دشتکیان، ک. و باغستانی، ن.،1380. طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور، تیپهای گیاهی منطقه یزد. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه شماره 286، 125 صفحه.
- رهبر، ا1366. اثر توأم پاره‌ای از ویژگیهای فیزیکی خاک، انبوهی و بارندگی روی رشد و سرسبزی جنس تاغ. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، نشریه شماره 50، 72 صفحه.
- زارع زاده، ع.، رهبر، ا. و ابوالقاسمی، م.، 1381. گزارش نهایی تحقیق در بهینه سازی انبوهی جنگل‌کاریهای تاغ در استان یزد. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام یزد، 36 صفحه.
-  شمس زاده، م.، 1375. شناسایی دشمنان طبیعی و بررسی روش‌های کنترل پروانه بذرخوار تاغ. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان یزد، 46 صفحه.
- طباطبائی، ه.، بدون تاریخ. اقلیم استان یزد با نگرشی به اطلاعات 15 ساله سالنامه‌های هواشناسی. انتشارات استانداری یزد.
- علی احمد کروری، س.، قربانلی، م.، و معقولی، ف.، 1375. بررسی علل فیزیولوژی زردشدن تاغ زارها، پژوهش و سازندگی، شماره 32؛ 39 – 36 .
- Call, C. A. and Mckell, C. M., 1982. VAM a natural revegetation strategy for disposed processed soil shale. Reclamation and Revegetation Research.1(4): 337-347.
- Gerdmann, J.W. and Nicollson, T.H., 1968. Spores of mycorrhizal endogone species extracted for soil by wet sieving and decanting. Tran. Br. Mycol.Soc.46:235-244.
- Morton, J.B. and Benny .G.L., 1990. Revised classification of arbuscular mycorrhizal fungi. Mycotaxon, Vol. 37: 471-491.
- Sengupta, A. and Chaudhuris, S., 1990. Vesicular arbuscular mycorrhiza in pioneer salt marsh plants of the Ganes riverdelta in west Bengal (India). Plant and Soil. 122 (1): 11-13.
- Trappe, J.M., 1992. Synoptic keys to the genera and species of Zygomycetous mycorrhizal fungi . Phytopathology. Vol. 72 (8): 1102-1108.
- Wickens, G.E., Goodin J.R. and Field , D.V., 1989. Plant for aridlands. Published by the Academic Division of Unwin Hyman Ltd. 452 p.