تأثیر شیوه تدریجی- پناهی بر تنوع گونه‌ای درختی در جنگل های بلوط لوه گرگان

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 استادیار گروه جنگل‌داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر شیوه تدریجی- پناهیبر تنوع گونه‌ای در هر یک از مراحل اجرای آن، تحقیق حاضر در جنگلهای بلوط لوه، گرگان اجرا شد. در این مطالعه 117 قطعه نمونه 36/0 هکتاری به ابعاد 60×60 متر به روش آماربرداری خوشه­ای پیاده و اطلاعات قطر و نوع گونه درختی برداشت شد. در این تحقیق سه توده مدیریت شده (توده پناهی دانگ دوم (20ساله)، توده پناهی دانگ اول (40ساله) و اصلاحی) و توده طبیعی براساس شاخصهای تنوع شانون- وینر، یکنواختی اسمیت- ویلسون و غنای گونه­ای مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که چهار توده یادشده، براساس شاخصهای تنوع و یکنواختی با احتمال 95 درصد تفاوت معنی­داری داشتند و بیشترین مقدار شاخص یکنواختی اسمیت- ویلسون و کمترین مقدار شاخص تنوع شانون- وینر مربوط به توده طبیعی بود. این تفاوت می­تواند به‌دلیل بهره­برداری و باز شدن تاج پوشش باشد. کم بودن مقادیر شاخص تنوع شانون- وینر و یکنواختی اسمیت - ویلسون در دانگ اول نسبت به دانگ دوم و تفاوت معنی‌دار این دو توده با توده طبیعی گویای این مطلب است که بهره­برداری به شیوه تدریجی- پناهی و تمرکز برداشت در قطرهای زیاد باعث کاهش تنوع گونه‌ای در منطقه مورد مطالعه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of shelterwood logging on diversity of tree species in the Loveh Forest, Gorgan

نویسندگان [English]

  • Jahangir Mohammadi 1
  • Sha'ban Shataee 2
  • Hashem Habashi 2
  • Mojtaba Amiri 1
1 M.Sc. student of Forestry, Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources
2 Assis. Prof., Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources
چکیده [English]

     In order to identify the effect of shelterwood logging on the species diversity in each stages performance, a study was conducted at the Loveh forest, east of Golestan province. Totally, 117 plots with 60×60m were set down with systematic cluster sampling method at the study area. Diameter at breast height (DBH) of trees and species were assessed in each plot. In this study three managed stands including 20 years practiced stands (shelterwood system), 40 years practiced stands (shelterwood system), and improvement stand as well as one unmanaged stand were compared based on Shannon-Wiener, Smith-Wilson and richness indices. The results of analysis of variances showed that difference among four stands were significant (p<0.05) and highest values of Smith-Wilson and lowest value of Shanon-Wiener indices were observed in the natural stands. These differences may be referring to logging and opening crown cover. These results showed that the species diversity was decreased where shelterwood system was applied. The low values of Shannon-Wiener indices and Smith-Wilson indices in 40 years practiced stands compared to 20 years practiced stands confirmed the results.

کلیدواژه‌ها [English]

  • species diversity
  • logging
  • shelterwood system
  • Loveh forests
  • Gorgan
- داستانگو، د.، 1383. مقایسه روشهای برآورد شاخصهای تنوع زیستی درختان جنگلی (طرح جنگلداری نکا- ظالمرود). پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی گرگان، 81 صفحه.
- زرین‌کفش، م.، 1380. خاکشناسی جنگل. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. 361 صفحه.
- کریمی‌دوست، ا.، 1382. شناخت جوامع جنگلی و ارتباط آنها با تغیر ارتفاعی در جنگل لوه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 115 صفحه.
- Alard, D. and Poudevigne, I., 2000. Diversity patterns in grasslands along a landscape gradient in northwestern France. J. Veg. Sci., 11:287-294.
- Ansley, J.S. and Battles, J.J., 1998. Forest composition, structure, and change in old-growth mixed conifer forest in the northern Sierra Nevada. J. Torrey Bot. Soc., 125: 297-308.
- Battles, J.J., Shlisky, A.J, Barrett, R.H., Heald, R.C. and Dlaz, B.H., 2001. The effects of forest management on plant species diversity in a Sierran conifer forest. For. Ecol. Manage., 146: 211-222.
- Brunet, J., Falkengren-Grerup, U. and Tayler, G., 1996. Herb layer vegetation of south Swedish beech and oak forests effects of management and soil acidity during one decade. For. Ecol. Manage., 88: 259-272.
- Krebs, C.J., 1998. Ecological methodology. 2nd edition. Manlo park: addision-wesley. 620p.
- Nagaik, T., Kamitani, T. and Nakashizuka, T., 1998. The effect of shelter wood logging on the diversity of plant species in a beech (Faguse crenata) forest in Japan. For. Ecol. Manage, 118:161-171.
- Nagaik, T., Kamitani, T. and Nakshizuka, T., 2005. Effects of different forest management systems on plant species diversity in a Fagus crenata forested landscape of central Japan. Published on the NRC Research Press, available on: http://cjfr.nrc.ca
- Onaindia, M., Dominguez, I., Albizu, I., Garbisu, C. and Amezaga, I., 2004. Vegetation diversity and vertical structure as indicators of forest disturbance. For. Ecol. Manage.,195:341–354.
- Opdam, P., Foppen, R. and Voc, C., 2002. Bridging the gap between ecology and spatial planning in landscape ecology. Landsc. Ecol., 16: 767-779.
- Parthasarathy, N., 1999. Tree diversity and distribution in undisturbed and human-impacted sites of tropical wet evergreen forest in southern Western Ghats, India. Biodiversity and Conservation, 8: 1365–1381.
- Peterson, E.B. and McCune, B., 2001. Diversity and succession of epiphytic macro lichen communities in low elevation managed conifer forests in western Oregon. J. Veg. Sci., 12:511-524.
- Rodriguez, N, Armenteras, D., Rincon, M.H.A., Morales, M. and Sva, S., 2004. Forest biodiversity indicators in the Colombian Andes. Instituto de investigation de recursos biologios Alexander von Humboldt carrera Bogota, 7 : 35-20.
- Schoonmaker, P. and McKee, A., 1998. Species composition and diversity during secondary succession of coniferous forests in the Western Cascade Mountains of Oregon. For. Sci., 34: 960-979.
- Wagner, H.H. and Edwards, P.J., 2001. Quantifying habitat specify to assess the contribution of a patch to species richness at a landscape scale. Landsc. Ecol., 16: 121-131.
- Youngblood, A., Timothy, M. and Kent, C., 2004. Stand structure in eastside old-growth ponderosa pine forests of Oregon and northern California. For. Ecol. Manage., 199:191-217.