بررسی بهترین روش استقرار نهال حرا در پهنه جززومدی ساحل جزیره قشم

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس

2 کارشناس ارشد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

4 استاد، دانشکده بهداشت دانشگاه تهران

چکیده

جنگلهای حرا در مناطق ساحلی جنوب کشور ایران قرار دارند و به دلیل کارکردهای بیشمار و ارزشهای زیست‌محیطی حفاظت، احیاء و توسعه آنها ضروریست. در جهت نیل به اهداف مزبور، طرح آزمایشی کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی و با دو تیمار اصلی فاصله کاشت شامل 5/0×5/0 متر و 1×1 متر و دو تیمار فرعی شامل نهالهای نهالستان ساحلی و نهالهای نهالستان غیر ساحلی در 3 تکرار و در ابتدا و انتهای پهنه جزر و مدی در جزیره قشم استقرار یافت. بدین منظور تعداد 720 نهال گونه حرا (Aviccenia marina Forsk) در نهالستانهای ساحلی و غیر ساحلی به‌گزینی و به عرصه کشت مورد نظر منتقل و با فواصل کشت یاد شده در مناطق بالا و پایین پهنه جزر و مدی کشت شدند. زنده‌مانی و مؤلفه‌های رویشی نهالهای حرا در مدت زمان هیجده ماه به دقت در عرصه کشت مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج پس از گذشت هجده ماه 9/82 درصد از نهالهای کشت شده در عرصه زنده باقی ماندند. به‌طوری که بیشترین آمار بقاء مربوط به نهالهای حرای کاشته شده در منطقه پایین پهنه جزر و مدی با فاصله کاشت 1×1 متر با نهالهای نهالستان ساحلی و با زنده‌مانی 92 درصد و کمترین آمار بقاء مربوط به نهالهای حرای کاشته شده در منطقه بالای پهنه جزر و مدی با فاصله کاشت 1×1 متر با نهالهای نهالستان ساحلی و با زنده‌مانی 74 درصد است. به‌طور خلاصه نتایج نهایی حکایت از زنده‌مانی و رشد بهینه نهال در محدوده پایین پهنه جزر و مدی با فاصله کاشت 1×1 متر در حاشیه عرصه جنگلهای طبیعی دارد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Establishment and growth of Avicennia marina seedling on upper and lower tidal zone (Case study: Qeshm Island)

نویسندگان [English]

  • Maria Mohammadizadeh 1
  • Majeid Hassani 2
  • Parvein Farshchi 3
  • Mahmoud Mahmoudi Majdabadi 4
1 Assistant Prof., Islamic Azad University, Bandar-abbas branch
2 Senior Research Expert, Research Institute of Forest and Rangelands (RIFR)
3 Assistant Prof.,, Islamic Azad University, science and research branch
4 Prof., Faculty of environmental health, university of Tehran
چکیده [English]

The aim of the study was to investigate the survival and growth of the grey mangrove seedlings (Avecennia marina Forsk) at different planting treatments on tidal zone of a natural mangrove forest at northern coasts of Qeshm Island (Pesian Gulf). The trial was conducted at two sites separately, one on lower tidal zone and the other one on upper tidal zone. At each site the trial was conducted under the statistical design of split plots and randomizaed complete blocks at tree replicates. The treatments consisted of two planting distance as main plots (1×1 and 0.5×0.5 m) and two seedling sources (coastal and non-coastalnurseries or irrigated with saline and sweet water). For this purpose , 720 mangrove seedlings of Avicennia marina Forsk were selected from the coastal and non-coastal nurseries and were transported to the plantation sites and were planted on the two upper and lower -tidal zones. the seedlings survival and growth characteristics were recorded during 18 months. ANOVA analysis and Duncan test was applied for data analysis, using SAS computer program. The results showed that 82.9 percent of the planted grey mangrove seedlings survived 18 months after planting. The survival rate of the saline water irrigated seedlings planted on lower tidal zone with planting distance of 1×1 m, was the highest (92%) whereas the survival rate of the sweet water irrigated seedlings, planted at upper tidal zone with planting distance of 1×1 m and was the lowest (74%). Overall, it might be concluded that the seedlings planted under the protection of natural grey mangrove stands, with planting distanceof 1×1 m on the lower tidal zone, obtained the greatest survival and growth records.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mangrove forests
  • planting distance
  • Seedling
  • tidal zone
  • survival
  • Growth
  • nursery
- ابراهیمی، آ. و دادرس، م.، 1383. نقشه پوشش گیاهی استان هرمزگان. اداره کل منابع طبیعی استان هرمزگان، 41 صفحه.
- بی‌نام، 1385. طرح مدیریت و توسعه جنگلهای مانگرو در استان هرمزگان. مهندسین مشاور پایداری طبیعت و منابع، اداره کل منابع طبیعی هرمزگان، 215 صفحه.
- صفیاری، ش.، 1380. جنگلهای مانگرو در دنیا، جلد اول. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 263 صفحه.
 -صفیاری، ش.، 1381. جنگلهای مانگرو در ایران، جلد دوم. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 430 صفحه.
- ضیایی، ه.، فرهنگ دره‌شوری، ب.، زهزاد، ب. و مجنونیان، ه.، 1376. منطقه حفاظت شده حرا (ذخیره‌گاه زیستکره)، اداره کل حفاظت محیط زیست استان هرمزگان، 69 صفحه.
- محمدی‌زاده، م.، 1386. ارایه طرح بازسازی جنگلهای حرا در استان هرمزگان (مطالعه موردی: جزیره قشم). پایان‌نامه دکتری رشته مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، 224 صفحه.
- Kairo, J., Dahdouh-Guebas, F., Bosire, J. and Koedam, N., 2001. Restoration and management of mangrove systems- a lesson for and from the East African region. South African Journal of Botany, 67: 383-389.
- Khan, M., 1982. Mangrove forest of the United Arab Emirates. Pakistan Journal of Forest, 32: 36-39.
- Macintosh, D. and Ashton, E., 2002. A review of mangroves biodiversity conservation and management. Center for Tropical Ecosystems Research, 71 p.
- Mostafa, M. and Aboel, N., 2001. Growth and establishment of mangrove (Aviccenia marina) on the coastlines of Kuwait. Wetland Ecology and Management, 9: 421-428.
- Savant, P., 1994. Conservation of mangrove forest genetic resources: A training manual. NIO, WWF, India Publication, Bombay, 41 p.
- Toledo, G., Rojas, A. and Bashan, Y., 2001. Monitoring of black mangrove restoration with nursery-reared seedlings on an arid coastal lagoon. Hydrobiologia, Netherlands, 444: 101-109.