بررسی رشد، زنده‌مانی و صفات جوانه‌زنی بذرها و نهال‌های سرو خمره‌ای در تیمارهای مختلف تاریخ کاشت، آبیاری و وجین

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

این تحقیق با هدف تعیین بهترین زمان کاشت بذر و آگاهی از تأثیر نقش آبیاری و وجین در رشد و زنده‌مانی نهالهای سرو خمره‌ای در نهالستان زاغه خرم‌آباد انجام شده است. برای انجام پژوهش حاضر از طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل، در سه تیمار زمان کاشت بذر در دو سطح (آذرماه و بهمن‌ماه)، آبیاری در دو سطح (2 روز یکبار و 4 روز یکبار) و وجین در دو سطح (هفته‌ای یکبار و دو هفته یکبار) با 4 تکرار و شامل 15 گلدان در هر تکرار استفاده شد. پس از پایان اولین فصل رویش اندازه‌گیری‌های موردنظر شامل: صفات جوانه‌زنی، رشد ارتفاعی، قطر یقه، طول ریشه و درصد زنده‌مانی صورت گرفت. نتایج نشان داد که بهترین صفات جوانه‌زنی بذرهای سرو خمره‌ای در کاشت پاییزه و بیشترین میزان رشد ارتفاعی در کاشت پاییزه و آبیاری 2 روزه بوده، اما اثر عملیات وجین بر آنها معنی‌دار نشد. اثر تاریخ کاشت و آبیاری و ترکیب هر سه تیمار یادشده بر رشد قطری یقه معنی‌دار شد، به‌طوری که بیشترین رشد در کاشت پاییزه، آبیاری 2 روزه و وجین 7 روز حاصل شد، اما عملیات وجین خود به تنهایی اثر معنی‌داری بر رشد قطری یقه نداشته است. بیشترین درصد زنده‌مانی در کاشت پاییزه حاصل شد، اما اثر عملیات آبیاری و وجین بر درصد زنده‌مانی نهالهای سرو خمره‌ای در پایان نخستین فصل رویش معنی‌دار نبوده است. بیشترین میزان طول ریشه در کاشت پاییزه و دوره وجین در سطح 2 هفته یکبار حاصل شد. براساس نتایج بدست‌آمده به‌منظور کاهش هزینه‌های تولید نهال در نهالستان زاغه خرم‌آباد، بهترین زمان برای کاشت بذرهای سرو خمره‌ای کاشت پاییزه می‌باشد و با توجه به عدم معنی‌داری تیمارهای وجین بر رشد ارتفاعی و قطری (یقه) و درصد زنده‌مانی می‌توان برای صرفه‌جویی در هزینه‌های کارگری عملیات وجین را از سطح هفته‌ای یکبار به دو هفته یکبار افزایش داد. همچنین بهترین دوره آبیاری نهالهای سرو خمره‌ای در نهالستان زاغه خرم‌آباد آبیاری در سطح 2 روز یکبار می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Survey of growth, survival and germination characteristics of seeds and seedlings of Thuja orientalis in different treatments of sowing date, irrigation and weed control

نویسندگان [English]

  • Naghmea Soufizadeh 1
  • Sayyed Mohsen Hosseini 2
  • Mas'oud Tabari 2
1 M.Sc. in forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tarbiat Modares
2 Associate Prof., Faculty of Natural Resources, University of Tarbiat Modares
چکیده [English]

Thuja orientalisis one of the most important species due to its low ecological needs and tolerance against winter dry and summer heat, which is very current in forest plantation in degraded ecosystems and arid and semi-arid shrub lands of Iran. This experiment was performed at complete randomized block and factorial design with three treatments, sowing date (autumn and winter), irrigation periods (2 and 4 -days) and weed mechanical control (7 and 14 -days) with four replications and 15 vases (per replications) in Zaghe nursery in Khorramabad, Iran. At the end of the first growing season, measurements were including germination characteristics, height growth, collar diameter, root length and survival rate. Results showed that effect of sowing dates and irrigation periods ongermination characteristics, height growth and collar diameter were significant. Maximum growth was in autumn sowing and 2-days irrigation periods. Effect of sowing dates on survival of Thuja orientalisseedlings indicated that maximum survival was at autumn. Effect of sowing date and weed control on root length was significant. Based on the results, maximum root length was at autumn sowing and 14-days weed control periods. Based on the obtained results, autumn season can be suggested for Thuja orientalis, also since there is no significant effect of weed control on height and collar diameter, we can use 14 - days weed control operation instead of 7- days, for decreeing the cost of seedlings production in the nursery.

کلیدواژه‌ها [English]

  • seed
  • sowing date
  • Irrigation
  • weed control
  • Thuja orientalis
  • germination
- امام، م.، 1382. تکثیر درون‌شیشه‌ای درخت نوش (Thuja orientalis L.) از طریق سرشاخه‌های آن. تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، 11 (1): 15-1.
- بی‌نام، 1386. سایت سازمان هواشناسی استان لرستان، www.lorestanmet.ir
- پورعسگری، ع.م. و پورلزرجانی، ه.، 1384. راهنمای تولید نهال، درخت‌کاری و معرفی تعدادی از درختان و درختچه‌های جنگلی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 138 صفحه.
- حسینی، س.م.، علی‌عرب، ع.، اکبری‌نیا، م.، جلالی، غ.، طبری، م.، علمی، م. و رسولی اکردی، ی.، 1385. اثر تیمارهای مختلف شدت نور بر رشد ارتفاعی، شادابی و زنده‌مانی نهالهای سرو نقره‌ای در نهالستان. پژوهش و سازندگی، 72: 31-25.
- زارع، ح.، 1380. گونه‌های غیربومی سوزنی‌برگ ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 493 صفحه.
- سلطانی، ا.، 1376. طبقه‌بندی پارکها و مناطق حفاظت‌شده ایران از نظر گونه‌های شاخص گیاهی و جانوری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 140 صفحه.
- طباطبائی، م. و قصریانی، ف.، 1371. منابع طبیعی کردستان. انتشارات جهاد دانشگاهی، 767 صفحه.
- طبری، م.، پورمجیدیان، م. و علیزاده، ع.، 1383. تأثیر نوع خاک، رژیم آبیاری و وجین روی تولید نهال سرو زربین در نهالستان شهرپشت نوشهر. پژوهش و سازندگی، 70: 69-65.
- طبری، م. و قلیچ‌خانی، م.، 1386. اثر عمق و زمان کاشت بر جوانه‌زنی بذر بلوط بلندمازو. مجله منابع طبیعی ایران، 60 (3): 891-833.
- غلامی، ش.، حسینی، م. و صیاد، ا.، 1386. اثر وجین، عمق و زمان کاشت بذر روی رشد نهالهای بنه. پژوهش و سازندگی، 75: 80-71.
- Ayeni, A.O., Majek, B.A., Jhonson, J.R. and Obal, R.G., 2003. Container nursery weed control: bittercress, groundsel and oxalis. New Jersey Agricultural Experimental Station, 939 p.
- Babour, J., Holston, K., Eckhart, R., Parresol, B.R. and Pharo, J., 2001.Temperature effect on longleaf pine seed germination at a container nursery. USDAForest service, 4 p.
- Boyerr, J.N. and South, D., 2004. Date of sowing and emergence timing affect growth and development of loblolly pine seedlings. New Forests, 231: 253-271.
- Brisette, J.C. and Chamber, J.L., 1992. Leaf water status and root system water flux of short leaf pine (Pinus echinata Mill.) seedlings in relation to new growth after transplanting. Tree Physiology, 11 (3): 289-303.
- Driessche, V.R., Rudo, W. and Martens, L., 2003. Effect of fertilization and irrigation on growth of aspen (Populus termuloides). Forest Ecology and Management, 186: 381-389.
- Fotelli, M.N.R., Aadoglou, K.M. and Constantinidou, H.I.A., 2000.Water stress of seedlings of four Mediterranean Oak species. Tree Physiology, 20: 1065-1075.
- Gautam, M.K., Mead, D.J., Clinton, P.W. and Chang, S.X., 2003. Biomass and morphology of Pinus radiata coarse root components in a sub-humid temprate silvo pastoral system. Forest Ecology and managment, 177: 387-397.
- Haase, D.L. and Rose, R., 1993. Soil moisture induces transplant shock in stored and unstored to Douglas fir seedlings of varying root volumes. Forest Science, 4: 275-294.
- Harrington, J., 1972. Seed and longevity. In: Kozlowski, T.T., (Ed.), Seed Biology. Academic Press, New York, Vol III: 145-245.
- Harrington, J.T., Loveall, M.W. and Kirksey, R.E., 2004. Establishment and early growth of dryland plantings of Arizona cypress in New Mexico, USA. Agroforestry Systems, 63: 183-192.
- Jensen, M., 2001. Temperature relations of germination in Acer platanoids L. seeds. Forest Research, 16: 417-428.
- Jink, R., Baker, C. and Nilloughby, I., 2006. Direct seeding of Ash and Sycamore: The effects of sowing date, pre-emergent herbicides, cultivation and protection on seedling emergence and survival. Forest Ecology and Management, 237: 373-386.
- Lavendar, D.P., 1984. Plant physiology and nursery environment: Interactions affecting seedling growth. In: Duryea, M.L. and Landis, T.D., (Eds.), Forest nursery manual: Production of bare root seedlings. Dr. W. Junk Publication: 133-139.
- Lōf, M., Madsen, P. and Thomsen, A., 2003. Sowing and transplanting of broadleaves (Fagus sylvatica, Quercus robur, Prunus avium and Crataegus monogyna) for afforestation of farmland. Forest Ecology and Management, 188: 113-123.
- Luoranen, J., Rikala, R., Konttinen, K.S. and Smolander, H., 2006. Summer planting of Picea abies container-grown seedlings: Effects of planting date on survival, height growth and root egress. Forest Ecology and Management, 237: 534-544.
- McCarthy, N. and O'Reilly, C., 2001. The impact of herbicides on tree seedling quality. Reproductive Material, No: 1, AgricultureBuilding, UCD COFORD (A program for Forest Research and Development), Dublin: 49-67.
- McCreary, D.D., 1990. Acorn sowing date affects field performance of Blueand valley Oak CA. Tree Planters Notes, 41 (2): 6-9.
- Melissa, H.M., Negreros Castillo, P. and Mize, C., 2000. Sowing date shade and irrigation affect Big-Leaf Mahogany (Swietenia macrophylla King). Forest Ecology and Management, 132: 173-181.
- Nagakura, J., Shigenaga, H.A. and Takahashi. M., 2004. Effects of simulated drought stress on the fine roots of Japanese cedar (Cryptomeria japonica) in a plantation forest on the Kanto Plain, eastern Japan. Journal of Forest Research, 12 (2): 143-151.
- Neary, D.G., Rockwood, D.l., Comerford, N.B., Swindel, B.F. and Cooksey, T.E., 1990. Importance of weed control, fertilization, irrigation and genetics in slash and lobolly pines: Early growth on poorly drained spodozole. Forest Ecology and Management, 30 (1-4): 271-281.
- Pankaj, P. and Bhardwaj, S.D., 2005. Handbook of practical forestry. Agro Bios (India), 191 p.
- Shafiqur, R.K., Robin, R., Haase, D.L. and Sabin, T.E., 1996. Soil water stress: Its effects on phenology, physiology, and morphology of containerized Douglas-fir seedlings. New Forests, 12: 19-39.
- Shibu, J., Sara, M. and Craig, L.R., 2003. Growth, nutrition, photosynthesis and transpiration responses of longleaf pine seedlings to light, water and nitrogen. Forest Ecology and Management, 180: 335-344.
- Sorensen, F.C., 1996. Effects of length of seed chilling period and sowing date on family performance and genetic variances of Douglas-fir seedlings in the nursery. New Forest, 12:187-202.
- Thompson, B.E., 1984. Establishing a vigorous nursery crop: bed preparation, seed sowing and early seed growth. Forest Research Laboratory, Oregon State University, Martines Nijhoff/Dr. W. Junk Publisher, 41-49.
- Zollinger, R. and Quam, V., 2001. Weed Control in tree plantings. NDSU Extension Service, North DakotaStateUniversity of Agriculture and Applied Science and U.S. Department Agriculture Cooperating, 12 p.