TY - JOUR ID - 109783 TI - روند تغییرات حفاظت‌کننده‏‌های اسمزی و پارامترهای فیزیولوژی سه گونه اکالیپتوس در پاسخ به تنش سرب JO - تحقیقات جنگل و صنوبر ایران JA - IJFPR LA - fa SN - 1735-0883 AU - شریعت, آناهیتا AU - عصاره, محمدحسن AU - قمری‌زارع, عباس AD - دکترای اصلاح نباتات، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران AD - استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران AD - دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 25 IS - 1 SP - 148 EP - 137 KW - پرولین KW - رنگیزه‌های گیاهی KW - سمیت فلزات سنگین KW - قندهای محلول KW - گیاه‌پالایی DO - 10.22092/ijfpr.2017.109783 N2 - پژوهش پیش‏رو به‌منظور بررسی تغییرات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی نونهال‏های سه گونه اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.، E. microtheca F. Muell و E. occidentalis Endl.) در پاسخ به سمیت سرب انجام شد. بذرها در گلدان‏های حاوی سنگریزه کشت شدند و توسط محلول‏ غذایی آبیاری شدند. پس از گذشت 10 هفته، نونهال‏های اکالیپتوس در معرض تیمارهای نیترات سرب (صفر، 50، 100 و 200 میلی‌مولار) به ‌مدت 10 ماه قرار گرفتند و پس از آن با استفاده از دستگاه ICP-OES غلظت سرب در اندام‏های ریشه، ساقه و برگ نونهال‏ها اندازه‌گیری شد. روند انباشت سرب در برگ به‌صورت E. camaldulensis > E. microtheca <  E. occidentalis بود. غلظت سرب در بافت ریشه بیشتر از برگ و ساقه بود و در اغلب موارد در بافت ساقه نیز کمتر از برگ بود. در هر سه گونه با افزایش غلظت سرب، غلظت این عنصر در بافت‏های گیاه نیز افزایش یافت. با افزایش غلظت سرب، در هر سه گونه محتوای پرولین و قندهای محلول افزایش یافت و در مقابل محتوای رنگیزه‏ها، محتوای نسبی آب برگ و سطح ویژه برگ کاهش یافت. این نتایج بیان‌گر آن بود که اکالیپتوس دارای مکانیسم‏های مؤثر در برابر سمیت سرب ازجمله تجمع حفاظت‌کننده‏های اسمزی بود. در میان سه گونه مورد بررسی، بیشترین غلظت سرب تجمع‌یافته در برگ و ساقه E. occidentalis مشاهده شد که به‌ترتیب 2/38 و 1/82 برابر غلظت سرب تجمع‌یافته در برگ E.camaldulensis و E. microtheca بود، اگرچه حداقل مقدار شاخص تحمل تنش (0/76) در E. occidentalis مشاهده شد. در کل، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده می‏توان اکالیپتوس را به‌عنوان یک گونه مقاوم به فلز سنگین سرب برای گیاه‌پالایی خاک‏‌های آلوده به سرب درنظر گرفت. UR - https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_109783.html L1 - https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_109783_3e8a7e0ad01e1cde4a7117f0aaece69e.pdf ER -