%0 Journal Article %T ارزیابی اثر گردوغبار و بیماری زغالی بلوط بر مشخصه‌‌های زیستی بلوط ایرانی (.Quercus brantii Lindl) در استان ایلام %J تحقیقات جنگل و صنوبر ایران %I مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0883 %A منوچهری, کژال %A کاوسی, محمدرضا %A پورهاشمی, مهدی %A بابانژاد, منوچهر %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 28 %N 4 %P 397-408 %! ارزیابی اثر گردوغبار و بیماری زغالی بلوط بر مشخصه‌‌های زیستی بلوط ایرانی (.Quercus brantii Lindl) در استان ایلام %K رسوب خشک %K فلاونوئید %K فنل %K کاروتنوئید %K کلروفیل %R 10.22092/ijfpr.2021.352686.1968 %X زوال جنگل، برآیند تأثیر متقابل خشک‌سالی و یخ‌بندان‌‌های زودهنگام، سن درختان، کیفیت رویشگاه، آفات و بیماری‌ها و پدیده گرد‌‌و‌‌غبار است. با توجه ‌به بروز بحران زوال بلوط، شیوع بیماری زغالی و نیز رخداد طوفان‌های گردوغبار در جنگل‌های زاگرس، پژوهش پیش‌رو با هدف اندازه‌‌گیری مقدار ذرات گردوغبار ته‌‌نشست‌شده روی برگ بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) و بررسی مشخصه‌‌های زیستی درختان سالم و بیمار این گونه در بخشی از جنگل‌‌های هیانان در شمال­شرقی شهر ایلام انجام شد. برای اندازه‌‌گیری ویژگی‌های بیوشیمیایی، بررسی فعالیت آنتی‌‌اکسیدانی و آنزیم‌‌ها و مقدار رسوب خشک گردوغبار روی برگ، از بخش‌‌های متفاوت تاج هر پایه به‌‌طور تصادفی نمونه‌‌گیری‌‌ شد. میانگین رسوب خشک گردوغبار در واحد سطح برگ درختان بلوط ایرانی طی سه دوره نمونه‌‌برداری از 21/0 تا 26/0 میلی‌‌گرم در سانتی‌‌متر مربع متغیر بود. از این ‌نظر تفاوت معنی‌داری بین درختان سالم و بیمار مشاهده نشد. مقدار کلروفیل‌های a، b و کل و کاروتنوئید در پایه‌های سالم (به‌ترتیب 03/0، 06/0، 1/0 و 14/0 میلی‌‌گرم بر گرم وزن تر) به‌طور معنی‌‌داری بیشتر از درختان بیمار (038/0، 05/0، 08/0 و 12/0 میلی‌‌گرم بر گرم وزن تر) به‌دست آمد. همچنین، مقدار آنتی‌‌اکسیدان و کاتالاز در برگ درختان سالم به‌ترتیب با 9/56 درصد و 01/0 واحد بر میلی‌‌گرم پروتئین به‌طور معنی‌‌داری بیشتر از درختان بیمار با مقادیر 8/42 درصد و 008/0 واحد بر میلی‌‌گرم پروتئین بودند. فنل و فلاونوئید بیشتری در برگ درختان بیمار (به‌ترتیب 9/169 و 8/47 میلی‌‌گرم بر گرم وزن تر) نسبت به برگ پایه‌های سالم (به‌ترتیب 5/114 و 6/36 میلی‌‌گرم بر گرم وزن تر) مشاهده شد. درمجموع، می‌توان گفت که بلوط ایرانی در جنگل‌‌های مورد مطالعه علاوه‌‌بر توانایی زیاد در حفظ و نگهداشت ذرات گرد‌‌و‌‌غبار، در برابر عوامل ایجاد بیماری زغالی بسیار مقاوم است. %U https://ijfpr.areeo.ac.ir/article_123887_18423e1a86245c92908d51b108a9e075.pdf