وضعیت کمی و کیفی جنگل‌های پسته در استان چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهار محال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران

2 استادیار پژ‍وهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهار محال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران

چکیده

پسته از جنس‌های درختی اصلی جنگل‌های زاگرس است و بنه (Pistacia atlantica Desf.) مهم‌ترین گونه این جنس محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت کمی و کیفی این جنس با تأکید بر گونه بنه در جنگل‌های استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. پس از جنگل‌گردشی­ در سطح 307000 هکتاری جنگل‌های استان، تمام مناطق پراکنش تیپ­‌های مختلف بنه، به‌صورت مشاهده­‌ای بر روی نقشه­‌های توپوگرافی 1:50000 مشخص شدند. محدوده­‌های مشخص‌شده به‌صورت نقشه­‌های رقومی درآمده و نقشه مقدماتی تیپولوژی بنه در جنگل­‌های استان تهیه شد. شبکه آماربرداری بر روی تیپ­‌های مختلف بنه به‌ گونه‌ای طراحی شد که حداقل 30 قطعه‌نمونه در بزرگترین تیپ بنه قرار گیرد. با همین ابعاد شبکه، تعداد قطعات نمونه برای سایر تیپ­‌ها محاسبه شد. در مجموع، 39 قطعه‌نمونه دایره‌ای 10 آری برداشت شد. نتایج نشان داد که بنه در شش تیپ جنگلی حضور داشت. تیپ بلوط- بنه با 84801 و تیپ بادام- بنه با 537 هکتار به‌ترتیب بیشترین و کمترین سطح را به‌خود اختصاص دادند. بیشترین تراکم بنه متعلق به تیپ بنه با 90 و کمترین آن مربوط به تیپ بادام- بنه با 20 اصله در هکتار بود. قطورترین و کم‌قطرترین درختان بنه به‌ترتیب در تیپ‌های افرا- بنه و بادام- بنه حضور داشتند. با توجه به حضور بنه در تیپ بلوط- بنه به‌عنوان گسترده‌­ترین تیپ جنگلی در جنگل­های استان، امکان کاشت و توسعه این گونه باارزش در توده‌های خالص و غالب بلوط در استان نیز وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Quantitative and qualitative characteristics of pistachio forests in Chaharmahal and Bakhtiari province

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Talebi 1
  • Hasan Jahanbazy 2
  • Yaghoub Iranmanesh 2
  • Farshad Haghighian 1
1 Senior Research Expert, Research Division of Natural Resources, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shahrekord, Iran
2 Assistant Prof., Research Division of Natural Resources, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shahrekord, Iran
چکیده [English]

Pistacia atlantica Desf. is one of the most important species in the Zagros forests. This research was conducted in order to investigate the quantitative and qualitative characteristics of pistachio forests in Chaharmahal and Bakhtiari province. At first, all of the forest regions were investigated and typology map of forests was made on 1:50000 map. Then the digital map of forest types was made. Sampling grid was established on the map, so that at least 30 plots were selected on the biggest type of pistachio. Using the same method, number of sample plots was calculated for other forest types. A total of 39 circle plots, each 1000 m2, were selected. The results indicated that Pistachio was present in 6 forests types. Quercus-Pistacia covering 84801 ha area was the largest type, while Acer- Pistacia was the smallest type that covered 537 ha. Pistachio type with 90 trees per hectare was the most dense forest type, while Amygdalus-Pistacia type with 20 trees per ha was the less dense type. The thickest and tiniest pistachio trees were recorded in the Acer-Pistacia and Amygdalus-Pistacia types, respectively. Considering the presence of pistachio in the vast and widest forest type of Quercus-Pistacia, we can plant this species in pure and dominant oak stands of the province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Density
  • Forest type
  • Pistacia atlantica
  • Quercus
  • Zagros forests

مراجع

- Bordbar, K. Hamzepoor, M. and Oji, M.Gh., 2003. Trees and shrubs at Experimental Pistachio Forest of Firoozabad, Fars. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 10(1): 83-88 (In Persian).
- Fallah Chaei, M.M., Firozan, A.H., Yousefi, M., Panahpour, H. and Fallah Chaei, S.R., 2009. Investigation of growth characteristics of Pistachio forests in Yasouj province. Biological Science Journal, 3(1): 29-41.
- Fatahi, M., 1995. History vegetation Zagros with emphasize on Pistachio forests. Proceedings of the First National Conference of Pistachio. Ilam, 4-5 Nov. 1995: 1-25 (In Persian).
- Jahanbazi, H., Heidari, H., Sagheb talebi, Kh. and Khatamsaz, M., 2002. Site demands of Ulmus boissieri in Bazoft Tangehoonii Chaharmahal & Bakhtiari province. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 8: 1-57.
- Jahanbazi, H., Madah Arefi, H., Iranmanesh, Y., Talebi, M. and Mahinpoor, H., 2013. Study on production, percent and Pistachio oil components and the estimated economic value of its seed in forests of Chaharmahal and Bakhtiari province. Final Report of Research Project, Published by Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, 58p (In Persian).
- Khatamsaz, M., 1997. Flora of Iran, No. 3. Published by Ministry of Agriculture, Tehran, 22p (In Persian).
- Khodakarami, Y., 1998. The study of effective factors in diversity of Pistacia sp. in Kermanshah province. Published by Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, 133p (In Persian).
- Nicolescue, V.N., Capraru, E., Stroe, I., Ostafi, M.F. and Barti, M.E., 2015.Silviculture of European Beech- Dealing with Threats and Uncertainties. The 10th International Beech Symposium. 1-6 Sep. 2015, Kastamonu, Safranbolu, Turkey, pp. 39-41.
- Maddelein, D. and Lust, N., 1992. Silvicultural Characteristics of a Scot pine stand on drift sands. Silva Gandavensis, 57: 16-27.
- Oji, M.Gh., 2003. The effect of light and cold on germination and growth of Pistachio in vitro. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 10(2): 371-388 (In Persian).
- Raeisian, R., 2000. Data collection and analysis to provide identification of watersheds in Chaharmahal and Bakhtiari (Vol. 1). Final Report of Research Project, Published by Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, 31p (In Persian).
- Sabeti, H., 1994. Forests, Trees and Shrubs of Iran, Yazd University Press, Yazd, 886p (In Persian).
- Salarian, A., Mataji, A. and Iranmanesh, Y. 2008. Investigation on site demand of Almond (Amygdalus scoparia Spach.) in Zagros Forests (Case study: Karebas site of Chaharmahal and Bakhtiari province). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 16(4): 528-542 (In Persian).
- Tahmasebi, M. and Fattahi, M., 2003. Relationship between ecological factors and quantitative and qualitative factors of Pistachia atlantica trees at Ilam province. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 10(1): 145-171 (In Persian).
- Talebi, M., Fatahi, M., Jahanbazi, H., Haghighian, F. and Emami, S.N., 2007. Study and determination of effective factors on Pistachio in Chaharmahal and Bakhtiari province. Published by Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, 74p (In Persian).
- Talebi, M., Sagheb talebi, Kh. and jahanbazi, H., 2006. Site demands and some quantitative and qualitative characteristics of Persian oak (Quercus brantii Lindl.) in Chaharmahal & Bakhtiari Province (western Iran). Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 14(1): 67-79 (In Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار