بررسی میزان تولید چوب کلن‌های مختلف صنوبر (کلن‌های تاج باز) در منطقه کرج

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

اعضاء هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران‏

چکیده

برای اجرای این تحقیق تعداد 15 کلن برتر از میان ارقام صنوبر بررسی شده در مرحله اول آزمایش (خزانه‌های سلکسیون) انتخاب گردید. از هر کلن به تعداد 75 اصله نهال یکساله براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی در اسفند ماه 1369 در اراضی مرکز تحقیقات البرز کرج مورد کاشت قرار گرفت. در پایان هر فصل رویش، قطر برابر سینه و ارتفاع درختان اندازه‌گیری شد و بعد از تعیین میانگینهای قطر و ارتفاع نسبت به محاسبه رویش کل، رویش جاری و رویش متوسط حجمی کلن‌ها اقدام گردید و سپس متغیر رویش متوسط حجمی با استفاده از نرم‌افزار MSTATC مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج بدست آمده طی یک دوره ده ساله بیانگر آن است که:
از میان صنوبرهای بررسی شده کلنP.euramericana vernirubensis  با میانگین قطر برابر سینه 6/24 سانتیمتر و کلنP.euramericana 154  با میانگین ارتفاع 57/18 متر از بیشترین میزان رویش قطری و طولی برخوردار بوده‌اند.
کلنP.eur. vernirubensis  با میانگین تولید 45/27 متر مکعب، بیشترین و کلن P.alba nivea  با میانگین 02/9 متر مکعب در هکتار و در سال کمترینمیزان رویش متوسط حجمی را داشته‌اند و از این نظر میان کلن‌ها اختلاف معنی‌دار وجود داشته است.
بررسی رویش جاری حجمی کلن‌ها طی دوره اجرای طرح نشان می‌دهد که حداکثر رویش طی سالهای 1375 تا 1377 صورت گرفته است. به طوری‌که از 18/52 تا 20/64 درصد از کل رویش ده ساله کلن‌ها طی این سه سال انجام شده است.
از نظر آلودگی کلن‌ها به آفات، حساسترین کلن‌ها، صنوبرهایP.deltoides  از جمله P.deltoides 73/51و مقاومترین آنها ارقام گروههایP. alba  وP.nigra  از جملهP.nigra 42/51وP.alba niveaبوده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on wood production of different poplar clones (wide crown clones) in Karaj area

نویسندگان [English]

  • Raf'atollah Ghasemi
  • Ali Reza Modirrahmati
Members of Scientific board, Research Institute of Forests and Rangelands. Tehran.‎
چکیده [English]

In this investigation 15 superior poplar clones with wide crown were selected from the first stage of the Selection Nurseries Trial. One year old seedlings of the clones were planted under the statistical design of Randomized Complete Blocks at Karaj Natural Resources Centre in 1999 (75 seedlings at each plot). At the end of each growing season diameter at breast height (dbh) and height were measured.
After calculating mean height and diameter of the clones, their mean, current and total growth volumes were determined. The mean growth volume data was analyzed using the MSTATC computer software.
The results of 10 year old trial shows that among the investigated poplar clones, Populus euramericana vernirubensis with diameter of 24.6 cm and Populus euramericana 154 with height of 18.57 m achieved the greatest diameter and height growth rate, respectively.
There was significant difference between P. euramericana vernirubensis and P. alba nivea in average volume growth rate (27.45 and 9.02 m3 /ha/y, respectively).
During the 10 year growth period, the highest current volume growth of the poplar clones belonged to years 1996-1998, because 52.18 to 64.2 percent of the total growth developed during these three years. P. deltoides Particularly P. deltoides 73/51 was the most tolerant species whereas P. alba (P. alba nivea) and P. nigra (P. nigra 42/51) were the low tolerant species to pest infection.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poplar
  • wood
  • DIAMETER
  • height
  • volume
  • P.alba
  • P. nigra
  • P. deltoids
  • P. euramericana
 1- باب‌المراد، م.، 1377. بررسی بیولوژی سنک صنوبرMonsteria unicostata  در کرج. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته حشره‌شناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی. 181 صفحه.
2- خیال، ب.، 1363. بررسی آفات صنوبر در ایران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. نشریه شمارة 38. 115 صفحه.
3- ضیایی، ف.، گرجی، ی. و ثاقب طالبی، خ.، 1369. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی آزمایش فاصله‌ای ده کلن صنوبر دو رگه اروپا - آمریکایی در ایستگاه تحقیقات خوشامیان (غرب مازندران، نوشهر)، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
4- قاسمی، ر.، و مدیررحمتی، ع.، 1382. آزمایش سازگاری و بررسی میزان تولید چوب کلن‌های مختلف صنوبر (کلن‌های تاج بسته) در منطقه کرج. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران جلد 11 شماره 3: 359-390.
5- قرآنی، م.، 1367. بررسی سازگاری و میزان تولید ارقام مختلف صنوبر در اراضی شرکت جنگل شفارود گیلان. فصلنامه جنگل شماره 5.
6- لطفیان، ح.، 1364. گزارش طرحهای تحقیقاتی قبلی صنوبر و ارائه نتایج مقدماتی بعضی از آنها. مجموعه مقالات ارائه شده در سمینار اهمیت صنوبر. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. نشریه شماره 45: 50-117.
7- مدیررحمتی، ع.، همتی، ا. و قاسمی، ر.، 1376. بررسی مشخصات کلن‌های صنوبر در خزانه‌های آزمایشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. نشریه شماره 177: 143 صفحه.
8- همتی، ا.، و مدیررحمتی، ع.، 1381. گزارش بررسی سازگاری و میزان تولید ارقام مختلف صنوبر در اراضی شرکت صنایع کاغذ غرب (کرمانشاه)، مؤسسه تحقیقات جنگها و مراتع. نشریه جنگل و صنوبر شماره 8: 59-86.
9- Markovic and Herpka, 1986. Poplars and Willows in Yuguslavia, Poplar research institute Novi Sad Yuguslavia. 295 pp.
10- Pryor L.D. and Willing R.R. 1983, growing and breeding Poplar in Australia, Canberra. 56 pp.