ارزیابی کمی وکیفی زادآوری طبیعی درحفره‌های ایجاد شده راشستانهای گلبند (سری جمند)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگلداری

2 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

3 عضو هیات علمی دانشگاه تهران

چکیده

طبق بررسیهای انجام شده در بعضی از حفره‌های طبیعی ایجاد شده در توده‌های راش منطقه گلبند، تجدید حیات به نحو مطلوب مستقر شده است و در بعضی از حفره‌ها به جای زادآوری، با توجه به شرایط مختلف، گیاهانی نظیر سرخس و تمشک استقرار یافته است. بنابراین مطالعه در مورد اینکه آیا وجود یا عدم وجود زادآوری و یا به جای آن حضور گیاهان مزاحم تحت تأثیر رویشگاه (اقلیم، خاک و عوامل فیزیوگرافی) و عوامل طبیعی یا به خاطر دخالتهای انسان و دام و یا نامناسب بودن حفره‌ها از نظر ابعاد در اثر برداشت درختان در اشکوب‌های بالایی بوده، ضروری به نظر می رسد. با توجه به وضعیت زادآوری و پراکنده بودن حفره ها، 13 حفره زادآوری با مساحت مختلف به عنوان قطعات نمونه مورد مطالعه در نظر گرفته شد. بعد اندازه گیریهای کمی از قبیل سن، ارتفاع، قطریقه و قطربرابرسینة نهالها در نقاط مختلف هر حفره انجام پذیرفت.
    درصد آمیختگی و ترکیب گونه ای در حفره‌های زادآوری نشان می دهد که گونه راش بیشترین فراوانی (75%) را در منطقه مورد مطالعه تشکیل می دهد. سن نهالهای گونه راش در سطوح زادآوری تفاوت قابل ملاحظه ای نداشته و دارای یک دامنه 6 تا 8 سال می باشد. این مورد بیانگر این مطلب است که در 6 تا 8 سال گذشته، سال بذردهی راش بوده است.با افزایش سطح حفره ها، از تعداد نهالها در واحد سطح کاسته می شود و به عکس بر ارتفاع نهالها افزوده می شود. وضعیت شاخه دوانی گونة راش نشان می دهد که بیشتر نهالها وضعیت دو شاخه دارند. به طور عمومی با افزایش سطح حفره‌ها به میزان نهالهای دو یا چند شاخه اضافه می شود.
     نتایج این مطالعه نشان می دهد که برشها نباید در سطوح بزرگ زده شوند، بلکه گروههای کوچک تا متوسط سطح مطلوبی را جهت کمیت زادآوری و بهبود وضعیت کیفی نهالها ایجاد می کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Qualitative and quantitative evaluation of natural regeneration in gaps within beech (Fagus orientalis Lipsky) stands of Caspian Region

نویسندگان [English]

  • Hooshang Shahnavazi 1
  • Khosro Sagheb-Talebi 2
  • Ghavamoddin Zahedi-Amiri 3
1 Forest senior Expert
2 Member of Scientific Board, Research Institute of Forests and Rangeland
3 Member of Scientific Board, University of Tehran
چکیده [English]

According to few recent studies, regeneration was favourably established in few natural gaps at beech stands located in Golband Forest of Caspian region of Iran (Jamand district), whereas in other gaps, weeds including Rubus sp. and ferns were established. The aim of the research was to investigate the effects of natural parameters, including climate, soil and topography; human and livestock activities and inappropriate gap size caused by removal of trees in the upper storey. For this reason, 13 natural gaps were selected as sampling plots, depending on their regeneration condition and their distribution within the forest. After that, the seedlings age, height and diameter (at collar and breast height) were measured.
The results showed that the seedlings of F. orientalis occupied highest area of the gaps (75%) in comparison to other species. There was not significant difference between the beech seedlings in respect to their age (6-8 year old). The gap size had negative effect on seedlings density and positive effect on seedlings height. The branching mode of beech indicates that most of the saplings were forked. Overall, an increase in the gap area, increased the number of the forked and broom shaped saplings. The results showed that cuttings should be made in a way to prevent large gaps. In contrast, the small and medium gaps provide an appropriate area for regeneration, quantitatively and qualitatively

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fagus orientalis
  • gap size
  • regeneration
  • beech
  • sapling

مراجع

1) ثابتی، ح.، 1344. درختان ودرختچه‌های ایران. انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی. 890 صفحه.
2) ثاقب طالبی، خ.، اسلامی، ع.، قورچی بیگی، ک.، شهنوازی، ه.، موسوی میرکلایی، س.ر.، 1380. ساختار راشستانهای خزری و کاربرد شیوه تک گزینی در آنها. مجموعه مقالات دومین سمینار بین المللی جنگل و صنعت. جلد اول: 107- 138.
3) حجتی، س. م.، 1378. بررسی نحوه پراکنش و ساختار سنی تجدید حیات طبیعی گونه راش در راشستانهای بخش گرازبن جنگل خیرودکنار-نوشهر. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. 67 صفحه.
4) قورچی بیگی، ک.، 1381. بررسی خصوصیات کمی و کیفی نهالهای راش با سطح حفره در جنگلهای رامسر. رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. 213 صفحه.
5) گرجی بحری، ی.، ثاقب طالبی، خ.، 1371. اثر سرمای دیررس(1366) بر راشستانهای منطقه گلبند (نوشهر). مجله پژوهش و سازندگی شماره 15 : 18-21.
6) موسوی میرکلایی، س. ر.، ثاقب طالبی، خ.، طبری، م.، پورمجیدیان، م. ر.، 1382. تعیین اندازه سطح حفره تاج پوشش برای بهبود زادآوری راش. مجله منابع طبیعی ایران، نشریه دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 56 (1 و2): 39-46.
7)Brown , J.M.B. , 1952 . Growth of beech in Britain. Forestry Commission. Report on forest
 research for the year 1952: 58-63 .
8)Brunner, A., 1993. Die Entwicklung von Bergmischwaldkulturen in den Chiemgauer Alpen. Forstl. Forshungsberichte. Munchen, No.128. 262p.
9)Korpel ,S.,1995. Die Urwalder der Westkarpaten. Gustav Fischer Verlag. Stuttgart. 310p.
10)Leibundgut, H., 1993. Europaeische Urwaelder. Haupt Verlage. 2 nd Edition. Bern. 260p.
11)Le Tacon, F., 1985. Die Pflanzungen auf der Freiflaeche. Der Forst-und Holz Wirt. 40 (12): 339-342.
12)Mosandl, R., 1984. Loecherhiebe in Bergmischwald. Forstl. Forschungsberichte. Munchen, 61: 298p.
13)Peter-Contesse, J., 1958, Qulques remarques surla Pousse de la Saint-jean chez pe Fayard. SZF. 109, 10: 587-592.
14)Roloff, A., 1986. Morphologische Untersuchungen zum Wachstum und Verzweigungs -system der Rotbuche. Mitt. Dtsch. Dendrol. Ges. 76: 5-47.
15) Sagheb- Talebi, Kh., 1995. Study of some characteristics of young beeches in the regeneration gaps of irregular shelter-wood system 105-116. In : Madsen, S. F., (ed.) Genetics and silviculture of  beech. Denmark. Forskingsserien Nr. 11: 272 p.
16) Sagheb – Talebi , Kh., 1996. Quantitative und qualitative Merkmale von Buchen – jungwuechsen ( Fagus sylvatica L.) unter dem Einfluss des Lichtes and anderer Standorts -faktoren. SZF. 78: 219 p.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار