ارزیابی وضعیت موجود جنگل‌کاریهای پهن‌برگ بومی در شرق گیلان

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان

2 استادیار، گروه جنگل‌داری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان

چکیده

کاهش سطح جنگلهای طبیعی در نتیجه عوامل مختلف سبب شده است که جنگل‌کاری با هدف توسعه سطح جنگل و تولید چوب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شود. بنابراین ارزیابی جنگل‌کاریهای انجام گرفته می‌تواند نقش مهمی در ایجاد جنگل‌کاریهای با کیفیت و کمیت بهتر در آینده ایفا نماید. هدف از این مطالعه، ارزیابی کمی و کیفی سه توده جنگل‌کاری شده با گونه‌های پلت، توسکا و ون است، که با فاصله 2×2 متر در سالهای 1364 تا 1365  به مساحت 49 هکتار جنگل‌کاری شده‌اند. در سال 1380 برای جمع آوری داده‌ها، 90 قطعه نمونه 400 مترمربعی به روش تصادفی- سیستماتیک در سطح منطقه مورد مطالعه پیاده شد و مؤلفه‌های قطر، ارتفاع درخت، ارتفاع تنه، دو شاخگی و تعداد درختان در طبقات قطری مختلف و تعداد و نوع گونه‌های بومی مستقر شده در توده‌های جنگل‌کاری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که جنگل‌کاری توسکای ییلاقی با داشتن 3/2 درصد در طبقه قطری 5 سانتیمتر و 47/5 درصد درختان در طبقه قطری 15 و 20 سانتیمتر، موفقیت زیادی در رشد قطری نهالهای کاشته شده دارد. درحالی‌که جنگل‌کاری ون با داشتن 31/7 درصد تعداد در طبقه قطری 5 سانتیمتر و 19/7 درصد در تعداد درختان در طبقه قطری 15 و 20 سانتیمتر دارای موفقیت زیادی در زنده‌مانی نهالها داشت. از نظر کیفیت تنه، درختان ون با 31/6 درصد دو شاخگی نسبت به درختان توسکا با 18/5 درصد از کیفیت پایینی برخوردار است. بنابراین تهیه بذر مرغوب و مدیریت در تولید نهال، کاشت و مراقبت‌های بعد از کاشت موجب افزایش کیفیت جنگل‌کاری می‌گردد. نتایج حاصل از اندازه‌گیری قطری نشان داد که گونه توسکا دارای قطر بیشتری نسبت به دو گونه دیگر است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of native broadleaved forest plantations in east of Guilan province

نویسندگان [English]

  • Iraj Mosayeb Neghad 1
  • Taymoor Rostami Shahraji 2
  • Ehsan Kahneh 1
  • Hasan Porbabaii 2
1 M.Sc. of Forestry Guilan Research Center of Agriculture and Natural Resources
2 Assistant Prof., Department of Forestry, Guilan University
چکیده [English]

Depletion of natural forest due to different reasons has made the forest plantation important for extending forest area and wood production. Therefore, evaluation of forest plantation can play an important role to establish the plantation for the future. The objective of this study is to evaluate three different reforestation which was planted by Acer velutinum, Alnus subcordata and Fraxinus excelsior species. Each planted area with 49 ha was established in 1985. For data collection, 90 plots of 400 m2 were selected randomly. Different variable such as diameter, total height, trunk length, forked tree and number of trees in different classes of diameter were assessed. The obtained results indicated that Alnus subcordata with 3.2 percent in 5 cm diameter class and 38.5 percent in 20 cm diameter class had the highest values in survival, while Fraxinus excelsior with 31.7 percent in 5 cm diameter class and 19.7 percent in 20 cm. diameter class had the lowest values in survival. Data analysis for stem quality showed that Fraxinus excelsior with 31.6 percent forked trees had the lowest value, while Alnus subcordata with 18.5 percent forked trees had the highest value in stem quality. Therefore, assuring seed quality for seedling production and protection after out planting could be resulted as a good quality of plantation. 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • plantation
  • Evaluation
  • MAPLE
  • ALDER
  • Guilan
- اسپهبدی، ک.، محمدنژاد کیاسری، ش.، بریمانی ورندی، ح. و قبادیان، ح.، 1382. بررسی مناسب‌ترین تراکم و ترکیب افرا و ون در جنگلکاری. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 11 (1): 35-19.
- ارسطو، س و کیان، ع، 1378. تعیین سن بهره برداری اقتصادی از توسکای قشلاقی. مجله جنگل و مرتع، شماره 43: 55-52.
 - امانی، م.، 1369. جزوه درس جنگل‌شناسی 1. دانشگاه آزاد واحد چالوس، نوشهر. 60 صفحه.
- امانی، م.، اخلاصی، غ.، اسماعیل‌نیا، م.، حسنی، م.، یزدانی، ش. و بهشتی، ح.، 1375. نتایج اولین بررسی‌های کمی و کیفی و جنگل‌شناسی در توده دست کاشت جوان پلت، طرح آزمایشات تنک کردن امامزاده عبداله آمل. پژوهش و سازندگی، 31: 21-6.
 - اندرز، ر.، 1364. درختان. انتشارات شکوفه. 69 صفحه.
 - بی‌نام. 1378. آمارنامه هواشناسی سال 76-1346.
- تلیکانی، ن.، 1379. ارزیابی جنگل‌کاری توسکا در دو جهت اکولوژیکی در اراضی پایین‌بند منطقه تنکابن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه گیلان. 47 صفحه.
- ثابتی، ح.، 1355. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی. 807 صفحه.
- ثاقب طالبی، خ.، 1375. بررسی جنگل‌کاریهای خالص و آمیخته توسکای قشلاقی، زربین و صنوبر اورآمریکن بر روی رسوبات آبرفتی رودخانه ماشلک (نوشهر). پژوهش و سازندگی، 30 : 100-110.
 - رستمی شاهراجی، ت.، 1380. ارزیابی استراتژی جنگل‌کاریهای کنونی استان گیلان. مجموعه مقالات همایش ملی مدیریت جنگلهای شمال و توسعه پایدار. انتشارات سازمان جنگل ها و مراتع: 383-371.
- سجادی، ی. و دادو، خ.، 1376. خلاصه وضعیت عرصه‌های جنگل‌کاری سنواتی حوزه اداره کل منابع طبیعی استان گیلان. سازمان جنگلها و مراتع کشور. 30 صفحه.
- طبری، م.،1371. بررسی شرایط زیست و مختصات جنگل‌شناسی درخت ون در جنگلهای کرانه دریای خزر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران. 89 صفحه.
- عباسی، ح.، 1369. درختان سریع الرشد. انتشارات دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی. 190 صفحه.
- عبدالله پور، م.، 1376. جنگلها و نگرشهای تازه و ضرورت توجه به آنها. جنگل و مرتع، 34: 45-38.
- فرشادفر، ع.، 1379. اصول و روشهای آماری (جلد اول). انتشارات طاق بستان. 656 صفحه.
- کشاورز، غ.، 1367. تیمار بذر ون و نحوه غلبه بر کمون آن. شرکت سهامی جنگل شفارود. 5 صفحه.
- نوروزی، ع.، 1379. طرح تجدیدنظر سری یک ملکرود حوزه آبخیز شماره 24. اداره کل منابع طبیعی استان گیلان. 570 صفحه.
- هاشم‌نژاد رحیم‌آبادی، ع.، 1380. بررسی مورفولوژی تنه درختان افرا پلت Acer insigne در جنگلهای طبیعی و دست‌کاشت گیلان. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه گیلان. 126 صفحه.
- Fitz patrik, M.h., 1960. Planting for profit in Ireland. Educational Building Society Westmoreland ST.Dublin. 187p.
- Zobel, B. and Tabert, J., 1984. Applied Forest Tree Improvement. John Willey and Sons Inc., USA. 159p.