بررسی تأثیر تیمارهای مختلف بر ریشه‌زایی قلمه Juniperus excelsa

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 دانشیار پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 استادیار پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

4 استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

چکیده

با توجه به اهمیت و جایگاه ارس در ایران و به‌دلیل مشکلات موجود در زادآوری و تجدید حیات طبیعی در تولید انبوه نهالهای این گونه، تکثیر رویشی این گونه به‌همراه تکثیر جنسی آن اهمیت ویژه‌ای دارد. بنابراین شناخت و کاربرد تیمارهای مختلف برای افزایش میزان ریشه‌زایی آن می‌تواند در تولید نهال آن بسیار کارآمد باشد. در یک دورة چهارساله به‌منظور افزایش امکان تکثیر گونه‌های آن، تکثیر غیر جنسی ارس Juniperus exelsa  از طریق ریشه‌زایی قلمه‌های آن بررسی شد. قلمه‌های ارس در فصل پاییز از درختان جوان و مسن موجود در مجتمع تحقیقاتی البرز و رویشگاه ارس سیراچال تهیه و پس از تیمارهای مختلف نوری (سفید، قرمز و آبی)، هورمونی (ایندول بوتیریک اسید و نفتالین استیک اسید با غلظت‌های مختلف)، طول قلمه (دو اندازة بزرگ و کوچک)، دانه‌بندی بستر کاشت قلمه (دانه‌بندی نرم و زبر)، عصارة قلمة بید و عصارة قلمة بید توأم با آب اکسیژنة 1% کاشته شدند. کاشت قلمه‌ها در قالب طرح کرتهای خردشده انجام و در هر کرت 49 قلمه کاشته شد. نتایج با نرم‌افزار آماری SAS‌ تجزیه و تحلیل و با روش دانکن آزمون شد. نتایج نشان داد که تیمارهای نور، هورمون و دانه‌بندی بستر هر سه در سطح 1%  و تیمار اندازة قلمه در سطح 5% معنی‌دار هستند. همچنین با آزمون دانکن، اثر متقابل نور سفید در بستر با دانه‌بندی نرم و هورمون اندول بوتیریک اسید با غلظت ppm2500 با میانگین ریشه‌زایی 32/37 درصد با بیشترین  ریشه‌زایی در گروهA  قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of different treatments on rooting of Juniperus excelsa cutting

نویسندگان [English]

  • Mostafa Khoshnevis 1
  • Soodabeh Ali Ahmad Korori 2
  • Maryam Teimouri 1
  • Mohammad Matinizadeh 1
  • Ahmad Rahmani 3
  • Anooshirvani Shirvany 4
1 senior research expert, Research Institute of Forests and Rangelands (RIFR)
2 Assoc. Prof. RIFR
3 Assis. Prof. RIFR
4 Assis. Prof., Faculty of Natural Resources, University of Tehran
چکیده [English]

The asexual reproduction of Juniperus excelsa along with its sexual reproduction is a great importance of matter because of its some problems in natural regeneration. The identification and application of efficient treatments in rooting of Juniperus excelsa cutting will be useful in production of seedlings. The objective of this study was asexual reproduction of Juniperus excelsa by means of cutting which conducted in a 4 years period. Cuttings (short and long) were obtained from young and old Juniper tress in Sirachal station and Alborz research centre. Cuttings were treated by hormones (IBA and NAA with different concentrations), willow extract (with and without hydrogen peroxide 1%) and planted under various condition including light (white, red and blue) and bed composition (fine and harsh). Forty nine cuttings were planted in split plots. Statistical data were gathered from 25 cutting in each plot. Statistical data were analyzed by SAS method and tested by Duncan test. Results indicated that hormones, light and bed composition treatments were significant (1%) and cutting size (5%) in rooting. According to Danken test, the average of rooting in white light, fine bed composition and 200 ppm of IBA was 37.32% that belonged to A group.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asexual reproduction
  • bed composition
  • J. excelsa
  • hormones and light

مراجع

- خوشنویس، م.، علی‌احمد کروری، س، متینی‌زاده، شیروانی، ا.، جلیل‌پور، ب. و تیموری، م.،1384.درختان کهنسال استان تهران. فصلنامة جنگل و مرتع شمارة 69-68،  صفحة 59-52.
- خوشنویس، م.، علی‌احمد کروری، س.، متینی‌زاده، م.، تیموری، م. و شیروانی، ا.،  1385درختان کهنسال استان چهار محال و بختیاری قسمت سوم (درختان کهنسال بازفت واردل). فصلنامة جنگل و مرتع شمارة 70: 57-52.  
- علی احمد کروری، س. وخوشنویس، م.، 1379. مطالعات اکولوژی و زیست محیطی رویشگاههای ارس ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، شمارة 229، 208 صفحه.
-Aayan, S., Kucuk, M., Ulu, F., Gercek, V., Şahin, A. and Sivaciogu, A., 2004. Vegetative propagation possibilities of some natural Juniper (Juniperus L.) species. GaziUniversity Journal of Forestry Faculty, 4(1): 1-12.
- Berhe, D. and Negash, L., 1998. Asexual propagation of Juniperus procera from Ethiopia: a contribution to the conservation of African pencil cedar. Forest Ecology and Management, vol. 112 (1-2): 179-190.
- Dewayne, L.I. and Yeagar, T.H., 1991. Propagation of Landscape Plants. University of Florida, Florida Cooperative Extension Service, Circular 579 March, 14p.
- Fan, S., Blake, T.J., and Blumwald, E., 1994. The relative contribution of elastic and osmotic adjustments to turgor maintenance of woody species. Physiologia Plantarum, 90: 408-413.
- Negash, L., 2002. Successful vegetative propagation techniques for the threatened African pencil cedar (Juniperus procera Hoechst. Ex Endl.). Forest Ecology and Management, vol.161: 53-56.
- Negussie, A., 1997. In vitro induction of multiple buds in Tissue culture of Juniperus excelsa. Forest Ecology and Management, vol.98: 115-123.
- Richards, S.J., Warbeje, J.E. and Aljibury, F.K., 1964. Physical properties of soil mixes used by nurseries. California Agriculture, 18(5): 12-13.
- Rifaki, N., Economou, A. and Hatzilazarou, S., 2002. Factors affecting vegetative propagation of Juniperusexcelsa Bieb by stem cutting. Propagation   of Ornamental Plants, 2 (2): 9-13. 
- Stanley, J. and Toogood, A., 1981. The modern Nurseryman. Faber and Faber Limited. London. 412 p.
- Turner, N.C., and Jones, M.M. 1980. Turgor maintenance by osmotic adjustment: A review and evaluation. In: Turner, N.C. and Kramer, P.J. (eds.). Adaptation of plants to water and high temperature stress. John  Wiley and Sons, New York: 87-103.
- Wright, R.D., Rein, W. H. and Virginia, J.R.S., 1992. Propagation medium moisture level and rooting of woody stem cuttings. SNA Research Conference. Vol. 37: 270-273.
 
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
دوره 16، شماره 1 - شماره پیاپی 31
فروردین 1387
صفحه 167-158

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار