تأثیر مدیریت بر خصوصیات کمی و کیفی جنگل در مقایسه با جنگل شاهد (مطالعه موردی: حوضه 45 گلبند)

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جنگل‌داری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

3 استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

تحقیق حاضربه‌منظور بررسی تأثیر اجرای طرح‌های مدیریتی بر جنگل، با مقایسه خصوصیات کمی و کیفی جنگل مدیریت شده و شاهد انجام شد. به این منظور پارسل 149 سری شوراب و پارسل 218 سری جمند از حوضه 45 گلبند به‌ترتیب به‌عنوان پارسل‌های مدیریت شده و شاهد انتخاب شدند. سپس آماربرداری به روش منظم – تصادفی (سیستماتیک) با قطعات نمونه 10 آری در شبکه‌ای به ابعاد 125×80 متر در هر دو پارسل انجام و مشخصه‌های قطر برابرسینه، ارتفاع و کیفیت درختان اندازه‌گیری و ثبت شدند. نتایج بدست آمده نشان دهنده تغییر شرایط در جنگل مدیریت شده به نفع گونه ممرز برای رقابت با سایر گونه‌ها بوده، به‌طوری که تیپ این جنگل از راش- ممرز به ممرز- راش تغییر یافته است. از نظر تنوع گونه‌ای و درجه‌های کیفی مطلوب نیز، جنگل مدیریت شده شرایط ضعیف‌تری را نسبت به جنگل شاهد نشان داد. همچنین مشخص گردید که با باز شدن فضا، فراوانی گونه نورپسندتر (ممرز) افزایش یافته و در نتیجه سرعت رسیدن جامعه به شرایط کلیماکس کند شده، به‌طوری‌ که ممرز در پارسل مدیریت شده در مقایسه با پارسل شاهد برتری خود را از لحاظ تعداد در طبقات قطری نسبت به راش دیرتر از دست داده است. همچنین نتایج آزمون t نشان داد که در پارسل مدیریت شده تفاوت معنی‌داری در سطح 5 درصد بین حجم در هکتار گونه‌های راش و ممرز با پارسل شاهد وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Impact of management on quantitative and qualitative characteristics of forest in comparison to unmanaged forest (Case study: Golband region)

نویسندگان [English]

  • Ieisa Anissi 1
  • Hadi Kia- Daliri 2
  • Reza Akhavan 3
  • Sasan Babaei Kafaki 2
1 Ms.C. of Forestry, Islamic Azad University, Science and Research branch
2 Assistant Prof., Islamic Azad University, Science and Research branch
3 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands
چکیده [English]

This study was performed in order to consider the effect of management plans on forest, through comparison between qualitative and quantitative characteristics of managed and unmanaged forests. Compartment No. 149 from Shourab district (52.8 ha) and compartment No. 218 from Jamand district (68.7 ha) were selected as managed and unmanaged forests, respectively and were inventoried using a systematic rectangular grid of 80m×125m by 1000m2 sample plots; diameter at breast height, height and stem quality were measured. Results showed that forest type in managed forest has changed from beech-hornbeam to hornbeam-beech. Respecting to species diversity and quality degrees, managed forest was changed negatively in comparison to unmanaged forest. In managed forest, it's appeared that hornbeam populations have increased and as a result society movement toward climax has been slowed down or even prevented. In managed compartment comparing to unmanaged one, hornbeam lost advantage of density in diameter classes, posterior to beech. Also the result of statistical test showed that difference in stock volume between beech and hornbeam species in two compartments is significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • managed compartment
  • unmanaged compartment
  • species diversity
  • hornbeam
  • beech
  • quantitative and qualitative characteristics

مراجع

- اصلی، ع. و ندیالکوف، س.ت.،1350. بررسی سیمای توده‌های جنگلی دست‌نخورده راش ایران. نشریه منابع طبیعی ایران، 24: 27-1.
- اعتماد، و.، 1373. بررسی تغییرات کمی و کیفی ناشی از اجرای یک دوره طرح جنگل‌داری بر روی موجودی سرپا در بخش نم‌خانه (خیرودکنار). پاﻳﺎن‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران. 174 صفحه.
- بی‌نام، 1364. جدول حجم گونه راش برای جنگلهای مازندران. سازمان جنگلها و مراتع کشور. دفتر فنی جنگل‌داری. 365 صفحه.
- بی‌نام، 1376. طرح جنگل‌داری سری 1، شوراب. حوضه 45 (گلبند). 404 صفحه.
- بی‌نام، 1381- الف. جدول حجم گونه‌های شمال کشور. سازمان جنگلها و مراتع کشور. دفتر فنی جنگل‌داری. 114 صفحه.
- بی‌نام، 1381- ب. طرح جنگل‌داری سری 2، جمند (تجدیدنظر سوم). حوضه 45 (گلبند). 340 صفحه.
- درویش صفت، ع. ا.، 1364. بررسی تغییرات کمی و کیفی ناشی از اجرای یک دوره طرح جنگل‌داری در سری پاتم خیرودکنار. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران. 79 صفحه.
- زبیری، م.، 1381. زیست‌سنجی (بیومتری) جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. 411 صفحه.
- محمدی، ج.، شتایی جویباری، ج.، حبشی، ه. و امیری، م.، 1387. تأثیر شیوه تدریجی- پناهی بر تنوع گونه‌ای درختی در جنگلهای بلوط لوه گرگان. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 16(2): 250-241. 
- مروی مهاجر، م. ر.، 1384. جنگل‌شناسی و پرورش جنگل. انتشارات دانشگاه تهران، 387 صفحه.
- معیری، م. ه.، 1367. بررسی اجرای طرح جنگل‌داری گلبند. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس. 121 صفحه.
- نمیرانیان، م.، 1385. اندازه‌گیری درخت و زیست‌سنجی جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. 574 صفحه.
- Anonymus, 2005. Millennium Ecosystem Assessment. Ecosystems and Human Well-being: Biodiversity Synthesis. World Resources Institute, Washington, DC, 53 p.
- Bonino, E. and Araujo, P., 2005. Structure differences between a primary and a secondary forest in the Arjentine drychaco and management implications. Forest ecology and management, 206: 407-412.
- Daily, G.C., 2001. Ecological forecasts. Nature, 411: 245.
- Edmonds, R.L., Agee, J.K. and Gara, R.I., 2005. Forest Health and Protection. Waveland press, United States of America, 630 p.
- Lindenmayer, D.B. and Franklin, J.F., 2002. Conserving Forest Biodiversity: A comprehensive multiscaled approach. Island press, 351 p.
- Lindenmayer, D.B. and McCarthy, M.A., 2006. Evaluation of PVA models of arboreal marsupials. Biodiversity and Conservation 15: 4079–4096.
- Opdam, P., Foppen, R. and Voc, C,. 2002. Bridging the gap between ecology. Landsc. Ecol., 16:     767-779.
- Teuffel, K.V., Hein, S., Kotar, M., Preuhsler, E.P., Puumalainen, J. and Weinfurter, P., 2006. End user needs and requirements, 19-38. In: Hasenauer, H., (Ed.). Sustainable Forest Management. Springer press, Germany, 398 p.
- Volin, V.C. and Buongiorno, J., 1999. Effects of alternative management regimes on forest stand structure, species composition and income: a model for the Italian dolomites. Forest Ecology and Management, 87(1-3): 107-125.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار