استقرار و رشد نهال‌های بذرکاری ‌شده بلندمازو تحت تأثیر نور و رقابت علف‌های هرز

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تحقیق حاضر با توجه به مشکلات تجدیدحیات گونه بلندمازو در جنگلهای شمال کشور و نقش کلیدی میزان نور و رقابت رستنی‌های علفی (با گونه غالب گرامینه) در استقرار زادآوری و رویش نهال آن انجام شد. برای این منظور، بذرهای سالم و هم‌اندازه بلندمازو از پای یک درخت بالغ جمع‌آوری و در یک عرصه باز جنگل جلگه‌ای خزری (حوزه شهرستان نور) به‌طور مستقیم کاشته شد. آزمایش، در قالب طرح فاکتوریل، با بلوک‌های کاملاً تصادفی با تیمارهای آزاد کردن (حذف علف هرز و رقابت علف هرز) و شدت نور (نور کامل و سایه 40 درصد یا نیم‌سایه) به مدت سه سال انجام گردید. برای ایجاد سایه از سایبان مشبک به ارتفاع 100 سانتی‌متر استفاده شد. نتایج در پایان سومین فصل رویش نشان داد که در شرایط رقابت گرامینه، رویش ارتفاعی، قطر یقه و تعداد شاخه‌های جانبی نهال‌های تولید شده بلندمازو به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، ولی زنده‌مانی تغییری نکرد. با افزایش نور، تعداد شاخه‌های جانبی افزایش یافت، ولی تغییر معنی‌داری در میزان زنده‌مانی، رویش طولی و قطری نهال‌ها ایجاد نشد. زنده‌مانی نهال‌ها در رقابت با رستنی‌های علفی 4/86 درصد و در نور کامل از 6/90 درصد بدست آمد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که رشد و استقرار نهال بذرکاری‌شده بلندمازو در عرصه باز، همانند عرصه نیم‌سایه، از موفقیت برخوردار است. بنابراین پیشنهاد می‌شود که برای احیای عرصه‌های مخروبه و تجدیدحیات ‌نشده برخی جنگلهای جلگه‌ای شمال کشور، از کشت مستقیم بذر بلندمازو در عرصه‌های باز استفاده شود. برای کم کردن فشار رقابت گرامینه، بهتر است در سالهای نخست بعد از بذرکاری، آزاد کردن نهال صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Establishment and growth of direct- seeding of Quercus castaneifolia affected by light intensity and weed competition

نویسندگان [English]

  • Sa'eid Varamesh 1
  • Mas'oud Tabari 2
1 Postgraduate Student, Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University
2 Associate Prof., Faculty of Natural Resources, Tarbiat Modares University
چکیده [English]

The present study was carried out with considering the problem of Quecus castaneifolia (C.A.Meyer) natural regeneration in Caspian forests and the key rule of light and vegetation competition (with dominant species of grass) in growth and establishment. For this target, homogenous, sound acorns were collected from a mature tree and directly sown in an open area of Caspian plain forest, Noor region (15 m a.s.l.). The experimental design was based on factorial and completely randomized blocks with cleaning treatment (weed removal, weed competition or control) and light treatment (full light and 40% shade). To make a shadow, the wooden network with 100 cm in height was applied. Results at the end of third growth season revealed that under weed competition, height growth, collar diameter and number of branches of Q. castaneifolia seedlings were significantly decreased but survival did not differ. With increasing light intensity, number of branch was significantly increased, but no significant difference obtained in survival rate, height growth and collar diameter growth. Survival did not decrease from 86.4% in competition with weed and from 90.6% in full light. It is deduced that growth and establishment of Q.castaneifolia in open areas, like in shaded places, has been successful. So, it can be suggested that direct seeding of Q. castaneifolia is a suitable method for restoration of degraded and non-regenerated areas in some lowland forests of northern Iran. In these conditions to reduce competition in early years it is better to use weeding practices around the seedling following direct seeding.

کلیدواژه‌ها [English]

  • direct seeding
  • Light intensity
  • Competition
  • Growth

مراجع

- تیمورزاده، ع.، اکبری‌نیا، م.، حسینی، س.م. و طبری، م.، 1382. تأثیر سایبان روی زنده‌مانی و رشد نونهال‌های بلوط اوری. پژوهش و سازندگی، 61: 17-12.
- ثابتی، ح.، 1344. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات دانشگاه تهران، 400 صفحه.
- طبری، م. و کرمی، ج.، 1388. پاسخ دوساله رشد و استقرار نهال بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.Meyer) در رقابت با تمشک در یک جنگل جلگه‌ای دخالت شده در کناره دریای خزر. مجله پژوهش‌های علوم و فناوری چوب و جنگل. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 16 (2): 66-51.
- علی‌عرب، ع. ر.، جلالی، س.غ.ع. و طبری، م.، 1384. جوانه‌زنی بذر، زنده‌مانی و رشد اولیه نهال‌های بلندمازو در تراکم‌های مختلف تاج‌پوشش. پژوهش و سازندگی، 69: 49-44.
- قلیچ‌خانی، م.م.، طبری، م.، اکبری‌نیا، م. و اسپهبدی، ک.، 1384. اثر شدت نور و هرس ریشه بر رشد نهال بلندمازو. پژوهش و سازندگی، 66: 7-2.
- مروی مهاجر، م.، 1385. جنگل‌شناسی و پرورش جنگل، انتشارات دانشگاه تهران، 387 صفحه.
- Benayas, J.M.R., Espigares, T. and Castro-Dı´ez, P., 2003. Simulated effects of herb competition on planted Quercus faginea seedlings in Mediterranean abandoned cropland. App. Veg. Sci., 6: 213–222.
- Benayas, J.M.R., Navarro, J., Espigares, T., Nicolau, J.M. and Zavala, M.A., 2005. Effect of artificial shading and weed mowing in reforestation of Mediterranean abandoned cropland with contrasting Quercus species. Forest Ecology and Management, 212: 302-314.
- Burger, D.W., Svihra, P. and Harris, R., 1996. Treeshelter use in producing container-grown trees. Hort. Science, 27 (1): 30-32.
- Chaar, H., Colin, F. and Collet, C., 1997. Effect of environmental factors on shoot and methodological approach development of Quercus petraea seedling. Forest Ecology and Management, 97: 119-131.
- Duplissis, J., Yin, X. and Banghman, M.J., 2000. Effects of site preparation, seedling quality and tree shelters on planted northern red oak. University of Minnesota, Staff Paper Service, 141, 29 p.
- Frochot, H., Wehrlen, L., Ningre, F. and Collet, C., 2002. Effect of grasses and shrubs on the growth of a young oak stand. USA Journal of Ecology, 90: 179–187.
- Gemmel, P., Nilsson, U. and Welander, T., 1996. Development of oak and beech seedlings planted under varying shelterwood densities and with different site preparation methods in southern Sweden. New Forests, 12: 141-161.
- Harmer, R. and Morgan, G., 2007. Development of Quercus robur advance regeneration following canopy reduction in an oak woodland. Forest Research, Alice Holt Lodge, Farnham. 41: 98-111.
- Jalali, Gh.A., Ali-Arab, A.R., Tabari, M., Akbarinia, M. and Hosseinii, S.M., 2007. Effect of Sowing Depth and Canopy Cover on Seed Emergence, Seedling Growth and Establishment of Quercus castaneifolia. Pakistan Journal of Biological Sciences, 10 (7): 1020-1027.
- Johnson, P.S., 1993. Sources of oak regeneration. Can. J. For. Res., 14: 536-542.
- Johnson, P.S., Shifley, S.R. and Rogers, R., 2002. The Ecology and Silviculture of Oaks. CABI publishing, 503 p.
- Kolb, T.E. and Steiner, K.C., 1990. Growth and biomass partitioning of northern red oak and yellow poplar seedling: effect of shading and grass root competitions. J. For. Sci., 36: 34-44.
- Lhotka, J.M. and Zaczek, J., 2001. The use of soil scarification to enhance oak regeneration in a mixed oak bottomland forest of southern Illinois. Proceeding of the Eleventh Biennial Southern Silvicultural Research (USA): 392-395.
- Lof, M., Gemmel, P., Nilsson. U. and Welander, N.T., 1998. The influence of site preparation on growth on Quercus robur L. seedling in a southern Sweden clearcut and shelterwood. Forest Ecology and Management, 109: 241-249.
- Lof, M., Thomsen, A. and Madsen, P., 2004. Sowing and transplanting of broadleaves (Fagus sylvatica L., Quercus robur L., Prunus avium L. and Crataegus monogyna Jacq.) for afforestation of farmland. Forest Ecology and Management, 188: 113-123.
- Lorimer, C.G. and Chapman, J.W., 1994. Tall understory vegetation as a factor in poor development of oak seedling beneath mature stands. J. Ecology, 82: 227-237.
- McCareary, D., Costello, L.R., Tecklin, J., Jones, K. and Labadie, D., 2002. The influence of tree shelters and irrigation on shoot and root Growth of Three California Oak Species. USDAForest Service Gen. Tech. Rep. PSW-GTR-184: 136- 149.
- McLaren, K.P. and McDonald, M.A., 2003. The effects of moisture and shade on seed germination and seedling survival in a tropical dry forest in Jamaica. Forest Ecology and Management, 183: 61-75.
- Mirzaei, J., Tabari, M. and Daroodi, H., 2007. Early growth Quercus castaneifolia (C.A.Meyer) seedlings as affected by weeding, shading and irrigation. Pakistan Journal of Biological Sciences, 10 (15): 2430-2435.
- Sanchez-Andres, R., Sanchez- Carrillo, S., Benitez, M. and Sanchez-Lopez, A., 2005. Tillage induced deferential morphometric responses and growth patterns in afforestation with Quercus ilex. Soil and Tillage Research, 28: 241-254.
- Spittlehouse, D.L. and Stathers, R.J., 1990. Seedling microclimate. Canadian cataloguing in publication data, 28 p.
- Sung, S.J.S., Kormanik, P.P. and Zarnoch, S.J., 1998. Photosynthesis and biomass allocation in oak seedling grown under shade. USDAForest Service, Southern Research Station: 227-233.
- Tadani, R. and Ashton, P.M.S., 1995. Regeneration of banj oak (Quercus leucotriophora A. Camus) in the central Himalaya. Forest Ecology and Management, 27: 217-224.
- Truax, B., Lambert, F. and Gangnon, D., 2000. Herbicide–Free Plantations of oaks and ash along a gradient of open to forested mesic environments. Forest Ecology and Management, 137: 155-169.
- Tyler, C.M., Kuhn., B. and Davis., F.W., 2006. Demography and recruitment limitations of three oak species in a California Claudia. Institute for Computational Earth System Science, University of California, 81 (2): 37 p.
- Ziegenhagen, B. and Kausch, W., 1995. Productivity of young shaded oaks (Quercus robur L.) as corresponding to shoot morphology and leaf anatomy. Forest Ecology and Management, 72: 97-108.
تحقیقات جنگل و صنوبر ایران
دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 39
فروردین 1389
صفحه 115-107

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار